Νέες ταυτότητες: Το πλάνο της Ε.Ε με δακτυλικό αποτύπωμα και βιομετρική φωτογραφία

Αλλαγές έρχονται από φέτος το καλοκαίρι για τους πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσον αφορά τις ταυτότητές τους αλλά και τα ταξιδιωτικά τους έγγραφα.

Πάνω από 62 εκατομμύρια πολίτες στη Γερμανία διαθέτουν τη γερμανική ταυτότητα σε μορφή πιστωτικής κάρτας, η οποία ισχύει για δέκα χρόνια. Όπως και με την ελληνική ταυτότητα, πολλοί Γερμανοί την χρησιμοποιούν και για τα ταξίδια τους – στο εσωτερικό της χώρας και εντός των χωρών Σένγκεν. Στη συγκεκριμένη γερμανική ταυτότητα υπάρχει ενσωματωμένο ένα τσιπ, το οποίο εμπεριέχει τη φωτογραφία που βρίσκεται εκτυπωμένη και επάνω στην κάρτα. Προσεχώς τα δακτυλικά αποτυπώματα θα προστεθούν ως ένα δεύτερο βιομετρικό χαρακτηριστικό.

Ο νέος αυτός κανονισμός όμως δεν επηρεάζει μόνο τη Γερμανία: Από τις 2 Αυγούστου, τα ταξιδιωτικά έγγραφα θα εκδίδονται μόνο με συνδυασμό βιομετρικών φωτογραφιών και δακτυλικών αποτυπωμάτων σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Πρόκειται για μία απόφαση της ΕΕ από τον Ιούνιο του 2019, με σκοπό να βάλει στοπ στην πλαστογράφηση των ταξιδιωτικών εγγράφων.

Εάν υπάρχει υποψία ότι μία ταυτότητα είναι πλαστή ή ότι χρησιμοποιείται παράνομα από κάποιον άλλο, θα επιστρατεύεται το δακτυλικό αποτύπωμα που βρίσκεται αποθηκευμένο στο τσιπ. Για την ανάγνωση των κρυπτογραφημένων δεδομένων όμως απαιτείται μία ειδική συσκευή, την οποία διαθέτουν μόνο η αστυνομία, η συνοριοφυλακή και τα τελωνεία.

Ωστόσο και παρά το γεγονός ότι η πρόσβαση στα εν λόγω δεδομένα είναι περιορισμένη, ο δικηγόρος Τίλο Βάιχερτ, ο οποίος δραστηριοποιείται επίσης στην προστασία των προσωπικών δεδομένων, προειδοποιεί «Είμαι σίγουρος ότι δεν θα περιοριστεί εκεί», καθώς όπως επισημαίνει, και στο παρελθόν η πολιτεία επέκτεινε επανειλημμένα την πρόσβασή της σε ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα. Επιπλέον φοβάται ότι κάποια στιγμή τα δακτυλικά αποτυπώματα θα μπορούσαν να αποθηκευτούν από έναν κεντρικό μηχανισμό, για παράδειγμα μια βάση δεδομένων. Μάλιστα για τον Βάιχερτ στη χειρότερη περίπτωση θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ακόμη και για παρακολούθηση ανθρώπων. «Στην Κίνα και σε πολλά άλλα αυταρχικά καθεστώτα βλέπουμε πώς χρησιμοποιούνται τα βιομετρικά στοιχεία για να ελέγχεται ολόκληρος ο πληθυσμός». Μία ακόμη ανησυχία του δικηγόρου αφορά τη σχεδόν αυτονόητη χρήση βιομετρικών στοιχείων, όπως το δακτυλικό αποτύπωμα, για το ξεκλείδωμα των κινητών.

Σε κάθε περίπτωση όμως, μέχρι τις 2 Αυγούστου το δακτυλικό αποτύπωμα θα δίνεται εθελοντικά – κάτι που ώθησε ορισμένους να «χάσουν» ξαφνικά την ταυτότητά τους, κάνοντας αίτηση για άμεση αντικατάσταση, δίχως ψηφιακό δακτυλικό αποτύπωμα. Ωστόσο, όπως επισημαίνει η Λένα Ζίμον, παρά τον σκεπτικισμό πολιτών και εργαζόμενων στην έκδοση ταυτοτήτων οι αντιδράσεις στο μέλλον θα είναι μάλλον περιορισμένες.