Προσφυγικό Ελλάδα: Καταγγελίες του Spiegel για επαναπροωθήσεις από το Λιμενικό με ανοχή της Frontex
Προσφυγικό Ελλάδα: Χρησιμοποιώντας τη μέθοδο του pushback, οι Έλληνες συνοριοφύλακες απωθούν τους πρόσφυγες, παραβιάζοντας το Διεθνές Δίκαιο, όπως αποκαλύπτει το «Spiegel». Το σημαντικότερο στοιχείο που αναδεικνύεται μέσα από το ρεπορτάζ του Spiegel είναι ότι, σύμφωνα πάντα με το γερμανικό ΜΜΕ, «υπάρχουν πληροφορίες για ανάμιξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην πρακτική των pushbacks».
Μαρτυρίες προσφύγων κάνουν λόγο για συλλήψεις αντί διασώσεων από το ελληνικό λιμενικό, ούτως ώστε να αρχίσει η διαδικασία παροχής ασύλου, όπως ορίζεται από το Δίκαιο. Σύμφωνα με τις καταγγελίες, αεροσκάφος που χρησιμοποιείται από τo Frontex, πέταξε πάνω από το Στενό της Μυκάλης, λαμβάνοντας μέρος στην επιχείρηση που είχε στηθεί με ανοχή της Ε.Ε. Από την πλευρά της, η κυβέρνηση αρνείται ότι προβαίνει σε επαναπροωθήσεις προσφύγων, ενώ αξιωματούχοι της Frontex σημειώνουν ότι δεν γνωρίζουν πράγματα σχετικά με τις εν λόγω επιχειρήσεις. Οι αποκαλύψεις του Spiegel έφεραν αντιδράσεις από την Ευρωομάδα της Αριστεράς (GUE/NGL) η οποία ζητά την απόλυση του επικεφαλής της Frontex. Φαμπρίς Λεγκερί. «Εάν από εδώ και στο εξής, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν δώσει τέλος σε αυτές τις ενέργειες της Frontex, θα θεωρηθεί συνεργός στην παραβίαση αυτή», τονίζει η Ευρωομάδα της Αριστεράς.
Τα συμβάντα είχαν καταγγείλει πρόσφυγες και στη συνέχεια αποδείχθηκαν από ρεπορτάζ και έρευνα των δημοσιογραφικων ομάδων Lighthouse Reports, Bellingcat, του «Spiegel», του γερμανικού τηλεοπτικού δικτύου ARD και του ιαπωνικού τηλεοπτικού σταθμού Asahi TV.
Όπως αποκαλύπτεται, η ευρωπαϊκή υπηρεσία συνοροφυλακής συμμετείχε στις παράνομες επιχειρήσεις του Ελληνικού Λιμενικού και αν δεν συμμετείχε τις κατέγραφε και στη συνέχεια τις κάλυπτε.
Πηγές της FRONTEX σημειώνουν πως οι αξιωματικοί της υπηρεσίας που επιχειρούν στην Ελλάδα δείχνουν «πνεύμα συντροφικότητας» με τους Ελληνες αξιωματικούς και τους καλύπτουν, αυτολογοκρίνοντας συστηματικά τις αναφορές που υποβάλλουν στην έδρα της κεντρικής υπηρεσίας στη Βαρσοβία.
Στις αναφορές τους δεν χρησιμοποιείται ο όρος «επαναπροώθηση», αλλά «επιστροφές» ή «απελάσεις». Όπως καταγγέλλεται, οι αυτολογοκριμένες αναφορές φιλτράρονται άλλες δύο φορές, μία από την ελληνική Ασφάλεια της Λέσβου και άλλη μία από το αρχηγείο της ΕΛ.ΑΣ. στην Αθήνα.
«Μέχρι να φτάσουν οι αναφορές στη Βαρσοβία, έχει αφαιρεθεί κάθε στοιχείο που μπορεί να προκαλέσει υποψίες, έστω κι αν η πηγή των πληροφοριών έχει αξιολογηθεί σαν “αξιόπιστη”» αναφέρει η έρευνα.
Τα κυριότερα ευρήματα της έρευνας είναι μεταξύ άλλων τα εξής:
- Σκάφος της Frontex συμμετέχει ενεργά στις επαναπροωθήσεις.
- Σκάφη της Frontex κατ' επανάληψη παρακολουθούν περιστατικά επαναπροωθήσεων από το Λιμενικό και δεν παρεμβαίνουν για να τις αποτρέψουν, παρά το γεγονός ότι είναι παράνομες.
- Εναέρια μέσα της Frontex προσποιούνται ότι δεν βλέπου τα περιστατικά επαναπροωθήσεων.
- Σκάφη της Frontex κατ' επανάληψη βρίσκονται παρόντα σε παράνομες ενέργειες χωρίς να τις καταγράφουν ή να τις αναφέρουν.
- Ο Ευρωπαίος Επίτροπος Μαργαρίτης Σχοινάς δήλωσε ότι δεν έχει γνώση περιστατικών επανπροωθήσεων γιατί η Frontex δεν έχει κάνει καμία σχετική αναφορά.
