Θερινό ηλιοστάσιο 2025: Πλησιάζει η μεγαλύτερη ημέρα του χρόνου - Τι πρέπει να γνωρίζετε
Ποια είναι η διαφορά ηλιοστασίου και ισημερίας.
Το Σάββατο 21 Ιουνίου θα είναι η μεγαλύτερη ημέρα του 2025 και η πρώτη επίσημη μέρα του καλοκαιριού, καθώς το πρωί (στις 05:41 ώρα Ελλάδας) θα λάβει χώρα το θερινό ηλιοστάσιο.
Σύμφωνα με το Time and Date, η ημέρα στην Αθήνα θα διαρκέσει 14 ώρες και 52 λεπτά (ανατολή του Ηλίου στις 06:02 και δύση στις 20:50).
Όπως κάθε χρόνο, το θερινό ηλιοστάσιο εγκαινιάζει αστρονομικά την έναρξη του καλοκαιριού στο βόρειο ημισφαίριο του πλανήτη, όταν στο νότιο ημισφαίριο το χειμερινό ηλιοστάσιο υποδέχεται την άφιξη του χειμώνα.
Στο βόρειο ημισφαίριο, όπου ανήκει και η χώρα μας, σταδιακά από την Κυριακή 22 Ιουνίου και μετά οι μέρες θα αρχίσουν σιγά-σιγά να μικραίνουν, ώσπου σχεδόν θα εξισωθούν με τις νύχτες κατά την φθινοπωρινή ισημερία.
Τι σημαίνει «ηλιοστάσιο»
Η λέξη «ηλιοστάσιο» προέρχεται από τις λέξεις «ήλιος» και «στέκομαι»/«στάση» επειδή κοντά στα ηλιοστάσια (λίγες ημέρες πριν ή μετά) ο Ήλιος φαίνεται να επιβραδύνει τη φαινομενική κίνησή του προς τα βόρεια ή προς τα νότια (κίνηση στην απόκλιση), μέχρι που την ημέρα του ηλιοστασίου αυτή η κίνηση μηδενίζεται και αντιστρέφεται.
Ηλιοστάσιο, λοιπόν, ονομάζεται η χρονική στιγμή κατά την οποία ο άξονας της Γης εμφανίζεται στραμμένος όσο περισσότερο προς ή μακριά από τον Ήλιο, κατά την ετήσια τροχιά της Γης γύρω από αυτόν.
Γιατί συμβαίνουν τα ηλιοστάσια
Τα ηλιοστάσια και οι ισημερίες, που ορίζουν αστρονομικά τη διάρκεια των εποχών του έτους, συμβαίνουν επειδή οι ημέρες του έτους δεν έχουν ίση διάρκεια μεταξύ τους. Η αιτία είναι ότι η Γη περιφέρεται γύρω από τον Ήλιο και ο άξονας περιστροφής της παρουσιάζει κλίση σχεδόν 23,4 μοιρών. Αν δεν υπήρχε αυτή η κλίση, δεν θα υπήρχαν οι εποχές και η μέρα θα διαρκούσε πάντα 12 ώρες, ενώ ο Ήλιος θα ακολουθούσε κάθε μέρα το ίδιο «μονοπάτι» πάνω από τη Γη.
Εξαιτίας όμως της κλίσης του άξονα περιστροφής, τη μισή χρονιά (από την εαρινή έως την φθινοπωρινή ισημερία) το βόρειο ημισφαίριο «γέρνει» προς τον Ήλιο, με αποκορύφωμα το θερινό ηλιοστάσιο το οποίο συμβαίνει μεταξύ της 20ής και της 22ας Ιουνίου, ενώ την άλλη μισή χρονιά το νότιο ημισφαίριο «γέρνει» περισσότερο προς τον Ήλιο, με αποκορύφωμα το χειμερινό ηλιοστάσιο.
Ποια είναι η διαφορά ηλιοστασίου και ισημερίας
Το ηλιοστάσιο (solstice) είναι η στιγμή του έτους κατά την οποία ο Ήλιος φτάνει στο πιο βόρειο ή πιο νότιο σημείο του ουρανού σε σχέση με τον ισημερινό της Γης.
Το θερινό ηλιοστάσιο είναι περίπου στις 21 Ιουνίου, σηματοδοτώντας την μεγαλύτερη ημέρα του χρόνου στο βόρειο ημισφαίριο.
Το χειμερινό ηλιοστάσιο είναι περίπου στις 21 Δεκεμβρίου, η μεγαλύτερη νύχτα του χρόνου στο βόρειο ημισφαίριο.
Η ισημερία (equinox) είναι η στιγμή του έτους όπου ο Ήλιος βρίσκεται ακριβώς πάνω στον ισημερινό και η ημέρα έχει περίπου ίση διάρκεια με τη νύχτα.
Η εαρινή ισημερία είναι περίπου στις 20 με 21 Μαρτίου, ενώ η φθινοπωρινή ισημερία είναι περίπου ερίπου στις 22 με 23 Σεπτεμβρίου.
