ΕΕ Τουρκία: Την Παρασκευή η συζήτηση για τις τουρκικές προκλήσεις στη Μεσόγειο
Την Παρασκευή 28 Αυγούστου 2020 θα γίνει τελικά η συζήτηση για την Τουρκία και την τουρκική παραβατικότητα στην Ανατολική Μεσόγειο στο άτυπο Συμβούλιο των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ, καθώς την Πέμπτη 27 Αυγούστου 2020, κατά την πρώτη ημέρα της συνεδρίασης, οι συνομιλίες επικεντρώθηκαν στις εξελίξεις στη Λευκορωσία, ενώ την ίδια ώρα γινόταν γνωστό ότι ο Ντόναλντ Τραμπ τηλεφώνησε και δεύτερη φορά το βράδυ της Τετάρτης 26 Αυγούστου 2020 στον Κυριάκο Μητσοτάκη, λίγη ώρα αφότου μίλησε με τον Ταγίπ Ερτογάν. Η Ελλάδα προσδοκά από αυτή τη συνεδρίαση των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ και ειδικότερα από τον ύπατο εκπρόσωπο Εξωτερικών Μπορέλ να παρουσιάσει συγκεκριμένο κατάλογο κυρώσεων για την Τουρκία. «Όπως τόνισε ο υπουργός Εξωτερικών, βασικές αρχές του ευρωπαϊκού κεκτημένου είναι ο σεβασμός στο Κράτος Δικαίου και στους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου. Και το κεκτημένο αυτό δεν μπορεί ούτε να θυσιάζεται, ούτε να μετριέται με δύο μέτρα και δύο σταθμά. Χρειάζεται σε κάθε περίπτωση, αποφασιστική υπεράσπιση απέναντι στις δυνάμεις του αυταρχισμού, της παρανομίας και της αυθαιρεσίας», τόνισε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος. 
Από την πλευρά του ο Νίκος Δένδιας στο περιθώριο της άτυπου συμβουλίου Εξωτερικών της ΕΕ είχε συνάντηση με τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ. Σύμφωνα με ελληνικές διπλωματικές πηγές, «κατά τη συνάντησή του με τον Γ.Γ ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ, ο Υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας κατήγγειλε τη συνεχιζόμενη τουρκική παραβατικότητα». Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές ο κ. Δένδιας «τόνισε ότι η Ελλάδα επιδεικνύει ψυχραιμία, αλλά παράλληλα θα υπερασπιστεί την κυριαρχία της και τα κυριαρχικά της δικαιώματα». Κατά τη διάρκεια της συζήτησης τονίστηκε ότι «το ΝΑΤΟ δεν μπορεί να ανέχεται παρόμοιες συμπεριφορές οι οποίες παραβιάζουν τις αρχές και υπονομεύουν τη συνοχή και την αποτελεσματικότητα της συμμαχίας. Από πλευράς ΓΓ ΝΑΤΟ εκφράστηκε η πρόθεση να καταβληθεί προσπάθεια για την αποκλιμάκωση της κατάστασης». 
Ο Χάικο Μάας στη συνάντηση με τον Κυριάκο Μητσοτάκη Απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με το εάν η γερμανική πλευρά είναι αισιόδοξη για την εξεύρεση κοινής γραμμής μεταξύ των κρατών- μελών της ΕΕ, ο κ. Μάας τόνισε ότι χρειάζεται διπλωματική λύση στην διένεξη Ελλάδας- Τουρκίας, επισημαίνοντας ότι το ίδιο ζήτησε και κατά τις πρόσφατες επισκέψεις του στην Αθήνα και στην Άγκυρα. «Κανείς δεν θέλει να λύσει αυτή τη διένεξη στην Ανατολική Μεσόγειο με πολεμικά πλοία. Πρέπει να διεξαχθούν και συνομιλίες απευθείας μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας. Η κατάσταση παραμένει πολύ δύσκολη. Οι προϋποθέσεις για αυτές τις συνομιλίες είναι να τερματιστούν οι κινήσεις που υπάρχουν στην Ανατολική Μεσόγειο. Σε αυτό μπορεί κάθε πλευρά να συνεισφέρει και έτσι να δημιουργήσει χώρο για διπλωματικές συνομιλίες. Διότι σίγουρα οι πλευρές δεν θα καθίσουν στο τραπέζι, εάν βρίσκονται πολεμικά πλοία το ένα απέναντι στο άλλο στην Ανατολική Μεσόγειο». Κληθείς να τοποθετηθεί σχετικά με το εάν η ΕΕ μπορεί να επιβάλει κυρώσεις στην Λευκορωσία όσο δεν επιβάλλονται νέες κυρώσεις στην