Εκλογές στις ΗΠΑ: Γιατί μπορεί να χρειαστούν μέρες για να γίνει γνωστός ο νικητής

Οι προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ θα διεξαχθούν στις 5 Νοεμβρίου, αλλά μπορεί να χρειαστούν ακόμη και μέρες αφού κλείσουν οι κάλπες έως ότου γίνει γνωστό ποιος είναι ο νικητής της πολύ αμφίρροπης αυτής εκλογικής αναμέτρησης ανάμεσα στην υποψήφια των Δημοκρατικών Κάμαλα Χάρις και στον υποψήφιο των Ρεπουμπλικανών Ντόναλντ Τραμπ.

Κατά την καταμέτρηση των ψηφοδελτίων, ένας υποψήφιος μπορεί να φανεί ότι προηγείται βάσει των πρώτων αποτελεσμάτων, αλλά ο αντίπαλός του μπορεί να καλύψει τη διαφορά καθώς θα καταμετρώνται κι άλλες ψήφοι.

Το 2020 ορισμένες πολιτείες έζησαν μια «κόκκινη οφθαλμαπάτη», με τον Τραμπ να φαίνεται ότι προηγείται τη νύχτα των εκλογών, προτού υπάρξει μια «μπλε στροφή» που έδειξε τον Δημοκρατικό Τζο Μπάιντεν να τον ξεπερνά, ένα φαινόμενο που ο Τραμπ χρησιμοποίησε για να ενισχύσει τους ψευδείς ισχυρισμούς ότι του έκλεψαν τις εκλογές.

Τίποτε το περίεργο δεν είχε συμβεί. Οι Δημοκρατικοί τείνουν να ζουν σε πολυπληθέστερες αστικές περιοχές, όπου η καταμέτρηση των ψήφων παίρνει περισσότερο καιρό. Οι Δημοκρατικοί επίσης αγκάλιασαν πιο εύκολα την επιστολική ψήφο από τους Ρεπουμπλικανούς μετά τους ψευδείς ισχυρισμούς του Τραμπ ότι η επιστολική ψήφος είναι αναξιόπιστη, και τα ψηφοδέλτια που στέλνονται ταχυδρομικώς χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να καταμετρηθούν από αυτά της Ημέρας των Εκλογών. Για τις φετινές εκλογές ο Τραμπ έχει και ενθαρρύνει και επικρίνει την πρόωρη και την επιστολική ψήφο.

Οι Δημοκρατικοί ξεπερνούν τους Ρεπουμπλικανούς στην επιστολική ψήφο για άλλη μια φορά στις φετινές εκλογές, σύμφωνα με σύστημα παρακολούθησης της πρόωρης ψηφοφορίας του Εκλογικού Εργαστηρίου του Πανεπιστημίου της Φλόριντα, αν και οι Ρεπουμπλικανοί έχουν μειώσει τη διαφορά.

Οι 7 αμφίρροπες πολιτείες και οι διαφορετικοί κανόνες

Επιπλέον υπάρχουν 7 κρίσιμης σημασίας πολιτείες, οι λεγόμενες αμφίρροπες (swing states), που είναι πιθανόν να κρίνουν το αποτέλεσμα των εκλογών, η κάθε μία από τις οποίες έχει τους δικούς της κανόνες για τη διαχείριση και την καταμέτρηση των ψηφοδελτίων. Ακολουθεί τι μπορούμε να αναμένουμε την Ημέρα των Εκλογών και πέραν αυτής:

Αριζόνα

Η επιστολική ψήφος είναι εξαιρετικά δημοφιλής στην Αριζόνα, σχεδόν το 90% των ψηφοφόρων της άσκησαν το εκλογικό τους δικαίωμα πρόωρα, κυρίως μέσω ταχυδρομείου, στις εκλογές του 2020. Οι εκλογικοί αξιωματούχοι στην Αριζόνα μπορούν να αρχίσουν την επεξεργασία και την ταξινόμηση των επιστολικών ψήφων αμέσως μόλις τις λάβουν, αλλά τα αποτελέσματα μπορούν να δημοσιοποιηθούν μόνον αφού περάσει μια ώρα από το κλείσιμο της κάλπης.

Επίσης όποιες επιστολικές ψήφοι στέλνονται την ίδια την ημέρα των εκλογών δεν μπορούν να υποβληθούν σε επεξεργασία έως ότου έχουν κλείσει οι κάλπες. Πρόκειται συχνά για αρκετά μεγάλο αριθμό –το 2022 αυτές οι «όψιμες πρόωρες» ψήφοι αποτελούσαν το ένα πέμπτο όλων των ψηφοδελτίων στην Κομητεία Μαρικόπα, τη μεγαλύτερη της πολιτείας –και μπορεί να χρειαστούν μέρες για να καταμετρηθούν.

