Κάτι χρωστάμε στον Γιώργο Γεννηματά
Την ώρα που στις ΗΠΑ αγγίζουν τους 2000 νεκρούς ημερησίως 1.970 σήμερα 8/4/2020, με άγνωστη την κορύφωση της καμπύλης της πανδημίας κορονοϊού, στην Ελλάδα βρίσκόμαστε σε "πλάτωμα" όπως σημείωσε στην προχθεσινή του ενημέρωση ο λοιμωξιολόγος και εκπρόσωπος του υπουργείου υγείας κ. Σωτήρης Τσιόδρας.
Αυτήν την εβδομάδα θεωρούν ώς την "αρχή του τέλους" και οι ερευνητές του πανεπιστημίου Κρήτης σε σχετική μαθηματική μελέτη. Και μπορεί από αυτή τη στήλη να γκρινιάζαμε γόνιμα, όπως αποδείχθηκε, για τους δισταγμούς στα μέτρα και τις απαγορεύσεις από τις 24 Φεβρουαρίου εως τις 15 Μαρτίου (διαβάστε εδώ, εδώ και εδώ) καθώς η εξέλιξη στην Ιταλία "έβγαζε μάτι" αλλά όπως φαίνεται, και ελπίζουμε, η ιστορία θα γράψει ότι η υγειονομική διαχείριση της κρίσης ήταν σχεδόν αριστη δεδομένων των δυνατοτήτων της χώρας. Και αυτό αναμφισβήτητα θα το πιστωθεί η κυβέρνηση και ο ελληνικός λαός που πειθάρχησε παρά τις επιμέρους παρασπονδίες (εκδρομες, εκκλησίες, κούλουμα κλπ) Ένας ακόμη παράγοντας όμως αυτής της επιτυχίας που είναι κλειδί και δεν πρέπει να υποτιμηθεί είναι η κουλτούρα των γιατρών στην Ελλάδα σε σχέση με πολλές χώρες του δυτικού ανεπτυγμένου κόσμου.
Οι Έλληνες γιατροί οι οποίοι στο παρελθόν έχουν στοχοποιηθεί δίκαιως και αδίκως ακολουθούν την μέθοδο της ελαχιστοποίησης κινδύνου χωρίς να μπαίνουν στην εξίσωση του κόστους της θεραπείας. Minimize risk no matter what. Αυτή η κουλτούρα φυσικά έχει να κάνει με τη δημόσια και δωρεάν υγεία που (να τα λέμε και όλα) λόγω σπατάλης αλλά και διαφθοράς την χρυσοπληρώσαμε στο πρόσφατο παρελθόν. Σε πολλές άλλες χώρες ακολουθείται μια value-based προσέγγιση. Δηλαδή ελαχιστοποίηση κινδύνου αλλά λαμβάνοντας πάντα υπόψιν το οικονομικό κόστος αντιμετώπισης. Αυτό σχετίζεται φυσικά και με το ασφαλιστικό σύστημα. Στην Ελλάδα σε μεγάλο βαθμό τα έξοδα καλύπτονται από το δημόσιο σύστημα υγείας ή την τσέπη του ασθενούς μέσω των ασφαλιστικών εισφορών. Στο εξωτερικό, το κόστος αναλαμβάνουν σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες. Ο περιβόητος "τρίτος πυλώνας" που μετά τα όσα ζούμε μάλλον δεν θα εγκατασταθεί παρά τις αρχικές ορέξεις εκείνων που σήμερα υμνούν τη δημόσια υγεία.
Θα ήταν παράλειψη να μην κάνουμε ειδική μνεία σε μια μεγάλη παρακαταθήκη. Στην πολιτική που ακολουθήθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 80 από τον Ανδρέα Παπανδρέου, την κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ και τον εμβληματικό Υπουργό Υγείας Γιώργο Γεννηματά που οραματίστηκε και θέσπισε το Εθνικό Σύστημα Υγείας. Ένα σύστημα που δεν πολλαπλασίασε ή εκσυγχρόνισε τις δομές του όπως θα έπρεπε. Από άλλους υπονομεύτηκε από άλλους στηρίχτηκε αλλά συνολικά δημιούργησε την "κουλτούρα" που μας σώζει σήμερα.
Κάτι χρωστάμε στη μνήμη του Γιώργου Γεννηματά. Ας βάλουμε την επόμενη μέρα στο τραπέζι της συζήτησης ξανά το όραμα του και πώς αυτό μπορεί να επικαιροποιηθεί. Προς το παρόν όμως ας περιοριστούμε έως εδώ και... σπίτι. Όσο περισσότερο και πιο πειθαρχημένα, τόσο γρηγορότερα θα περάσει αυτός ο εφιάλτης
