Ανατριχιαστική ανακάλυψη στην Τάφρο της Καλυψώς, το βαθύτερο σημείο της Μεσογείου

Τα σκουπίδια έχουν φτάσει ακόμη και στα πιο απομακρυσμένα βάθη του ωκεανού, σημειώνει το Daily Galaxy. Σε μια πρόσφατη αποστολή με τη χρήση ενός από τα πιο προηγμένα υποβρύχια σκάφη στον κόσμο, μια ομάδα διεθνών ερευνητών παρατήρησαν ενδείξεις εκτεταμένων ανθρώπινων επιπτώσεων σε βάθος άνω των 5.100 μέτρων κάτω από την επιφάνεια.

Τα ευρήματα της αποστολής, τα οποία δημοσιεύονται στο Marine Pollution Bulletin, αποκαλύπτουν την αυξανόμενη εμβέλεια της ρύπανσης που προκαλεί ο άνθρωπος, ακόμη και στα πιο απομακρυσμένα και αφιλόξενα περιβάλλοντα του ωκεανού.

Η τάφρος της Καλυψώς που βρίσκεται στην Ελληνική Τάφρο στα ανοικτά των ακτών της Ελλάδας, φτάνει σε βάθος 5.112 μέτρων και είναι μία από τις λιγότερο εξερευνημένες περιοχές σε ολόκληρη τη λεκάνη της Μεσογείου. Με ακραία πίεση, σκοτάδι και θερμοκρασίες σχεδόν παγωμένες, θεωρείται εδώ και καιρό βιολογικά απομονωμένο και σχετικά προστατευμένο από τις περιβαλλοντικές διαταραχές σε επίπεδο επιφάνειας.

Η τελευταία αποστολή σηματοδοτεί την πρώτη φορά που ένα επανδρωμένο υποβρύχιο κατεβαίνει σε αυτό το σημείο για επιστημονική έρευνα. Η κατάδυση αποτέλεσε μέρος μιας πολυεθνικής συνεργασίας στην οποία συμμετέχουν ερευνητές βαθέων υδάτων, θαλάσσιοι βιολόγοι και περιβαλλοντολόγοι με στόχο τη μελέτη της βιοποικιλότητας, της σύνθεσης των ιζημάτων και των πιθανών ενδείξεων ανθρωπογενούς επιρροής.

Για να φθάσουν στον πυθμένα της τάφρου, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν το Limiting Factor, ένα υποβρύχιο τιτανίου που μπορεί να αντέξει την έντονη πίεση. Κατά τη διάρκεια μιας 43λεπτης έρευνας, η ομάδα εντόπισε οπτικά 148 σκουπίδια και αντικείμενα. Τα αντικείμενα περιλάμβαναν πλαστικές σακούλες, γυαλί, μεταλλικά θραύσματα και απορρίμματα με βάση το χαρτί, πολλά από τα οποία ήταν μερικώς θαμμένα ή σφηνωμένα στο ίζημα. «Αυτό που ήταν ιδιαίτερα εντυπωσιακό», σημείωσαν οι επιστήμονες, ήταν η γραμμική ευθυγράμμιση των σωρών απορριμμάτων, γεγονός που υποδηλώνει σκόπιμη απόρριψη.

Όπως εξήγησε ο καθηγητής Miquel Canals του Πανεπιστημίου της Βαρκελώνης, «βρήκαμε επίσης αποδείξεις ότι τα σκάφη έριχναν σακούλες γεμάτες σκουπίδια, όπως αποκαλύπτεται από τη συσσώρευση διαφορετικών τύπων απορριμμάτων που ακολουθούνται από ένα σχεδόν ευθύγραμμο αυλάκι».

Αυτό το μοτίβο, σε συνδυασμό με το είδος των υλικών που ανακαλύφθηκαν, υποδεικνύει ότι ορισμένα συντρίμμια πιθανότατα έφτασαν μέσω άμεσης απόρριψης από τη θάλασσα, ενώ άλλα αντικείμενα μπορεί να έχουν πάρει μια πιο κυκλική διαδρομή μέσα στον ωκεανό.

Πώς τα σκουπίδια έφτασαν τόσο βαθιά

Σύμφωνα με τον Canals, «τα σκουπίδια στον πυθμένα προέρχονται από διάφορες πηγές, τόσο χερσαίες όσο και θαλάσσιες. Θα μπορούσαν να έχουν φτάσει από διάφορες διαδρομές, συμπεριλαμβανομένων τόσο της μεταφοράς σε μεγάλες αποστάσεις από τα ωκεάνια ρεύματα όσο και της άμεσης απόρριψης από κάποιο σκάφος».

«Κάποια ελαφρά απορρίμματα, όπως τα πλαστικά, προέρχονται από την ακτή, από όπου διαφεύγουν στην τάφρο, μόλις 60 χιλιόμετρα μακριά», εξήγησε. «Κάποια πλαστικά, όπως οι σακούλες, παρασύρονται ακριβώς πάνω από τον πυθμένα μέχρι να θαφτούν μερικώς ή πλήρως ή να διαλυθούν σε μικρότερα θραύσματα».

Ένας από τους λόγους για τους οποίους η τάφρος της Καλυψώς συσσωρεύει τόσα πολλά απόβλητα έγκειται στη δομή και τη δυναμική των ρευμάτων του. Πρόκειται για ένα κλειστό, με απότομα τοιχώματα βύθισμα που περιορίζει την κυκλοφορία του νερού και επιτρέπει στα συντρίμμια να καταλήξουν στο έδαφος.

Αυτές οι συνθήκες σημαίνουν ότι μόλις τα απόβλητα φτάσουν στην Καλυψώ, τείνουν να παραμείνουν εκεί, συμβάλλοντας σε ένα αυξανόμενο απόθεμα ρύπων. Με την πάροδο του χρόνου, τα πλαστικά αποσυντίθενται σε μικροπλαστικά, τα οποία διεισδύουν στο ίζημα των βαθιών θαλασσών και, ενδεχομένως, στις τροφικές αλυσίδες.