Τα πρώτα αποτελέσματα τη νύχτα των εκλογών αναμένεται να αφορούν κυρίως την πρόωρη ψηφοφορία, πράγμα το οποίο θα μπορούσε να ευνοήσει την Χάρις, αλλά στη συνέχεια οι αριθμοί να αλλάξουν προς όφελος του Τραμπ καθώς θα καταμετρώνται οι ψήφοι της Ημέρας των Εκλογών.

Τζόρτζια

Η δια ζώσης πρόωρη ψηφοφορία είναι δημοφιλής στην πολιτεία αυτή, όπου οι αξιωματούχοι περιμένουν ότι ποσοστό 65 με 70% των ψηφοδελτίων θα έχουν κατατεθεί σε σημεία πρόωρης ψηφοφορίας. Τα ψηφοδέλτια των Αμερικανών ψηφοφόρων που ζουν στο εξωτερικό, είναι στον στρατό ή δεν δύνανται ή δεν θέλουν να ψηφίσουν δια ζώσης ή οι επιστολικές ψήφοι μπορούν να αρχίσουν να υποβάλλονται σε επεξεργασία –η οποία περιλαμβάνει βήματα όπως η επαλήθευση υπογραφών—δύο εβδομάδες πριν από τις εκλογές, αλλά οι υπάλληλοι θα πρέπει να περιμένουν μέχρι την Ημέρα των Εκλογών για να αρχίσουν την καταμέτρησή τους.

Όλες οι πρόωρες ψήφοι –δια ζώσης και επιστολικές—πρέπει να έχουν καταμετρηθεί και ανακοινωθεί ως τις 20:00 τοπική ώρα (02:00 ώρα Ελλάδος) τη νύχτα των εκλογών, σύμφωνα με τον νόμο της πολιτείας, πράγμα το οποίο θα μπορούσε να δημιουργήσει μια «μπλε οφθαλμαπάτη» υπέρ της Χάρις στην αρχή. Οι αξιωματούχοι σκοπεύουν να έχουν καταμετρηθεί όλες οι ψήφοι, συμπεριλαμβανομένων αυτών της Ημέρας των Εκλογών, ως τα μεσάνυχτα.

Τα ψηφοδέλτια από το εξωτερικό και τους στρατιωτικούς που ψηφίζουν θα γίνονται αποδεκτά έως και τρεις ημέρες μετά τις εκλογές, αν φέρουν σφραγίδα ταχυδρομείου με ημερομηνία ως και την 5η Νοεμβρίου. Ζητήθηκαν πάνω από 21.000 ψηφοδέλτια αυτού του είδους, άρα αν υπάρχει οριακή διαφορά, το αποτέλεσμα στην Τζόρτζια δεν θα μπορεί να κριθεί έως ότου καταμετρηθούν αυτές οι ψήφοι.

Μίσιγκαν

Μετά τις εκλογές του 2020, το Μίσιγκαν καθιέρωσε για πρώτη φορά την πρόωρη δια ζώσης ψηφοφορία και άρχισε να επιτρέπει σε διοικητικές περιφέρειες με πάνω από 5.000 ανθρώπους να αρχίσουν την επεξεργασία και την καταμέτρηση των επιστολικών ψήφων 8 ημέρες πριν από την Ημέρα των Εκλογών. Μικρότερες περιφέρειες μπορούν να κάνουν το ίδιο την ημέρα πριν από την 5η Νοεμβρίου.

Οι αξιωματούχοι ελπίζουν πως αυτές οι αλλαγές θα επιτρέψουν στην πολιτεία να βγάλει τα αποτελέσματα πιο γρήγορα απ’ό,τι το 2020, όταν οι επιστολικές ψήφοι δεν μπορούσαν να υποβληθούν σε επεξεργασία εκ των προτέρων. Αυτό δημιούργησε μια «κόκκινη οφθαλμαπάτη» τη νύχτα των εκλογών του 2020, όταν οι πρώτες καταμετρήσεις της πολιτείας από τις ψήφους της Ημέρας των Εκλογών ευνοούσαν τον Τραμπ. Ο Μπάιντεν τελικά ξεπέρασε τον Τραμπ χάρη στις επιστολικές ψήφους, ο οποίες χρειάστηκαν περισσότερο χρόνο να καταμετρηθούν. Ο Τραμπ ισχυρίστηκε ψευδώς ότι έπεσε θύμα νοθείας.

