Λιγότερα περιστατικά Αλτσχάιμερ σε γυναίκες που νίκησαν τον καρκίνο του μαστού

Σε μια νέα μελέτη που δημοσιεύεται στο  JAMA Network Open αναφέρεται μια απροσδόκητη σύνδεση ανάμεσα στην επιβίωση από τον καρκίνο του μαστού και τον μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης Αλτσχάιμερ. Συγκεκριμένα, οι γυναίκες που είχαν διαγνωστεί και θεραπευτεί για καρκίνο του μαστού παρουσίασαν κατά 8% μικρότερη πιθανότητα εμφάνισης της νευροεκφυλιστικής αυτής νόσου, σε σύγκριση με γυναίκες χωρίς ιστορικό καρκίνου, σε μέση περίοδο παρακολούθησης επτά ετών.

Μια αναπάντεχη σύνδεση με τον εγκέφαλο

Οι ερευνητές αποδίδουν αυτή τη μείωση στον πιθανό προστατευτικό ρόλο της ακτινοθεραπείας. Το εύρημα έρχεται σε αντίθεση με παλαιότερες αναφορές που συνέδεαν τις αντικαρκινικές θεραπείες με γνωστική εξασθένηση, ένα φαινόμενο που συχνά περιγράφεται ως «χημειοεγκεφαλικό σύνδρομο», δηλαδή διαταραχές μνήμης και συγκέντρωσης που αναφέρονται κατά ή μετά τη θεραπεία.

Τα στατιστικά και τα όρια της έρευνας

Όπως διαβάζουμε στο Science Alert, η νέα ανάλυση βασίστηκε σε δεδομένα από 70.701 γυναίκες με καρκίνο του μαστού και 180.360 γυναίκες χωρίς καρκίνο. Οι πρώτες είχαν λάβει θεραπεία και παρακολουθήθηκαν για αρκετά χρόνια. Αν και η διαφορά του 8% δεν είναι εντυπωσιακή, η στατιστική σημασία της αυξάνεται όσο αυξάνεται η ηλικία – με πιο εμφανή επίδραση στις γυναίκες άνω των 65 ετών, ηλικιακή ομάδα στην οποία η συχνόηττα εμφάνισης της νόσου είναι υψηλότερη.

Ειδικότερα, οι γυναίκες που είχαν λάβει ακτινοθεραπεία φαίνεται να είχαν τη μεγαλύτερη μείωση στον σχετικό κίνδυνο εμφάνισης της νόσου. Όμως, η επίδραση αυτή μειωνόταν με την πάροδο του χρόνου, γεγονός που δείχνει ότι τα πιθανά οφέλη της θεραπείας ενδέχεται να είναι προσωρινά ή να εξαρτώνται από άλλους παράγοντες.

Οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι δεν πρόκειται για σχέση αιτίας-αποτελέσματος, αφού η μελέτη ήταν στατιστική. Παρ’ όλα αυτά, η διαφορά στον κίνδυνο είναι αξιοσημείωτη όταν εξετάζεται σε επίπεδο πληθυσμού. Υπογραμμίζουν επίσης ότι απαιτείται περαιτέρω έρευνα για να κατανοηθεί γιατί η ακτινοθεραπεία ίσως μειώνει τον κίνδυνο Αλτσχάιμερ – ίσως μέσω αντιφλεγμονωδών επιδράσεων στον εγκέφαλο.

Τι σημαίνει αυτό για το μέλλον

Η νέα μελέτη προσθέτει ένα ακόμη στοιχείο στη συζήτηση γύρω από τις μακροχρόνιες συνέπειες των θεραπειών για τον καρκίνο του μαστού, ειδικά όταν αυτές εξετάζονται στο φως των νευρολογικών παθήσεων που σχετίζονται με την ηλικία. Αν και η συσχέτιση είναι ακόμη υπό διερεύνηση, το ενδεχόμενο η θεραπεία κατά του καρκίνου να συμβάλλει στην πρόληψη του Αλτσχάιμερ ανοίγει νέες προοπτικές.

Συνολικά, τα ευρήματα δείχνουν ότι οι γυναίκες που έχουν επιβιώσει από καρκίνο του μαστού μπορεί να διατρέχουν ελαφρώς μικρότερο κίνδυνο να αναπτύξουν Αλτσχάιμερ, κάτι που ενδέχεται να οφείλεται στις θεραπείες που έλαβαν. Οι ερευνητές τονίζουν την ανάγκη να συνεχιστεί η μελέτη των μακροπρόθεσμων νευρογνωστικών συνεπειών στον συγκεκριμένο πληθυσμό, ώστε να διαμορφωθεί μια πληρέστερη εικόνα.