Μαχητικά F35: Καθυστερεί η Ουάσιγκτον, εκνευρίζεται η Αθήνα
Προβληματισμός υπάρχει στην ελληνική κυβέρνηση για την καθυστέρηση της απάντησης στο θέμα της προμήθειας από την χώρα μας των F35.
Θεωρητικά, η θετική απάντηση των ΗΠΑ θα έπρεπε να έχει φτάσει εδώ και ορισμένους μήνες, αλλά δυστυχώς, ακόμα μένουμε στις αμερικάνικες υποσχέσεις του στυλ» πολύ σύντομα θα έχετε νέα».
Ο Κ Μητσοτάκης, την Δευτέρα δέχθηκε τηλεφώνημα από τον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών Α Μπλίνκεν ο οποίος , με αφορμή την υπόσχεση της Τουρκίας ότι θα περνούσε χθες από την Τουρκική εθνοσυνέλευση η ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, ενημέρωσε γι αυτό τον πρωθυπουργό και του άφησε να εννοηθεί ότι αμέσως μετά θα υπάρξει και η θετική απάντηση για τα F-35. Αυτό όμως έκανε σαφές πως ουσιαστικά οι ΗΠΑ έχουν συνδέσει το θέμα των F-35 με το αντίστοιχο αίτημα της Τουρκίας για τα F-16 κάτι που δυσαρεστεί την ελληνική πλευρά.
Η Τουρκική εθνοσυνέλευση, τελικά χθες επικύρωσε την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ Όμως το θέμα δεν έχει τελειώσει ακόμα από Τουρκικής πλευράς, μιας και πρέπει τώρα να υπογράψει ο Τ. Ερντογαν ώστε να γίνει νόμος.
Πηγές από την Άγκυρα λένε πως ο κ Ερντογάν θα ήθελε να υπάρξει πρώτα η θετική απάντηση του Κογκρέσου για τα αεροσκάφη και αμέσως, ακόμα και την ίδια μέρα να υπογράψει.
Αντίθετα στελέχη του αμερικανικού Κογκρέσου αναφέρουν πως για να ξεκινήσει οποιαδήποτε συζήτηση εκεί θα πρέπει να έχουν πάει τα σχετικά έγγραφα, ότι δηλαδή έχει γίνει νομός στην Τουρκιά για την αποδοχή της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ .
Πληροφορίες από αμερικάνικες πήγες αναφέρουν πως ο Αμερικάνος ΥΠΕΞ ενημέρωσε τον κ Μητσοτάκη πως αν το αμερικανικό Κογκρέσο αποδεσμεύσει την πώληση των f16 στην Άγκυρα, θα υπάρχει επιστολή του ιδίου προς την Τουρκία, στην οποία θα αναφέρεται πως αν συνεχίσει τις παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου και θαλασσιού χώρου και γενικότερα προκλητικές ενέργειες «κατά άλλης χώρας μέλους του ΝΑΤΟ» θα ανασταλεί το πρόγραμμα της πώλησης των αεροσκαφών».
Παρόμοια , ενημερωτική επιστολή, φαίνεται πως σχεδιάζει να στείλει ο κ Μπλινκεν και στην Αθήνα.
Η συνάντηση στα Χανιά
Ο πρωθυπουργός Κ Μητσοτάκης, είχε θέσει το ζήτημα αυτό επιτακτικά στον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών Αντ. Μπλίνκεν κατά την συνάντηση που είχαν στα Χανιά, στις 6 Ιανουαρίου.
Η απάντηση του Αμερικανού υπουργού, σύμφωνα τόσο με ελληνικές όσο και με αμερικάνικες πήγες , ήταν πως «όλα έχουν ρυθμιστεί και εντός των επομένων εβδομάδων θα έλθει και η επίσημη απάντηση».
Δυστυχώς κάτι τέτοιο όχι μόνον δεν έγινε , αλλά αντίθετα μια σειρά από Αμερικανούς διπλωμάτες, τόσο στην Ουάσιγκτον όσο και στις Βρυξέλλες, έλεγαν ανεπισήμως , πως το θέμα καθυστερεί, πως «θα πρέπει να περιμένουμε να δούμε τι θα γίνει με τα Τουρκικά f-16» και αλλά παρόμοια.
Μάλιστα, Αμερικάνος διπλωμάτης στην Αθήνα, είπε σε Έλληνα συνάδελφο του που του έθεσε (ανεπίσημα αλλά με σχετική οδηγία ) το σχετικό ερώτημα πως «ο κ Μπλινκεν όταν έλεγε σύντομα εννοούσε μετά το ναι της Τουρκίας στην ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ και την εξ αυτού απεμπλοκή του θέματος των f-16 που ζητά η γειτονική χώρα».
Η απάντηση αυτή , καθώς και η συνολική καθυστέρηση στην εξέλιξη του ζητήματος, έχουν ενοχλήσει την Αθήνα και τόσο Έλληνες διπλωμάτες όσο και στελέχη του υπουργείου Άμυνας που βρίσκονται σε θέσεις στο εξωτερικό και συνεργάζονται με Αμερικάνους συνάδελφους τους , θέτουν το ερώτημα σε όλες τις συναντήσεις τους , ανεπίσημα μεν με σχετική οδηγία από την Αθήνα δε.
Όλες σχεδόν οι απαντήσεις είναι καθησυχαστικές του στυλ «όλα είναι θετικά», αλλά χωρίς χρονικό ορίζοντα για την απάντηση.
Η ελληνική πλευρά φαίνεται πως έχει ζητήσει (το έχει θέσει επιτακτικά θα μπορούσαμε να πούμε) στην Αμερικανική, να υπάρξει απάντηση στο ζήτημα , ανεξαρτήτως τις θα γίνει με την Τουρκία και τα f-16, ως τις 8 Φεβρουαρίου, οπότε και έχει προγραμματισθεί να ξεκινήσει ο νέος γύρος του « στρατηγικού διαλόγου» Ελλάδας –ΗΠΑ , στην Ουάσιγκτον.
Σε αυτόν αναμένεται να συζητηθούν τόσο τα ζητήματα στην περιοχή που έχουν προκύψει από τον Πόλεμο στην Γάζα και τον συνεχιζόμενο πόλεμο στην Ουκρανία, όσο και από την νέα κατάσταση στην Ερυθρά Θάλασσα.
Παράλληλα , θα συζητηθούν ενεργειακά ζητήματα που αφορούν ιδιαίτερα τις ΗΠΑ καθώς και ζητήματα οικονομικού περιεχομένου όπως το εμπόριο αλλά και ζητήματα τρομοκρατίας.
Δεν θα πρέπει να μας ξαφνιάσει, αν για οποιοδήποτε λόγο η θετική απάντηση των ΗΠΑ για τα F-35, δεν έχει έλθει ως τότε να αναβληθεί (με κάποια δικαιολογία) η έναρξη του διαλόγου ή να ξεκινήσει σε πολύ χαμηλό διπλωματικό επίπεδο.
