Η ΕΕ απαντά στον Ντόναλντ Τραμπ: Πακέτο 500 εκατ. ευρώ για την προσέλκυση επιστημόνων
Όσο η κυβέρνηση Τραμπ βάζει στο στόχαστρο τα πανεπιστήμια, οι Ευρωπαίοι διοργανώνουν διάσκεψη για να προσελκύσουν επιστήμονες.
Προσκλητήριο για «επιστημονικό άσυλο» απευθύνει η Ευρώπη σε ξένους επιστήμονες με φόντο την επίθεση της κυβέρνησης Ντόναλντ Τραμπ κατά της πανεπιστημιακής - επιστημονικής ελευθερίας.
Συγκεκριμένα, ο Εμανουέλ Μακρόν και η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν οργανώνουν διεθνή διάσκεψη στην καρδιά του Παρισιού, στο ιστορικό πανεπιστήμιο της Σορβόννης, όπου αναμένεται να συμμετάσχουν εκπρόσωποι ευρωπαϊκών πανεπιστημίων, Ευρωπαίοι επίτροποι και υπουργοί Έρευνας των ευρωπαϊκών χωρών. Ο Γάλλος πρόεδρος και η πρόεδρος της Κομισιόν θα απευθυνθούν στη διάσκεψη Choose Europe for Science και θα πλαισιώσουν την πρωτοβουλία-πρόσκληση με κίνητρα και εγγυήσεις προστασίας για να προσελκύσουν επιστήμονες που πλήττονται στις ΗΠΑ.
Η πρόεδρος της Κομισιόν ανακοίνωσε πακέτο 500 εκατομμυρίων ευρώ για την προώθηση της ευρωπαϊκής επιστημονικής έρευνας. «Η επιστήμη είναι επένδυση - και χρειάζεται να προσφέρουμε τα κατάλληλα κίνητρα. Για τον λόγο αυτόν είμαι σε θέση να ανακοινώσω ότι θεσπίζουμε νέο πακέτο 500 εκατομμυρίων ευρώ για την περίοδο 2025-2027 για να κάνουμε την Ευρώπη μαγνήτη για τους ερευνητές», δήλωσε η φον ντερ Λάιεν στο πλευρό του προέδρου της Γαλλίας, κατά την ομιλία της στην διεθνή διάσκεψη Choose Europe for Science.
Τι συμβαίνει στις ΗΠΑ
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, η κυβέρνηση Τραμπ έχει στραφεί με απειλές κατά της πανεπιστημιακής ελευθερίας. Αξίζει να σημειωθεί ο «πόλεμος» μεταξύ κυβέρνησης και Χάρβαρντ, αλλά και οι διώξεις φοιτητών του Κολούμπια που συμμετείχαν στις φιλοπαλαιστινιακές διαδηλώσεις το 2024. Ερευνητές και πανεπιστήμια βρίσκονται στο στόχαστρο και φοβούνται για το μέλλον τους με την υπονόμευση των ακαδημαϊκών ελευθεριών και την περικοπές στην χρηματοδότηση.
Από την πλευρά του ο Μακρόν κάνει λόγο για ευκαιρία «για την υπεράσπιση των στρατηγικών μας συμφερόντων και την διαμόρφωση ενός οικουμενικού οράματος» με αφορμή τη διάσκεψη.
Ο Γάλλος πρόεδρος ανακοίνωσε την οργάνωση της διάσκεψης στα μέσα του Απριλίου παράλληλα με την έναρξη της λειτουργίας της πλατφόρμας Choose France for Science. Ακολούθησε η πρωτοβουλία του Εθνικού Κέντρου Ερευνών της Γαλλίας (Centre national de la recherche française ,CNRS), του μεγαλύτερου οργανισμού στην Ευρώπη σε αριθμό ερευνητών, για την προσέλκυση ξένων επιστημόνων. Σκοπός της πρωτοβουλίας αυτής είναι η ανάδειξη της Ευρώπης ως ελκυστικής ηπείρου «σε μια στιγμή που οι ακαδημαϊκές ελευθερίες γνωρίζουν ορισμένα πισωγυρίσματα και απειλές».
Ο στόχος της διάσκεψης
Ανακοινώσεις και ιδέες για το μέλλον θα βρίσκονται στο «μενού» της σημερινής διάσκεψης.
Στόχος είναι τόσο η Γαλλία όσο και η Ευρώπη γενικότερα να γίνουν ελκυστικές για τους επιστήμονες. Οι ανακοινώσεις Μακρόν και φον ντερ Λάιεν που αναμένονται σήμερα θα εστιάζουν στην έρευνα στους τομείς της υγείας, του κλίματος και της βιοποικιλότητας, του ψηφιακού κόσμου και της τεχνητής νοημοσύνης, του διαστήματος και της γεωργίας, σύμφωνα με την Προεδρία της Γαλλίας. Η εκδήλωση θα λάβει ευρωπαϊκή μορφή με την ευρεία έννοια με την συμμετοχή Βρετανών, Σουηδών και Νορβηγών.
Δύο στρογγυλές τράπεζες περιλαμβάνονται στις εργασίες του πρωινού. Η πρώτη θα έχει ως θέμα τις ακαδημαϊκές ελευθερίες και τη συμβολή της έρευνας στην προαγωγή των παγκόσμιων δημόσιων αγαθών, όπως οι βάσεις δεδομένων, πολλές από τις οποίες είναι διεθνείς και η πρόσβαση στις οποίες μπορεί να απειληθεί από τις αποφάσεις της κυβέρνησης Τραμπ. Σε αυτή τη συζήτηση θα συμμετέχουν Αμερικανοί εκπρόσωποι του πανεπιστημιακού και βιομηχανικού κόσμου. Το θέμα της δεύτερης θα είναι η αντιμετώπιση των ευρωπαϊκών εξαρτήσεων στον τομέα της έρευνας. «Το δεδομένο είναι ότι η αμερικανική αποδέσμευση από σειρά συμπράξεων μπορεί να έχει συνέπειες στην (ευρωπαϊκή) ασφάλεια, κυρίως στον τομέα της υγειονομικής επαγρύπνησης, αλλά και επιπτώσεις στην εξέλιξη μεγάλων προγραμμάτων συνεργασίας», σύμφωνα με πηγή της προεδρίας της Γαλλίας.
Θα ακολουθήσει σύνοδος των Ευρωπαίων υπουργών Έρευνας έπειτα από πρόσκληση του Γάλλου ομολόγου τους Φιλίπ Μπατίστ, ο οποίος θα υποδεχθεί τους προέδρους των πανεπιστημίων και των μεγάλων ευρωπαϊκών ερευνητικών ινστιτούτων.