Νεβάδα

Η αργή καταμέτρηση των ψήφων στην πολιτεία αυτή το 2020 –τα ειδησεογραφικά δίκτυα δεν ανακήρυσσαν νικητή της τον Μπάιντεν έως και πέντε ημέρες μετά την Ημέρα των Εκλογών—έδωσε τροφή σε αναρίθμητα μιμίδια, αλλά αξιωματούχοι δηλώνουν ότι οι αλλαγές που έχουν γίνει από τότε θα πρέπει να επιταχύνουν τη διαδικασία.

Κυρίως επετράπη στις κομητείες να αρχίσουν την επεξεργασία και την καταμέτρηση των επιστολικών ψήφων στις 21 Οκτωβρίου. Επιπροσθέτως, οι εκλογικοί αξιωματούχοι μπορούν να αρχίσουν να καταμετρούν τις πρόωρες δια ζώσης ψήφους στις 08:00 τοπική ώρα (17:00 ώρα Ελλάδος) την Ημέρα των Εκλογών, παρά να περιμένουν έως ότου κλείσουν οι κάλπες.

Ωστόσο η Νεβάδα και πάλι μπορεί να μην έχει αποτέλεσμα αμέσως. Η επιστολική ψήφος έγινε δημοφιλής στην πολιτεία και επίσης πρόκειται για τη μόνη από τις αμφίρροπες που δέχεται τις επιστολικές ψήφους που φτάνουν καθυστερημένα. Αυτό θα μπορούσε επίσης να οδηγήσει σε μια «μπλε στροφή» καθώς θα καταμετρώνται περισσότερες ψήφοι.

Οποιοδήποτε ψηφοδέλτιο φέρει σφραγίδα ταχυδρομείου με ημερομηνία έως και την 5η Νοεμβρίου θα καταμετρηθεί αν φτάσει εντός τεσσάρων ημερών. Αυτά τα όψιμα ψηφοδέλτια παραδοσιακά ευνοούν τους Δημοκρατικούς, άρα μια στροφή προς την Χάρις μπορεί να προκύψει καθώς θα καταμετρώνται οι ψήφοι μετά την Ημέρα των Εκλογών.

Βόρεια Καρολίνα

Οι εκλογικοί αξιωματούχοι αρχίζουν να επεξεργάζονται και να σκανάρουν τις επιστολικές ψήφους πριν από την Ημέρα των Εκλογών. Αφού κλείσουν οι κάλπες, τα πρώτα αποτελέσματα που ανακοινώνονται αφορούν κυρίως επιστολικές ψήφους, όπως και πρόωρες δια ζώσης ψήφους. Οι ψήφοι της Ημέρας των Εκλογών θα καταμετρηθούν και θα ανακοινωθούν κατά τη διάρκεια της νύχτας, με τα συνολικά αποτελέσματα να αναμένονται ως τα μεσάνυχτα.

Η Χάρις μπορεί να φανεί ότι προηγείται αρχικά χάρη στις επιστολικές ψήφους, ενώ ο Τραμπ θα μπορούσε να γεφυρώσει τη διαφορά καθώς θα καταμετρώνται οι ψήφοι της Ημέρας των Εκλογών.

Αν η αναμέτρηση είναι τόσο αμφίρροπη όσο δείχνουν οι δημοσκοπήσεις, το αποτέλεσμα στη Βόρεια Καρολίνα μπορεί να παραμείνει ασαφές για μια εβδομάδα ή περισσότερο. Τα ψηφοδέλτια των Αμερικανών ψηφοφόρων που ζουν στο εξωτερικό, είναι στον στρατό ή δεν δύνανται ή δεν θέλουν να ψηφίσουν δια ζώσης που θα φτάσουν την 5η Νοεμβρίου καταμετρώνται στη διάρκεια της 10ήμερης περιόδου που ακολουθεί της Ημέρας των Εκλογών. Το 2020, τα ειδησεογραφικά δίκτυα δεν ανακήρυσσαν τον Τραμπ νικητή στη Βόρεια Καρολίνα ως την 13η Νοεμβρίου, δηλαδή 10 ημέρες μετά τις εκλογές.

