Χρυσή Αυγή Δίκη: Η ετυμηγορία της δημόσιας σφαίρας
Η σχετική καμπάνια που ξεκίνησε με αφορμή την αναμονή της ετυμηγορίας της δικαστικής έδρας για της Χρυσή Αυγή, και διαχύθηκε ευρέως στα social media είναι μία απάντηση στην απαλλακτική πρόταση της εισαγγελέως Αδαμαντίας Οικονόμου.
Η εισαγγελέας στις 18 Δεκεμβρίου, πρότεινε την απαλλαγή του Ν. Μιχαλολιάκου, αρχηγού της οργάνωσης, καθώς και όλων των άλλων κατηγορουμένων πλην του Γ. Ρουπακιά, φυσικού αυτουργού της δολοφονίας του Παύλου Φύσσα. Ο δικηγόρος Αντώνης Λαχανόπουλος ερμηνεύει την δημόσια αυτή αντίδραση.
«Μια εξήγηση για το σύνθημα που θα συνοδεύει για λίγες μέρες τη φωτογραφία. Τι νόημα έχει αυτή η δημόσια δήλωση για την αθωότητα ή την ενοχή κάποιων; Είναι πίεση προς το δικαστήριο; Αν ναι, είναι επιτρεπτή;
Τολμώ την προσωπική μου απάντηση: Δεν είναι πίεση. Είναι μια δημόσια δήλωση, μια πράξη κάποιων από μας στη δημόσια σφαίρα. Δήλωση τόσο σαφής όσο θα ήταν και η σιωπή. Δεν αφορά την κρίση του δικαστηρίου, αλλά στέκεται δίπλα σε αυτήν. Δεν αφορά καν μόνο την υπόθεση που δικάζεται. Αφορά την πολιτική κριτική στις πράξεις της ΧΑ.
Δεν έχουμε πλήρη γνώση της δικογραφίας, ούτε την αρμοδιότητα να κρίνουμε την ενοχή των κατηγορουμένων. Το ξέρουμε και δεν δηλώνουμε κάτι γι’ αυτό. Δηλώνουμε αυτό που έχουμε καταλάβει ως πολιτικά όντα που κινούνται στη δημόσια σφαίρα: ό,τι κι αν έκανε η ΧΑ το έκανε συνειδητά, με επίγνωση των πράξεων και των συνεπειών τους. Πολιτικά δεν είναι αθώα. Δεν είναι εδώ το κοινό περί δικαίου αίσθημα που μιλά. Είναι η πολιτική επίγνωση ότι το αυγό του φιδιού δεν επωάζεται απλώς, δε γεννιέται μόνο, αλλά έχει και επίγνωση της φύσης του.
Το Δικαστήριο σε λίγες μέρες θα κρίνει για μια συγκεκριμένη υπόθεση. Οι δικαστές (πρέπει να) κρίνουν βάσει του νόμου και της συνείδησής τους- ούτε αποκομμένοι από τη δημόσια σφαίρα σε ένα ιδεατό αποστειρωμένο χώρο αλλά ούτε σαν καράβια ακυβέρνητα στις τρικυμίες της. Δεν «αφουγκράζονται» τις απόψεις της κοινής γνώμης, έχουν όμως επίγνωση ότι εν μέρει οι κρίσεις τους διαμορφώνονται από αυτές και είναι σε εγρήγορση να εξετάσουν τη συμβατότητά τους με το νόμο.
Η απόφαση που θα βγει θα υποστεί την (ευνοϊκή ή μη) κριτική των νομικών της θεωρίας και της πράξης και θα δοκιμαστεί στη βάσανο της ηθικής αποτίμησής της από όλους, όχι μόνο κατά το πόρισμα αλλά κυρίως κατά την αιτιολογία της. Ξέρουμε πια ότι ο χώρος της πολιτικής κι ο χώρος του δικαίου ούτε ταυτίζονται ούτε χωρίζονται στεγανά.
Εμείς, ως πολιτικά υποκείμενα κρίναμε βάσει των δικών μας γνώσεων πολιτικά τη δραστηριότητα της ΧΑ και ξέρουμε ότι η πολιτική μας κρίση έχει και ηθικό περιεχόμενο.
Το Δικαστήριο θα κρίνει συγκεκριμένες πράξεις συγκεκριμένων μελών της ΧΑ και βάσει της γνώσης που με ένα διαδικαστικά οργανωμένο τρόπο απέκτησε θα αποφανθεί εάν παραβίασαν συγκεκριμένες διατάξεις νόμων κι αν ναι, θα επιβάλει τις προβλεπόμενες κυρώσεις. Η κρίση του θα έχει και ηθικό περιεχόμενο και πολιτικό ενδιαφέρον. Το μεγαλείο και η δυσκολία της δημοκρατίας είναι ότι αυτές οι κρίσεις συνυπάρχουν, άλλοτε συγκλίνουσες, άλλοτε αποκλίνουσες αλλά αμοιβαία σεβαστές.
Είναι χρέος μας ως πολίτες να μη σιωπάμε. Είναι χρέος των δικαστών να μη σωπάσουν ούτε αυτοί. Ο καθένας με τα δικά του κριτήρια και κατά τη δική του αρμοδιότητα.»