- Οι επιχειρήσεις επαναπροωθήσεων αφήνουν καθαρά στίγματα, τα οποία είναι ορατά σε όλα τα παραπλέοντα σκάφη και ειδικός σε θέματα ναυσιπλοΐας εξήγησε ότι μπορεί οι μικρές βάρκες να μην είναι «ορατές» αλλά τα μεγάλα σκάφη δημιουργούν κυματισμούς που δεν μπορούν να «κρυφτούν».
Ένα από τα παραδείγματα που αναφέρονται είναι η αναχαίτιση βάρκας με 47 πρόσφυγες και μετανάστες ανοιχτά της Λέσβου στις 8 Ιουνίου από το ρουμανικό σκάφος της Frontex , «MAI1103».
Το σκάφος προξένησε επικίνδυνα κύματα με σκοπό να αναγκάσουν τη βάρκα των προσφύγων να αλλάξει πορεία και να γυρίσει στην Τουρκία. Στη συνέχεια. σκάφος του ελληνικού Λιμενικού προσέγγισε τη βάρκα και οδήγησε τους πρόσφυγες προς τα τουρκικά θαλάσσια σύνορα. Το περιστατικό παρακολουθούσε άλλο σκάφος της FRONTEX, τo πορτογαλικό «Nortada», από απόσταση 5 χλμ. που επέτρεπε την οπτική επαφή με το συμβάν.
Το ίδιο σκάφος της Frontex, «MAI1102», τον Δεκαπενταύγουστο, βρισκόταν σε οπτική επαφή με άλλο περιστατικό κατά το οποίο το ελληνικό και το τουρκικό Λιμενικό αρνούνταν να προχωρήσουν σε επιχείρηση διάσωσης βάρκας προσφύγων. Μάλιστα, το σκάφος του ελληνικού Λιμενικού επαναπροώθησε τη βάρκα στα τουρκικά θαλάσσια σύνορα και το «MAI1102» δεν παρενέβη, ούτε φαίνεται να κατέγραψε το παράνομο περιστατικό στο εσωτερικό σύστημα αναφοράς.
Αποκάλυψη του flash.gr: Πλήρωμα της Frontex από την Δανία αρνήθηκε να εκτελέσει εντολή του Ελληνικού λιμενικού
Πλήρωμα Frontex: Η υπουργός Άμυνας της Δανίας Trine Bramsen επισκέφθηκε την Τετάρτη τα ναυτικά περιπολικά Frontex που στελεχώνονται από Δανούς στην Κω. Εκεί, σύμφωνα με το κρατικό δίκτυο της Δανίας DR, πληροφορήθηκε ότι δανικά πληρώματα πρόσφατα αρνήθηκαν να υπακούσουν σε μια εντολή του Ελληνικού λιμενικού να ρίξουν πρόσφυγες πίσω στην θάλασσα με την επικίνδυνη για την ναυσιπλοΐα, πλαστική βάρκα τους.
Η Κοπεγχάγη συμμετέχει με δύο πλοία στην Υπηρεσία Συνόρων και Ακτοφυλακής της ΕΕ, στην Frontex. Από τον περασμένο Ιούνιο, έχει διαχειριστεί πάνω από 1.800 πρόσφυγες και μετανάστες οι οποίοι μέσα σε πρωτόγονα φουσκωτά, διασχίζουν τα στενά νερά μεταξύ Τουρκίας και Κω. Από τότε που η Τουρκία άνοιξε τα σύνορά της στην ΕΕ την περασμένη εβδομάδα, τα ναυτικά περιπολικά της Δανίας έχουν αποσυρθεί από την πρώτη γραμμή και τώρα δρουν ως μάτια και αυτιά για την ελληνική ακτοφυλακή, η οποία αναλαμβάνει τον χειρισμό των περιστατικών με τα έμφορτα υποτυπώδη κι επικίνδυνα φουσκωτά με τα οποία ταξιδεύουν οι πρόσφυγες.
[ΦΩΤΟ : Ο αρχηγός της επιχείρησης Jens Møller]
Αυτά περιέγραψε ο διοικητής επιχειρήσεων της Δανίας κατά τη διάρκεια ενημέρωσης στην υπουργό Άμυνας Trine Bramsen, η οποία επισκέφθηκε την Τετάρτη τους 17 Δανούς στην αποστολή της Frontex στην Κω. Όπως διευκρίνισε ο διοικητής, οι τοπικές ελληνικές αρχές χειρίζονται σήμερα τα προσφυγικά και μεταναστευτικά σκάφη διαφορετικά από ότι στο παρελθόν και από τις εντολές που έχουν στην Δανία. "Οι διαταγές μας δεν είναι να κάνουμε δράσεις, ελιγμούς ή οτιδήποτε θέτει σε κίνδυνο τη ζωή και την ασφάλεια" εξηγεί ο Jens Møller διοικητής επιχειρήσεων. Όπως αναφέρει, τα ελληνικά περιπολικά σκάφη πλησιάζουν στα υπερπλήρη μεταναστευτικά σκάφη για να τα αποτρέψουν. Τα μεταναστευτικά σκάφη ρυμουλκούνται ή ωθούνται πίσω στην τουρκική πλευρά των θαλάσσιων συνόρων.
