Ιατρικός Σύλλογος Λάρισας: Μέτρα προστασίας για αιμορραγικό πυρετό Κριμαίας-Κονγκό - Τι να προσέξετε

Μέτρα προστασίας για την νόσο του αιμορραγικού πυρετού Κριμαίας-Κονγκό ανακοίνωσε ο Ιατρικός Σύλλογος Λάρισας, με αφορμή τον θάνατο του 70χρονου κτηνοτρόφου και τη νόσηση της γιατρού που τον περιέθαλπε στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείου Λάρισας, όπου νοσηλευόταν ο άτυχος άνδρας.

Όπως αναφέρει ο Ιατρικός Σύλλογος Λάρισας, ο αιμορραγικός πυρετός Κριμαίας είναι ιογενής νόσος που προκαλείται από τον ιό CCHF. Είναι σοβαρή, συχνά θανατηφόρα ασθένεια, με ποσοστά θνησιμότητας που κυμαίνονται από 10% έως και 40%.

Μεταδίδεται με τσίμπημα από μολυσμένο τσιμπούρι, με άμεση επαφή με αίμα ή σωματικά υγρά μολυσμένων ζώων (π.χ. πρόβατα, κατσίκες, βοοειδή) και με επαφή με αίμα ή υγρά νοσούντων ανθρώπων (π.χ. σε νοσοκομειακές συνθήκες). Δεν μεταδίδεται αερογενώς. Άγρια και οικόσιτα ζώα μπορεί να έχουν τον ιό στον οργανισμό τους για λίγες ημέρες, χωρίς να νοσούν, αλλά μπορούν να μολύνουν τα τσιμπούρια και αυτά με τη σειρά τους να μεταδώσουν τον ιό σε άλλα ζώα ή και ανθρώπους.

Ενδημεί σε ορισμένες περιοχές όπως η Ανατολική Ευρώπη (Ρωσία, Βαλκάνια), η Αφρική (ιδίως υποσαχάρια), η Μέση Ανατολή και η Ασία (κυρίως Ινδία, Πακιστάν, Ιράν) ενώ σπάνια έχουν καταγραφεί κρούσματα στην Ελλάδα και στην Τουρκία.

Όσον αφορά την κλινική εικόνα, η νόσος εμφανίζεται αιφνίδια, μετά από επώαση 1–14 ημερών σε τρία (3) στάδια:

1. Προδρομικό στάδιο (1–7 ημέρες): υψηλός πυρετός με ρίγος, κεφαλαλγία, μυαλγίες, αρθραλγίες, υπνηλία, κόπωση, ναυτία,-εμετοί, ερυθρότητα προσώπου και ματιών, φωτοφοβία.
2. Αιμορραγικό στάδιο: Ρινορραγίες, αιματουρία, αιμορραγία από ούλα ή το πεπτικό, εκχυμώσεις και πετέχειες, ηπατική βλάβη, πολυοργανική ανεπάρκεια, shock.
   
3. Στάδιο ανάρρωσης: σε όσους επιζήσουν η αποκατάσταση είναι αργή ενώ εμφανίζεται μεγάλη αδυναμία και κατάθλιψη.

Η νόσος έχει υψηλή θνητότητα (30-50% στους νοσηλευόμενους ασθενείς) καθώς δεν υπάρχει ειδική θεραπεία ενώ κατά 85% είναι συνήθως ασυμπτωματική.

Τα μέτρα προστασίας

Ωστόσο, επειδή τα νοσήματα που μπορεί να μεταδώσουν τα τσιμπούρια, εάν είναι μολυσμένα, μπορεί να είναι σοβαρά (όπως το συγκεκριμένο νόσημα), θα πρέπει να λαμβάνονται προφυλάξεις. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, συστήνονται τα παρακάτω:

- Αποφεύγετε περιοχές όπου μπορεί να υπάρχουν τσιμπούρια (δάση, λιβάδια, περιοχές με δέντρα, θάμνους, ψηλά χόρτα, σωρούς φύλλων, πυκνή βλάστηση).

Σε περίπτωση που είναι αναγκαίο να βρεθείτε σε περιοχές όπου πιθανόν υπάρχουν τσιμπούρια:

- Περπατάτε πάντα στο κέντρο των μονοπατιών και όχι μέσα σε πυκνή βλάστηση.

- Φοράτε ρούχα ανοιχτού χρώματος (για να βλέπετε εύκολα τα τσιμπούρια) και κατά προτίμηση μπλούζες με μακριά μανίκια, μακριά παντελόνια, ψηλές κάλτσες και μπότες/κλειστά παπούτσια. Βάζετε το παντελόνι μέσα από τις κάλτσες και τις μπότες. Φοράτε γάντια, ιδίως, όταν αγγίζετε χόρτα/ φυτά ή ζώα με τα χέρια σας (βάζετε τα μανίκια της μπλούζας μέσα στα γάντια).

