F-35 στην Τουρκία μέσω Τραμπ: Ανησυχία σε Ισραήλ και Ελλάδα - «Φάουλ» Ρούτε με τα Eurofighter

Ανησυχία στο Ισραήλ, αλλά και στην Ελλάδα προκαλούν τα πιο πρόσφατα σήματα που έρχονται από την Ουάσιγκτον σχετικά με την πολιτική των στρατιωτικών εξαγωγών. Με δεδομένη τη συναλλακτική εξωτερική πολιτική που ακολουθεί ο Ντόναλντ Τραμπ όπου όλα είναι χρήμα η Ιερουσαλήμ εμφανίζεται προβληματισμένη από τους στενούς δεσμούς μεταξύ Τραμπ και Ερντογάν και τη διάθεση του Αμερικανού προέδρου να παρακάμψει όλες τις δικλείδες ασφαλείας και τις κυρώσεις προς την Τουρκία.

Σύμφωνα με δημοσίευμα του Itamar Eichner στον ιστοτόπο Ynetnews.com, το Ισραήλ έχει στείλει μηνύματα στην κυβέρνηση Τραμπ κατά της πώλησης αεροσκαφών F-35 στην Τουρκία, φοβούμενο ότι θα έβλαπτε το στρατιωτικό του πλεονέκτημα στην περιοχή της Μέσης Ανατολής.

Ανώτεροι Ισραηλινοί αξιωματούχοι επιβεβαίωσαν την Τρίτη ότι το Ισραήλ έχει διαβιβάσει μηνύματα στην κυβέρνηση Τραμπ ότι αντιτίθεται στην πιθανή πώληση μαχητικών αεροσκαφών F-35 stealth στην Τουρκία, επικαλούμενοι ανησυχίες για πιθανή διάβρωση του ποιοτικού στρατιωτικού αιχμής του Ισραήλ στην περιοχή.

Οι ισραηλινές ανησυχίες έρχονται εν μέσω αυξανόμενης απογοήτευσης για την ολοένα και πιο εχθρική ρητορική του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν προς το Ισραήλ. Τους τελευταίους μήνες, ο Ερντογάν έχει κλιμακώσει τις λεκτικές του επιθέσεις, δηλώνοντας πιο πρόσφατα, «μακάρι ο Αλλάχ να καταστρέψει το Σιωνιστικό Ισραήλ».

Προς άρση CAATSA και εμπάργκο με προσωπική σφραγίδα Τραμπ

Το 2019, οι ΗΠΑ -υπό τον Τραμπ εκείνη την εποχή αλλά με τη δικλείδα ασφαλείας του Κογκρέσου- ανέστειλαν την Τουρκία από το πρόγραμμα F-35 αφού η Άγκυρα επέμενε στην απόκτηση του ρωσικού συστήματος αεράμυνας S-400. Η Ουάσιγκτον υποστήριξε ότι οι S-400 αποτελούσαν απειλή για την ασφάλεια του προγράμματος F-35 και κινδύνευε να εκθέσει τις δυνατότητές του στη ρωσική υπηρεσία πληροφοριών, προκαλώντας σημαντική ρήξη μεταξύ των δύο συμμάχων του ΝΑΤΟ.

Τώρα με δεδομένη την αδρανοποίηση του Κογκρέσου, στο οποίο κατέχει την απόλυτη πλειοψηφία το ρεπουμπλικανικό κόμμα, ο Τραμπ δρα αυτόνομα και μπορεί να παρακάμψει το εμπάργκο μέσω εκτελεστικού διατάγματος. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να πουλήσει -κατά το δοκούν- όπλα όπου ο ίδιος θέλει, είτε στην Τουρκία, είτε στη Σαουδική Αραβία, το Κατάρ, τα ΗΑΕ, αρκεί ο πελάτης να πληρώσει. Όλες οι χώρες του Περσικού Κόλπου με το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο να ρέουν έχουν το χρήμα για να υποστηρίξουν αγορές δισεκατομμυρίων σε προηγμένα οπλικά συστήματα όπως το F-35.

Το F-35 στο Αιγαίο

Η Τουρκία επιθυμεί διακαώς την επιστροφή της στο πρόγραμμα του F-35 για να γεφυρώσει το επικείμενο τεχνολογικό χάσμα με την Ελλάδα που θα αποκτήσει 20 F-35 μετά το 2028. Μέχρι στιγμής η Τουρκία κινείται πολυεπίπεδα πιέζοντας άλλοτε για ένα πρόγραμμα μαμούθ 40 νέων F-16 Viper και κιτ εκσυγχρονισμού άλλων 79 παλαιότερων μαχητικών του τύπου στο επίπεδο Viper και πιο πρόσφατα ασκεί πίεση στην ευρωπαϊκή κοινοπραξία που κατασκευάζει το Eurofighter.

Οι ανησυχίες για τον επιθετικό επανεξοπλισμό της Τουρκίας που θα συνιστά υπαρξιακή απειλή για την Ελλάδα εντείνονται καθώς μόλις την Τετάρτη το βράδυ η Ουάσιγκτον άναψε το πράσινο φως για την πώληση πυραύλων αέρος-αέρος Amraam και Sidewinder. Μπορεί οι ποσότητες των πυραύλων ναι είναι μικρές (53 και 60 κομμάτια αντίστοιχα) αλλά είναι ενδεικτικά της διάθεσης της Τουρκίας να αυξήσεις τις ποσότητες όπλων που διαθέτει. 

«Πλασιέ» για την Τουρκία ο Ρούτε

Την ίδια ώρα αίσθηση και ενόχληση προκαλεί η τακτική του γ.γ. του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε που αν και θεσμικός παράγοντας φέρεται να δρα ως μεσάζων υπέρ της Τουρκίας. Από την Αττάλεια της Τουρκίας ο Ολλανδός γενικός γραμματέας της συμμαχίας με δηλώσεις του ζήτησε όχι μόνο να επιτραπεί η πώληση των Eurofighter προς την Άγκυρα, αλλά επιχείρησε να παρακάμψει και τις πιέσεις της Ελλάδας προς τις ευρωπαϊκές χώρες να μην αγοράζουν όπλα και να μην προχωρούν σε εξοπλιστικές συμφωνίες με την Τουρκία στο πλαίσιο του Rearm Europe με το σκεπτικό ότι το ευρωπαϊκό κεκτημένο δεν συμβαδίζει για συμφωνία με χώρες που απειλούν κράτη-μέλη της Ένωσης.