Τουρκία, ο Γερμανός υπουργός τόνισε ότι «δεν μπορούμε να βάλουμε μαζί διενέξεις όπως αυτή στη Λευκορωσία με αυτή μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, διότι εάν αρχίσουμε με αυτό, ως ΕΕ δεν θα είμαστε ικανοί για δράση». Σε ό,τι αφορά το εάν οι τουρκικές γεωτρήσεις είναι σύμφωνες με το Διεθνές Δίκαιο, περιορίστηκε να δηλώσει ότι «υπάρχουν πολλά νομικά ζητήματα που πρέπει να διευκρινιστούν», συμπληρώνοντας ότι «πιθανόν -και αυτό θα ήταν η πιο εύκολη οδός- , να τα επιλύσουν τα αρμόδια Δικαστήρια. Αυτό είναι και ένα θέμα σε αυτές τις συνομιλίες (ενν. ενδεχόμενες συνομιλίες μεταξύ Ελλάδας- Τουρκίας). «Ούτως ή άλλως προβλέπεται να γίνει Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για το θέμα της Τουρκίας, το οποίο θα πραγματοποιηθεί τις επόμενες εβδομάδες και είμαι βέβαιος ότι μέχρι τότε πρέπει να βρεθεί μια λύση για την διένεξη μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας», συνέχισε ο Χάικο Μάας και προειδοποίησε ότι «αν αυτό δεν συμβεί, θα είναι εξαιρετικά προβληματικό για τον διάλογο μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας». Για αυτό, κατέληξε, «προσπαθούμε έως τότε να χρησιμοποιήσουμε όλες τις δυνατότητες, προκειμένου να βρούμε μια διπλωματική λύση για την κρίση που υπάρχει εκεί».
Ερωτηθείς ο Στέλιος Πέτσας για τον διάλογο που είχαν (χωρίς να ξέρουν ότι τους καταγράφουν τα ανοιχτά μικρόφωνα) ο ύπατος εκπρόσωπος της ΕΕ. για την εξωτερική πολιτική, Ζοζέπ Μπορέλ με την υπουργό Άμυνας της Γερμανίας (σ.σ. πως οι Τουρκία είναι πολύ εκνευρισμένη με τη συμφωνία Ελλάδας – Αιγύπτου για την ΑΟΖ και δεν θεωρεί τους Έλληνες αξιόπιστους), απάντησε χαρακτηριστικά «Κρείττον του λαλείν το σιγάν» ήταν το μόνο που είχε να πει, όπως τόνισε χαρακτηριστικά.#Berlin: FM @NikosDendias w/ #EU #HRVP @JosepBorrellF & #Germany FM @HeikoMaas at ΕU FMs informal mtg–dvpts in #EasternMediterranean top the agenda at tdy’s #Gymnich /O ΥΠΕΞ Ν.Δένδιας με Ύπατο Εκπρόσωπο ΕΕ J.Borrell &Γερμανό ΥΠΕΞ H.Maas στην άτυπη Συνάντηση ΥΠΕΞ κ-μ ΕΕ#EU2020DE pic.twitter.com/UFb9WQDS4g
— Υπουργείο Εξωτερικών (@GreeceMFA) August 27, 2020
Από την πλευρά του ο Νίκος Δένδιας στο περιθώριο της άτυπου συμβουλίου Εξωτερικών της ΕΕ είχε συνάντηση με τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ. Σύμφωνα με ελληνικές διπλωματικές πηγές, «κατά τη συνάντησή του με τον Γ.Γ ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ, ο Υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας κατήγγειλε τη συνεχιζόμενη τουρκική παραβατικότητα». Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές ο κ. Δένδιας «τόνισε ότι η Ελλάδα επιδεικνύει ψυχραιμία, αλλά παράλληλα θα υπερασπιστεί την κυριαρχία της και τα κυριαρχικά της δικαιώματα». Κατά τη διάρκεια της συζήτησης τονίστηκε ότι «το ΝΑΤΟ δεν μπορεί να ανέχεται παρόμοιες συμπεριφορές οι οποίες παραβιάζουν τις αρχές και υπονομεύουν τη συνοχή και την αποτελεσματικότητα της συμμαχίας. Από πλευράς ΓΓ ΝΑΤΟ εκφράστηκε η πρόθεση να καταβληθεί προσπάθεια για την αποκλιμάκωση της κατάστασης». Ανήσυχος ο Μάας
