Κορονοϊός σούπερ μάρκετ: Αυτά τα προϊόντα εξαφανίζονται από τα ράφια [vids]
Κορονοϊός σούπερ μάρκετ: Αποκαλυπτική είναι έρευνα της Nielsen για τα προϊόντα που καταγράφουν ραγδαία αύξηση πωλήσεων εν μέσω της πανδημίας του κορονοϊού. Σε βασικές κατηγορίες σημειώνεται άλμα πάνω από 200%, με χαρακτηριστικότερες περιπτώσεις τα απορρυπαντικά, τα αντιβακτηριακά μαντηλάκια και τα τζελ (πάνω από 700%), καθώς και το ρύζι, τα μακαρόνια, τα όσπρια και το γάλα. Η ζήτηση αυξήθηκε την εβδομάδα πριν την Καθαρή Δευτέρα, όταν δηλαδή εμφανίστηκε το πρώτο κρούσμα κορονοϊού στην Ελλάδα και κλιμακώνεται σταδιακά μέχρι και σήμερα.
Η μέτρηση της Nielsen καταγράφει σημαντική αύξηση των πωλήσεων σε αξία σε πέντε κατηγορίες προϊόντων και συγκεκριμένα: υγρά καθαριστικά/απολυμαντικά (αύξηση 721%), μαντηλάκια και αντιβακτηριδιακά (αύξηση 709,3%), αντισηπτικά υγρά (αύξηση 495,5%), σαπούνια (αύξηση 204%) και χλωρίνη (αύξηση 85,5%). Αντίστοιχα, στα τρόφιμα το πρώτο στις προτιμήσεις των καταναλωτών είναι το αλεύρι που παρουσιάζει αύξηση των πωλήσεων σε αξία 141,9% και ακολουθούν τα ζυμαρικά με αύξηση 140,1%, τα όσπρια με αύξηση 136,4%, το ρύζι με αύξηση 126,2% και το γάλα εβαπορέ με αύξηση 90,7%.
Όσον αφορά στις επιμέρους κατηγορίες των ταχυκίνητων καταναλωτικών προϊόντων, τις πιο θετικές τάσεις παρουσίασαν οι κατηγορίες που αφορούν στα προϊόντα οικιακής χρήσης, καθώς και τα προϊόντα προσωπικής περιποίησης, οι οποίες κινήθηκαν στο +44,2% και 40,4% αντίστοιχα. Τα τρόφιμα & ποτά στο σύνολό τους αναπτύχθηκαν κατά 23,9%, τα φρέσκα και επί ζυγίω προϊόντα παρουσίασαν επίσης διψήφια τάση στο +15,2%, όπως επίσης και το σύνολο των κατηγοριών Bazaar (ένδυση, ηλεκτρικές συσκευές, βιβλία, εργαλεία, είδη κήπου, είδη αυτοκινήτου, οικιακός εξοπλισμός κλπ), στο +17%.
Ο φόβος που αυξάνει τον τζίρο στα σούπερ μάρκετ
Η εξάπλωση του Covid-19 προκαλεί μεγάλες αναταράξεις στην οικονομία. Ωστόσο, κάποιοι κλάδοι βλέπουν τον τζίρο τους να ανεβαίνει με ταχύτατους ρυθμούς. Για παράδειγμα η κατανάλωση σε βασικά είδη σημειώνει σημαντική άνοδο. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία της εταιρείας IRI, την εβδομάδα πριν την Καθαρά Δευτέρα αυξήθηκε ο τζίρος κατά 41,8% στα ταχυκίνητα προϊόντα, ήτοι σε προϊόντα καθημερινά και φθηνά, όπως κονσέρβες, βιταμίνες, χαρτιά υγείας κ.α.