Πενσιλβάνια

Η Πενσιλβάνια, ίσως το πιο σημαντικό πεδίο μάχης των εκλογών, δεν είχε σαφή νικητή το 2020 για τέσσερις ημέρες μετά την Ημέρα των Εκλογών, καθώς οι εκλογικοί αξιωματούχοι είχαν να διαχειριστούν έναν τεράστιο όγκο επιστολικών ψήφων. Η πολιτεία αυτή βρίσκεται μεταξύ μόνον μιας χούφτας που δεν επιτρέπουν στους εκλογικούς αξιωματούχους να επεξεργαστούν ή να καταμετρήσουν τις επιστολικές ψήφους έως τις 07:00 τοπική ώρα (13:00 ώρα Ελλάδος) της Ημέρας των Εκλογών, πράγμα που σημαίνει ότι είναι πιθανόν και πάλι να χρειαστούν μέρες προτού γίνει γνωστό το αποτέλεσμα.

Καθώς περισσότεροι Δημοκρατικοί από Ρεπουμπλικανούς ψηφίζουν δια αλληλογραφίας, τα πρώτα αποτελέσματα, που θα στηριχθούν στις δια ζώσης ψήφους την Ημέρα των Εκλογών, θα δείξουν μάλλον να προηγείται ο Τραμπ, αλλά το προβάδισμά του πιθανόν θα συρρικνωθεί όσο θα καταμετρώνται περισσότερες επιστολικές ψήφοι.

Αυτό το μοτίβο το 2020 οδήγησε τον Τραμπ να ισχυριστεί εσφαλμένα ότι έγινε νοθεία. Φέτος, νέος νόμος αξιώνει από τις περισσότερες κομητείες να ανακοινώσουν τη νύχτα των εκλογών πόσες επιστολικές ψήφοι απομένουν να καταμετρηθούν σε μια προσπάθεια να αποτραπούν οι θεωρίες συνωμοσίας.

Ουισκόνσιν

Όπως και η Πενσιλβάνια, το Ουισκόνσιν είναι από τις λίγες πολιτείες που δεν επιτρέπουν στους εκλογικούς αξιωματούχους να επεξεργαστούν ή να καταμετρήσουν τις επιστολικές ψήφους ως το πρωί της Ημέρας των Εκλογών, πράγμα που σημαίνει ότι μπορεί να υπάρξει καθυστέρηση στην ανακοίνωση των αποτελεσμάτων των πρόωρων ψήφων.

Επιπροσθέτως, πολλές από τις μεγαλύτερες πόλεις της πολιτείας μεταφέρουν τις επιστολικές ψήφους σε κεντρική τοποθεσία για επεξεργασία και καταμέτρηση. Αυτό μπορεί να οδηγήσει να ανακοινώνονται ταυτοχρόνως όλα μαζί τα αποτελέσματα από σημαντικές παρτίδες ψήφων νωρίς το πρωί μετά το κλείσιμο των εκλογικών κέντρων.

Το 2020, ο Τραμπ και οι σύμμαχοί του κατήγγειλαν εσφαλμένα εκλογική απάτη, αφού το Μιλγουόκι, η μεγαλύτερη πόλη της πολιτείας, ανακοίνωσε τα αποτελέσματα από σχεδόν 170.000 ψηφοδέλτια των Αμερικανών ψηφοφόρων, που ζουν στο εξωτερικό, είναι στον στρατό ή δεν δύνανται ή δεν θέλουν να ψηφίσουν δια ζώσης, γύρω στις 03:30 τοπική ώρα (10:30 ώρα Ελλάδος), δίνοντας τεράστια άνοδο στον Μπάιντεν, η οποία τον οδήγησε να πάρει το προβάδισμα για πρώτη φορά. Ωστόσο η αύξηση αυτή ήταν αναμενόμενη λόγω του τρόπου με τον οποίο επεξεργάζεται η πόλη τα ψηφοδέλτια αυτά και του γεγονότος ότι οι Δημοκρατικοί ήταν πιο πιθανόν να ψηφίσουν μέσω ταχυδρομείου. Ένα παρόμοιο μοτίβο είναι πιθανό να προκύψει και το 2024.

Το flash.gr στις αμερικανικές εκλογές

Το flash.gr θα καλύψει λεπτό προ λεπτό τις κρίσιμες προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ μεταξύ της Κάμαλα Χάρις και του Ντόναλντ Τραμπ.

Με συνεχή ροή και ρεπορτάζ από τον ανταποκριτή μας, Δημήτρη Σουλτογιάννη, όλα τα τελευταία νέα από το στρατόπεδο των Δημοκρατικών και των Ρεπουμπλικανών με παρασκήνιο και δηλώσεις των πρωταγωνιστών.

Από τα ξημερώματα της Τρίτης (5/11) με live blog θα καλυφθεί λεπτό προς λεπτό η εκλογική διαδικασία, το κλείσιμο της κάλπης, τα exit poll, τα πρώτα επίσημα αποτελέσματα ο νικητής της βραδιάς και όλες οι αντιδράσεις.