- Βάζετε εντομοαπωθητικά σπρέι ή λοσιόν στο γυμνό/ακάλυπτο δέρμα και επάνω από τα ρούχα σας (σύμφωνα με τις οδηγίες χρήσης).

- Μην ξαπλώνετε και μην κάθεστε απευθείας στο έδαφος στην ύπαιθρο.

- Κάντε ντους ή μπάνιο αμέσως μετά την επιστροφή σας από την ύπαιθρο.

- Εξετάζετε προσεκτικά τα ρούχα και το δέρμα σας για τσιμπούρια, κατά τη διάρκεια και μετά τη δραστηριότητα στην ύπαιθρο.

Αφού επιστρέψετε σπίτι, βγάλτε τα ρούχα, τις κάλτσες και τα παπούτσια σας έξω από το σπίτι και ελέγξτε τα για τσιμπούρια.

- Εάν εντοπίσετε τσιμπούρι στα ρούχα σας, αφαιρέστε το προσεκτικά (όχι με γυμνά χέρια).

- Αν βρείτε τσιμπούρι στο σώμα σας, αυτό θα πρέπει να αφαιρεθεί όσο το δυνατόν πιο γρήγορα και με σωστό τρόπο, με κατάλληλη λαβίδα/ τσιμπιδάκι. Εάν δεν ξέρετε τον σωστό τρόπο αφαίρεσης του τσιμπουριού ή δεν έχετε την κατάλληλη λαβίδα, ΜΗΝ βγάζετε μόνοι σας το τσιμπούρι, αλλά πηγαίνετε άμεσα στον ιατρό, στο πιο κοντινό Κέντρο Υγείας ή Νοσοκομείο.

- ΜΗΝ πιάνετε το τσιμπούρι με γυμνά χέρια, αλλά πάντα με γάντια. ΜΗΝ ζουλήξετε, ΜΗΝ σπάσετε, ΜΗΝ συμπιέσετε και ΜΗΝ τρυπήσετε το σώμα του τσιμπουριού.

- ΜΗΝ «ενοχλείτε» το τσιμπούρι όταν είναι προσκολλημένο στο δέρμα (π.χ. μην ρίχνετε πάνω στο τσιμπούρι λάδι, οινόπνευμα, βαζελίνη, πετρέλαιο).

- Εφαρμόστε στα ζώα σας προληπτικά θεραπεία ενάντια στα τσιμπούρια σε τακτά χρονικά διαστήματα, σύμφωνα πάντα με τις οδηγίες κτηνιάτρου και διενεργείτε τακτικές απεντομώσεις σε στάβλους/ κτηνοτροφικές μονάδες..

- Φοράτε γάντια και προστατευτικό ρουχισμό, όταν έρχεστε σε επαφή με ζώα ή με το αίμα ή άλλους ιστούς/ εκκρίσεις ζώων, π.χ. κατά τη σφαγή ζώων.

- Ισχύει η πάγια οδηγία να πίνετε μόνο παστεριωμένο γάλα και να μην τρώτε φρέσκα μαλακά τυριά, εάν δεν έχουν ωριμάσει σύμφωνα με το προβλεπόμενο, απαιτούμενο χρονικό διάστημα. Επίσης, να μην καταναλώνετε γαλακτοκομικά προϊόντα, εάν δεν γνωρίζετε ότι τηρήθηκε η σωστή διαδικασία παρασκευής τους για την προστασία σας από διάφορα νοσήματα που μεταδίδονται με αυτόν τον τρόπο.

- Για τη μείωση κινδύνου μετάδοσης από άνθρωπο σε άνθρωπο:

- Αποφεύγετε τη στενή φυσική επαφή με ύποπτα ή επιβεβαιωμένα περιστατικά αιμορραγικού πυρετού.

- Φοράτε γάντια και προστατευτικό εξοπλισμό κατά τη φροντίδα ασθενών.

- Πλένετε τακτικά τα χέρια σας μετά τη φροντίδα ασθενών.

- Για επαγγελματίες υγείας: εφαρμόζετε αυστηρά τις βασικές προφυλάξεις πρόληψης και ελέγχου λοιμώξεων, κατά την εξέταση, φροντίδα και περίθαλψη ασθενών.

- Δεν υπάρχει εγκεκριμένο εμβόλιο για ευρεία χρήση.