Πριν την αλλαγή των κανόνων οι Δανοί είχαν το καθήκον να βοηθήσουν και μεταφέρουν του πρόσφυγες σώους στην ξηρά. Τώρα αυτό άλλαξε και απλά πρέπει να παρακολουθούν και στο μέτρο του δυνατού να εντοπίζουν απομακρυσμένα σκάφη, να αναφέρουν στην «Ελληνική Ακτοφυλακή», που έρχεται και χειρίζεται τα περιστατικά. Και ο επικεφαλής της επιχείρησης Jens Møller, καθώς και ο καπετάνιος Jan Niegsch, επικεφαλής του στρατιωτικού πληρώματος, επιβεβαιώνουν ότι η ελληνική ακτοφυλακή έχει εντολή να αποτρέψει τα μεταναστευτικά σκάφη να διασχίσουν τα θαλάσσια σύνορα μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας.
"Το κάνουν με τον τρόπο που αυτοί θεωρούν σωστό", λέει ο Jens Møller διπλωματικά. Οι ναυτικοί και αξιωματικοί της Δανίας λένε ότι έχουν παρακολουθήσει εξ αποστάσεως επεισόδια στα οποία τα ελληνικά περιπολικά σκάφη ταξιδεύουν επικίνδυνα κοντά στα υπερπλήρη φουσκωτά για να τα γυρίσουν. "Ωστόσο, είναι επικίνδυνο να σταματήσουμε ένα βαρύ σκάφος με δύναμη", λέει ο καπετάνιος Jan Niegsch. Με αυτή την πρακτική "μπορεί να καταλήξουμε σε μια κατάσταση όπου θα γίνει μια διάσωση στη θάλασσα γιατί (τα φουσκωτά) δεν είναι κατασκευασμένα για να πλεύσουν σε ανοιχτή θάλασσα" συνεχίζει.
Ως εκ τούτου, τα ναυτικά πληρώματα έχουν πλέον αρχίσει να τεκμηριώνουν το τι βιώνουν όταν παρατηρούν από απόσταση την Ελληνική Ακτοφυλακή. "Αν παρατηρήσουμε κάτι που πιστεύουμε ότι είναι αντίθετο με τους κανόνες, τότε το τεκμηριώνουμε και το αναφέρουμε στο πίσω μέρος του συστήματός μας. Αρχικά πίσω στην Frontex," λέει ο Jens Møller. Αρκετά από τα μέλη του πληρώματος λένε ότι πρόκειται για τους κανόνες της καλής ναυτοσύνης και της υποχρέωσης τους να βοηθούν ανθρώπους στη θάλασσα. Η κρίση στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ οδήγησε ένα ναυτικό περιπολικό της Δανίας να αρνηθεί να εκτελέσει μια εντολή από το κέντρο ελέγχου της επιχείρησης Poseidons. Το πλήρωμα είχε μόλις σώσει 33 πρόσφυγες και μετανάστες τους οποίους είχε πάνω στο πλοίο και έλαβε εντολή από το ασύρματο «Βάλτε τους πίσω στο νερό και να τους σύρετε πέρα από τη θάλασσα». Το πλήρωμα εκτίμησε ότι η εκτέλεση της εντολής θα ήταν απειλητική για τις ανθρώπινες ζωές. Αρχικά, διότι θα έπρεπε πιθανώς να τραβήξουν τα όπλα ή να χρησιμοποιήσουν βία για να ξαναβάλουν τους πρόσφυγες που μόλις είχαν σώσει στο πρωτόγονο φουσκωτό σκάφος. Ένα φουσκωτό σκάφος το οποίο, σύμφωνα με ένα μέλος του πληρώματος, δεν ήταν σε «πλεύσιμη κατάσταση».
Ο διευθυντής επιχειρήσεων Jens Møller επιβεβαίωσε το επεισόδιο.
- Ο διοικητής θεώρησε ότι δεν ήταν δικαιολογημένη δράση. Στη συνέχεια, ανακάλεσε την εντολή και οι πρόσφυγες μεταφέρθηκαν στο λιμάνι της Κω. Ο διευθυντής επιχειρήσεων Jens Møller έδωσε στον κυβερνήτη το δικαίωμα να παρακούσει την διαταγή. Υπήρχαν 33 πρόσφυγες και μετανάστες στο κατάστρωμα του σωστικού της Δανίας, όταν το πλήρωμα κλήθηκε να τους επαναφέρει σε ένα πρωτόγονο φουσκωτό σκάφος στο νερό. Η υπουργός Άμυνας Trine Bramsen έμεινε ικανοποιημένη που το πλήρωμα δεν τήρησε τις διαταγές που θα έθεταν σε κίνδυνο τις ζωές 33 ανθρώπων.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ κρατικό κανάλι της Δανίας DR (Danish Broadcasting Corporation)