Οδηγούμε δίχως αύριο: Ντοκουμέντο του flash με πατίνια να περνούν με κόκκινο και στο αντίθετο ρεύμα

Ένα νυχτερινό πέρασμα από τους δρόμους της Αθήνας, είναι αποκαλυπτικό. Σε κεντρικές λεωφόρους, το κόκκινο φανάρι δεν είναι απαγόρευση, είναι απλώς "πρόταση". Το STOP δεν σημαίνει "σταμάτα", αλλά "κοίτα αν προλαβαίνεις". Οι διαβάσεις πεζών είναι διακοσμητικές και τα όρια ταχύτητας απλώς εκνευριστικές πινακίδες. Όλα αυτά αποτυπώνονται όχι μόνο σε στατιστικές, αλλά και σε καθημερινά βίντεο (όπως αυτό) που δείχνουν την απόλυτη ασυδοσία στους ελληνικούς δρόμους.

Η παραβατικότητα των Ελλήνων οδηγών δεν είναι σύμπτωμα. Είναι ασθένεια. Και η ρίζα της βρίσκεται εκεί όπου ξεκινά κάθε συμπεριφορά: στην παιδεία — ή μάλλον, στην απουσία της.

Η οδική ασφάλεια/αγωγή δεν υπάρχει στα σχολεία. Τα παιδιά δεν μαθαίνουν ούτε βασικούς κανόνες κυκλοφορίας, ούτε τον σεβασμό στον συμπολίτη. Αντί να χτίζουμε συνείδηση, τους αφήνουμε να μεγαλώνουν βλέποντας γονείς να βρίζουν πίσω από το τιμόνι, να παρκάρουν σε ράμπες ΑμεΑ και να "περνούν με πορτοκαλί" — διαρκώς.

Οι σχολές οδηγών υποβαθμίστηκαν σε απλά βήματα για την απόκτηση διπλώματος. Η εκπαίδευση περιορίζεται στο "πώς να περάσεις τις εξετάσεις", όχι στο πώς να κυκλοφορείς με υπευθυνότητα. Έτσι βγαίνουν στον δρόμο οδηγοί που δεν ξέρουν — και κυρίως, δεν καταλαβαίνουν.

Κι όταν κάποιος κάνει μια επικίνδυνη παραβίαση, τι γίνεται; Συνήθως τίποτα. Η ατιμωρησία έχει γίνει σύστημα. Αστυνομικοί που "κάνουν τα στραβά μάτια", επώνυμοι που "τη γλιτώνουν" επειδή έχουν γνωριμίες και δίνουν... δώρα, παραβάτες που παρκάρουν όπου θέλουν χωρίς συνέπειες. Ένας λαός που βλέπει ότι μπορεί να παρανομεί χωρίς κόστος, θα το κάνει ξανά — και ξανά.

Από το προσπέρασμα στο STOP, την αδιαφορία για τα σήματα, μέχρι την υπέρβαση ταχύτητας και την επικίνδυνη οδήγηση με κινητό στο χέρι, όλα συγκλίνουν στο ίδιο σημείο: Στην έλλειψη ουσιαστικής οδικής παιδείας και κοινωνικής συνείδησης.

Όσο δεν αλλάζει τίποτα στη ρίζα —όσο το εκπαιδευτικό σύστημα, οι θεσμοί, αλλά και η οικογένεια αδιαφορούν— η κατάσταση θα γιγαντώνεται. Τα θύματα θα πληθαίνουν. Οι δρόμοι θα παραμένουν πεδίο μάχης. Και οι ευθύνες θα βαραίνουν όλους μας.

Στατιστικά που σοκάρουν

• 10.553 τροχαία ατυχήματα σημειώθηκαν το 2023 στην Ελλάδα, με 646 νεκρούς, 659 βαριά τραυματίες και 12.156 ελαφρά τραυματίες.

• Από τους νεκρούς, το 15,8% ήταν πεζοί, με το 55,9% αυτών να είναι άνω των 65 ετών.

• Το 2024, οι παραβάσεις για παραβίαση προτεραιότητας σε διάβαση πεζών αυξήθηκαν κατά 736,2% σε σχέση με το 2023.

• Στη Δυτική Ελλάδα, το 2023, βεβαιώθηκαν 1.621 παραβάσεις για παραβίαση κόκκινου σηματοδότη και 17.404 για υπερβολική ταχύτητα.

Προτάσεις για ασφαλέστερους δρόμους

• Εισαγωγή υποχρεωτικής οδικής αγωγής σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, με έμφαση στον σεβασμό και την υπευθυνότητα.

• Αναβάθμιση των σχολών οδηγών, με αυστηρότερα κριτήρια και πρακτική εκπαίδευση που να εστιάζει στην ασφαλή οδήγηση.

• Αυστηροποίηση των ελέγχων και των ποινών για παραβάσεις, με έμφαση στις παραβιάσεις σηματοδοτών και διαβάσεων πεζών.

• Δημιουργία πανελλαδικής καμπάνιας ενημέρωσης, με στόχο την ευαισθητοποίηση των πολιτών για την οδική ασφάλεια.

• Ενίσχυση της αστυνόμευσης σε περιοχές με υψηλή παραβατικότητα και εγκατάσταση συστημάτων παρακολούθησης.

Η αλλαγή δεν θα έρθει από μόνη της. Απαιτείται συλλογική προσπάθεια, πολιτική βούληση και, πάνω απ' όλα, συνειδητοποίηση ότι κάθε παραβίαση μπορεί να κοστίσει μια ζωή.