ΚΑΠ σε… λίφτινγκ: Απλοποίηση και ενισχύσεις έως 50.000€ - Οι αντιδράσεις

Σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, δια του Επιτρόπου Γεωργίας Κριστόφ Χάνσεν, παρουσίασε ένα σχέδιο «λίφτινγκ» της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) με στόχο την απλοποίηση των διαδικασιών και τη μείωση του διοικητικού κόστους κατά 1,5 δισ. € ετησίως.

Κύριες παρεμβάσεις

• Αυξημένη ετήσια ενίσχυση μικροκαλλιεργητών: Η κατ’ αποκοπή πληρωμή διπλασιάζεται, από 1.250 € σε 2.500 €.
• Εφάπαξ κεφάλαιο ανταγωνιστικότητας: Δυνατότητα επιχορήγησης έως 50.000 € για επενδύσεις σε σύγχρονα εργαλεία, τεχνολογία και υποδομές.
• Ενισχυμένη κάλυψη κινδύνων: Νέες αποζημιώσεις για φυσικές καταστροφές και ζωονόσους, με ευέλικτα εργαλεία διαχείρισης κρίσεων.
• Απλοποιημένοι έλεγχοι: Χρήση δορυφορικών δεδομένων και μόνο ένας επιτόπιος έλεγχος ανά εκμετάλλευση ετησίως.

Αντιδράσεις περιβαλλοντικών οργανώσεων

Περίοδοι όπως το WWF καταγγέλλουν ότι το πακέτο αποδυναμώνει τα ελάχιστα περιβαλλοντικά πρότυπα της ΚΑΠ, υποβαθμίζοντας:

• Το όριο μετατροπής μόνιμων βοσκότοπων (GAEC 1) από 5 % σε 10 %.
• Την προστασία υγροτόπων, μεταφέροντας την ευθύνη αποκλειστικά στα κράτη-μέλη (GAEC 2).
• Τη σαφήνεια του ορισμού των υδατορευμάτων (GAEC 4), με κίνδυνο ευρύτατων εξαιρέσεων.

Επιπλέον, η κατάργηση των άρθρων 120 και 159 υπονομεύει τη συμμόρφωση με νεότερη περιβαλλοντική νομοθεσία, ενώ η εξαίρεση των μικρών αγροτών από ορισμένες υποχρεώσεις δημιουργεί άνιση μεταχείριση. Οι «πληρωμές κρίσης» θεωρούνται από το WWF ότι αποδυναμώνουν παρά τις προσπάθειες πρόληψης φυσικών καταστροφών.

Στόχοι της Επιτροπής

Η Κομισιόν υπογραμμίζει ότι το σχέδιο εντάσσεται στην «Πυξίδα για την ανταγωνιστικότητα» της ΕΕ και εστιάζει:

1. Στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας και της ψηφιοποίησης του γεωργικού τομέα.
2. Στην προσέλκυση νέων γεωργών, συμπεριλαμβανομένων όσων δραστηριοποιούνται στη βιολογική γεωργία.
3. Στην αρχή «μία υποβολή, πολλαπλή χρήση», ώστε οι αγρότες να μειώσουν τον χρόνο για διοικητικές διαδικασίες.

Επόμενα βήματα

Η πρόταση θα τεθεί σε διαβούλευση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο. Μέσα στο 2025, η Επιτροπή σχεδιάζει να καταθέσει και περαιτέρω μέτρα απλούστευσης, όχι μόνο για τη γεωργία, αλλά και για άλλους τομείς, ώστε να ελαχιστοποιηθεί ο συνολικός διοικητικός φόρτος.

Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις καλούν τα κράτη-μέλη να εξασφαλίσουν ότι οι αλλαγές δεν θα οδηγήσουν σε υποβάθμιση των στόχων βιωσιμότητας της ΕΕ και να διατηρήσουν υψηλά περιβαλλοντικά πρότυπα στην ΚΑΠ.