Project Halt: H πανευρωπαϊκή υπηρεσία του ΑΠΘ για καταγγελίες παρενόχλησης στον αθλητισμό
Της Μαριάννας Χιονά
Πανευρωπαϊκή υπηρεσία για καταγγελίες που αφορούν σε όλες τις μορφές κακοποίησης και παρενόχλησης στον χώρο του αθλητισμού δημιούργησε το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Στην πλατφόρμα Halt οποιοσδήποτε ενήλικας ή έφηβος ο οποίος ανησυχεί ότι κάποιος συνάδελφος, κάποιος συναθλητής ή αν ο ίδιος πιστεύει ότι κινδυνεύει μπορεί να χρησιμοποιήσει την υπηρεσία καταγγελιών για να κάνει μια αναφορά.
«Το πρώτο στάδιο είναι να καταλάβει ότι δέχεται παρενόχληση ή κακοποίηση και το δεύτερο είναι να μπορεί να την καταγγείλει», εξηγεί στον flash.gr η συντονίστρια του ευρωπαϊκού έργου HALT, Καθηγήτρια του Τμήματος Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού του ΑΠΘ, Στυλιανή Δούκα.
«Oι περισσότεροι ό,τι έχει να κάνει με λεκτική, ψυχολογική και πνευματική βία δεν το αντιλαμβάνονται. Όταν συζητάω για την λεκτική και την ψυχολογική κακοποίηση με τους φοιτητές μου πολλές φορές αυτό το οποίο εισπράττω είναι ότι αν ένας προπονητής βρίσει, ειρωνευτεί ή μιλήσει με άσχημο τρόπο, ή τους ασκήσει ψυχολογική βία, νιώθουν ότι αυτό είναι προς όφελος τους γιατί αποτελεί ένα κίνητρο για να παθιαστούν περισσότερο με το αντικείμενο τους και να φέρουν μία νίκη.
Αυτό είναι μία λανθασμένη προσέγγιση. Απλά έτσι έχουν μάθει. Βέβαια υπάρχει και η διαχωριστική γραμμή δεν σημαίνει ότι αν ένας προπονητής φωνάξει λίγο έντονα είναι μορφή βίας. Πρέπει όλοι να μάθουμε να αναγνωρίζουμε αυτή τη διαχωριστική γραμμή και να μην την προσπερνάμε.
Βασικό μέλημα μας είναι από τη μία τα θύματα να καταλάβουν την κακοποίηση και την παρενόχληση και από την άλλη όταν υπάρχει ένα τέτοιο κλίμα οι εν δυνάμει θύτες να αποτραπούν και να μην λειτουργήσουν κακοποιητικά», συμπληρώνει.
Πλεονέκτημα της εφαρμογής είναι η δυνατότητα που δίνει στους αθλητές να καταθέσουν ανώνυμα την καταγγελία τους καθώς όπως εξηγεί η κυρία Δούκα έτσι φεύγει ένα ψυχολογικό φορτίο από πάνω τους. «Η δημοσιοποίηση είναι το σημαντικότερο όπλο. Όταν πια θα είναι πιο ήρεμοι θα μπορέσουν να κάνουν και το επόμενο βήμα για να δικαιωθούν».
[caption id="attachment_1762116" align="alignnone" width="1216"]
Χάρτης απεικόνισης καταγγελιών σχετικά με την παρενόχληση και την κακοποίηση στον αθλητισμό[/caption]
Οι πληροφορίες που παρέχονται στην πλατφόρμα από τις καταγγελίες μπορούν να παρέχουν σημαντική βοήθεια σε εισαγγελείς, αθλητικά σωματεία/αρχές και μεμονωμένους αθλητικούς συλλόγους, όταν επιδιώκουν να εντοπίσουν και να εξαλείψουν τις αδικίες στον αθλητισμό. Οι καταγγελίες γίνονται στον σύνδεσμο http://halt.phed.auth.gr/whistleblowing/map_gr.php
Μέχρι στιγμής από την Ελλάδα έχουν καταγγελθεί 28 περιστατικά, εκ των οποίων τα 15 αφορούν στη ψυχολογική κακοποίηση.