Αντίθετα, πτώση του τζίρου καταγράφεται στα εμπορικά καταστήματα ειδών ένδυσης υπόδησης και οικιακού εξοπλισμού. Υπενθυμίζεται πως στην Αυστραλία σημειώθηκε σημαντική έλλειψη σε χαρτιά υγείας. Η αλυσίδα σούπερ μάρκετ Woolwarths αποφάσισε να θέσει ως όριο τα τέσσερα πακέτα ανά άτομο, προκειμένου να δώσει τη δυνατότητα σε περισσότερους πελάτες να έχουν πρόσβαση σε χαρτί υγείας, καθώς τα ράφια των σούπερ μάρκετ αδειάζουν. Την ίδια ώρα, και οι αρχές της χώρας παρενέβησαν, καλώντας τους πολίτες να σταματήσουν τέτοιες αγορές που αποδίδονται στον πανικό.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ του BBC ο «πανικός του χαρτιού υγείας» έχει εμφανιστεί σε Σιγκαπούρη, Ιαπωνία, Χονγκ Κονγκ αλλά και στις ΗΠΑ. Ψυχολόγοι κάνουν λόγο για μια παράλογη κίνηση που τροφοδοτείται από εικόνες που μεταδίδουν τα τηλεοπτικά μέσα. Καθηγήτρια από το Πανεπιστήμιο Griffith δήλωσε: «Αυτό που πρέπει να θυμάστε είναι πως όταν 50 πακέτα ρολών χαρτιού υγείας εξαφανίζονται από τα ράφια, το παρατηρείτε πραγματικά επειδή πιάνουν πολύ χώρο».
Τι είναι το σύνδρομο FOMO
Καθηγήτρια από το Πανεπιστήμιο της Νέας Νότιας Ουαλίας ανέφερε πως η ανάγκη να αγοράσει κανείς όλο και περισσότερα είδη πρώτης ανάγκης προκύπτει από το σύνδρομο FOMO - Fear Of Missing Out, στα ελληνικά ο φόβος να μην χάσει κανείς τι συμβαίνει: «Νομίζουν ότι αν το αγοράζει κάποιος, αν ο γείτονάς μου το αγοράζει, πρέπει να υπάρχει λόγος και πρέπει να το κάνω και εγώ», είπε στο BBC.
Σημείωσε πως στην Κίνα υπήρχε ένα μεγαλύτερο κίνητρο για δημιουργία αποθέματος χαρτιού υγείας καθώς «επικρατεί το σκεπτικό ότι μπορεί να αντικαταστήσει τα χαρτομάντιλα και τις χαρτοπετσέτες και να χρησιμεύσει για να δημιουργηθούν αυτοσχέδιες μάσκες». Ωστόσο σημείωσε πως στην Αυστραλία είναι καθαρά αποτέλεσμα φόβου, ενώ έκανε λόγο για μια άνευ προηγουμένου κατάσταση. Τόνισε ότι σε αντίθεση με άλλες περιπτώσεις μαζικών αγορών μετά από φυσικές καταστροφές, στην περίπτωση του κορονοϊού: «οι άνθρωποι δεν είναι σίγουροι για το πώς τα πράγματα θα ξεφύγουν ή πόσο χειρότερα θα γίνουν. Θέλουν να είναι προετοιμασμένοι γιατί είναι το μόνο που μπορούν να κάνουν για να αποκτήσουν κάποια αίσθηση ελέγχου».
Ένας ακόμα καθηγητής, ειδικός στη συμπεριφορά του καταναλωτή, από το Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ, πιστεύει ότι η συμπεριφορά αυτή αποτελεί αντανάκλαση μιας αστικοποιημένης κοινωνίας και τρόπου ζωής. Οι πολίτες δεν είναι συνηθισμένοι να αντιμετωπίζουν ελλείψεις, έχοντας υπό κανονικές συνθήκες τη δυνατότητα να επιλέγουν τι θα αγοράσουν: «Η βιασύνη να πάρουν χαρτί υγείας είναι αυτή η “νοοτροπία προβάτου” για να διατηρηθεί αυτό το καθεστώς».