«Πολύ ανήσυχος» για την κλιμάκωση της έντασης και τις προκλήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Χάικο Μάας και προειδοποίησε ότι, εάν δεν καταστεί εφικτή μια διπλωματική λύση μέχρι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο που θα πραγματοποιηθεί με θέμα τις σχέσεις της ΕΕ- Τουρκίας, αυτό θα είναι «εξαιρετικά προβληματικό» για τον διάλογο της Ένωσης με την Τουρκία. Κάλεσε δε τις δύο πλευρές να συμβάλουν στην αποκλιμάκωση. «Εξακολουθούμε να είμαστε πολύ ανήσυχοι για τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο, για την κλιμάκωση και τις προκλήσεις που υπάρχουν εκεί. Στις συνομιλίες μου στην Αθήνα και στην Άγκυρα ζήτησα αποκλιμάκωση. Θα δούμε πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα στο τέλος αυτού του μήνα, προς τα πού θα κινηθούν τα πλοία, και θα ζητήσουμε επίσης και εδώ να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις ώστε η Τουρκία και η Ελλάδα να λύσουν τα προβλήματα απευθείας και να συνεισφέρουμε το παν προκειμένου να μην φθάσουμε σε στρατιωτική αντιπαράθεση», δήλωσε ο κ. Μάας προσερχόμενος στο Άτυπο Συμβούλιο των Υπουργών Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που πραγματοποιείται στο Βερολίνο, στο πλαίσιο της γερμανικής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ. Ο Χάικο Μάας στη συνάντηση με τον Κυριάκο Μητσοτάκη Απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με το εάν η γερμανική πλευρά είναι αισιόδοξη για την εξεύρεση κοινής γραμμής μεταξύ των κρατών- μελών της ΕΕ, ο κ. Μάας τόνισε ότι χρειάζεται διπλωματική λύση στην διένεξη Ελλάδας- Τουρκίας, επισημαίνοντας ότι το ίδιο ζήτησε και κατά τις πρόσφατες επισκέψεις του στην Αθήνα και στην Άγκυρα. «Κανείς δεν θέλει να λύσει αυτή τη διένεξη στην Ανατολική Μεσόγειο με πολεμικά πλοία. Πρέπει να διεξαχθούν και συνομιλίες απευθείας μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας. Η κατάσταση παραμένει πολύ δύσκολη. Οι προϋποθέσεις για αυτές τις συνομιλίες είναι να τερματιστούν οι κινήσεις που υπάρχουν στην Ανατολική Μεσόγειο. Σε αυτό μπορεί κάθε πλευρά να συνεισφέρει και έτσι να δημιουργήσει χώρο για διπλωματικές συνομιλίες. Διότι σίγουρα οι πλευρές δεν θα καθίσουν στο τραπέζι, εάν βρίσκονται πολεμικά πλοία το ένα απέναντι στο άλλο στην Ανατολική Μεσόγειο». Κληθείς να τοποθετηθεί σχετικά με το εάν η ΕΕ μπορεί να επιβάλει κυρώσεις στην Λευκορωσία όσο δεν επιβάλλονται νέες κυρώσεις στην Τουρκία, ο Γερμανός υπουργός τόνισε ότι «δεν μπορούμε να βάλουμε μαζί διενέξεις όπως αυτή στη Λευκορωσία με αυτή μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, διότι εάν αρχίσουμε με αυτό, ως ΕΕ δεν θα είμαστε ικανοί για δράση». Σε ό,τι αφορά το εάν οι τουρκικές γεωτρήσεις είναι σύμφωνες με το Διεθνές Δίκαιο, περιορίστηκε να δηλώσει ότι «υπάρχουν πολλά νομικά ζητήματα που πρέπει να διευκρινιστούν», συμπληρώνοντας ότι «πιθανόν -και αυτό θα ήταν η πιο εύκολη οδός- , να τα επιλύσουν τα αρμόδια Δικαστήρια. Αυτό είναι και ένα θέμα σε αυτές τις συνομιλίες (ενν. ενδεχόμενες συνομιλίες μεταξύ Ελλάδας- Τουρκίας). «Ούτως ή άλλως προβλέπεται να γίνει Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για το θέμα της Τουρκίας, το οποίο θα πραγματοποιηθεί τις επόμενες εβδομάδες και είμαι βέβαιος ότι μέχρι τότε πρέπει να βρεθεί μια λύση για την διένεξη μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας», συνέχισε ο Χάικο Μάας και προειδοποίησε ότι «αν αυτό δεν συμβεί, θα είναι εξαιρετικά προβληματικό για τον διάλογο μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας». Για αυτό, κατέληξε, «προσπαθούμε έως τότε να χρησιμοποιήσουμε όλες τις δυνατότητες, προκειμένου να βρούμε μια διπλωματική λύση για την κρίση που υπάρχει εκεί».