Σύμφωνα με την κυρία Δούκα το «Halt» στοχεύει στην ευαισθητοποίηση και τη βελτίωση της γνώσης σχετικά με την παρενόχληση και την κακοποίηση στον αθλητισμό, στην υποστήριξη αθλητών για την αναγνώριση και την αποφυγή παρενόχλησης και κακοποίησης και, τέλος, στην ενίσχυση της ευαισθητοποίησης των ενδιαφερόμενων αθλητών σχετικά με τα οφέλη από τη χρήση διαδικτυακών κοινοτήτων.
Η πλατφόρμα Halt, εκτός από την υπηρεσία καταγγελιών έχει δημιουργήσει εκπαιδευτικό υλικό και ένα «σοβαρό παιχνίδι» προκειμένου ο αθλητής να ενημερώνεται και να μπορεί να καταλάβει την παρενόχληση και την κακοποίηση όλων των ειδών.
Παράλληλα έχει δημιουργηθεί και ένα βίντεο διάρκειας πέντε λεπτών με μαρτυρίες, αθλητών, προπονητών, διοικητικών παραγόντων σχετικά με περιστατικά κακοποίησης με στόχο την ευαισθητοποίηση όλων των εμπλεκομένων και την εξάλειψη τέτοιων φαινομένων μέσω της εκπαίδευσης.
https://youtu.be/VeTxu3ZMPJg
«Έχω βιώσει λεκτική παρενόχληση από προπονητή, είτε με ειρωνείες και βρισιές, είτε κρατώντας τα γεννητικά του όργανα μπροστά σε όλους μας» λέει η παίκτρια βόλεϊ Έλενα Μοσφιλιώτη.
«Γνωρίζω περιστατικό με προπονητή που κατέβασε το παντελόνι παίκτριας στα αποδυτήρια» λέει η μητέρα Έλενα Μπράιτος, ενώ η προπονήτρια ποδοσφαίρου σάλας (futsal) Λάουρα Γκαρσία θυμάται προπονητή στο πρόσωπο του οποίου υπήρχε μεγάλη εμπιστοσύνη και αθλητές περνούσαν χρόνο μαζί του στο σπίτι τα σαββατοκύριακα για να σχεδιάσουν τον προγραμματισμό τους και «αν και ήταν ασυνήθιστο, δεν είναι πως κάτι κακό θα συνέβαινε, όμως μετά από χρόνια μερικοί παίκτες συνειδητοποίησαν ότι είχαν κακοποιηθεί και το ανέφεραν».
«Με αντικατέστησε ο προπονητής και τη στιγμή που έβγαινα από τον αγωνιστικό χώρο μου έριξε ένα χαστούκι» θυμάται ο βαλκανιονίκης στο χάντμπολ και αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού του ΑΠΘ, Δημήτρης Χατζημανουήλ.
Το έργο Halt δημιουργήθηκε στα πλαίσια του Eramus + το 2019 ενώ αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2021. Στην υλοποίησή του συμμετέχουν το Τμήμα Πληροφορικής του ΑΠΘ, η Ελληνική Γυμναστική Ομοσπονδία και εταίροι από την Κύπρο, την Αυστρία, την Πορτογαλία, την Ισπανία και τη Σλοβενία. Μετά την καταγγελία της Σοφίας Μπεκατώρου για τη σεξουαλική κακοποίηση που υπέστη αλλά και το ντόμινο εξελίξεων που προκάλεσε, η πλατφόρμα έχει μεγαλύτερη κινητικότητα. «Στόχος μας είναι όλο και περισσότεροι αθλητές να επισκεφθούν την πλατφόρμα για να ενημερωθούν για την παρενόχληση και την κακοποίηση και έτσι να μπορέσουν να βοηθηθούν», καταλήγει η κυρία Δούκα.
