Η αναπνοή σου είναι τόσο μοναδική όσο και το δακτυλικό σου αποτύπωμα - Τι δείχνει νέα έρευνα
Τα «αναπνευστικά αποτυπώματα» μπορούν να αποκαλύψουν πληροφορίες όπως το σωματικό βάρος και η ψυχική σου κατάσταση.
Ξέχνα τα δακτυλικά αποτυπώματα και την αναγνώριση προσώπου. Επιστήμονες ανακάλυψαν ότι ο τρόπος με τον οποίο αναπνέεις από τη μύτη είναι τόσο μοναδικός, που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να σε αναγνωρίσει με εντυπωσιακή ακρίβεια.
Μια πρωτοποριακή μελέτη αποκαλύπτει ότι οι άνθρωποι έχουν «αναπνευστικά αποτυπώματα» μέσω της ρινικής ροής αέρα, τα οποία παραμένουν σταθερά στον χρόνο και μπορούν να αποκαλύψουν πληροφορίες όπως το σωματικό βάρος και η ψυχική σου κατάσταση.
Επιστήμονες από το Ινστιτούτο Επιστημών Weizmann στο Ισραήλ ανέπτυξαν μια φορητή συσκευή που αναγνωρίζει τα άτομα αποκλειστικά από τα πρότυπα της αναπνοής τους, με ακρίβεια 96,8% – καλύτερη ακόμη και από πολλά συστήματα αναγνώρισης φωνής. Το εντυπωσιακότερο; Οι αναπνευστικές «υπογραφές» των συμμετεχόντων παρέμειναν ίδιες ακόμη και όταν επανεξετάστηκαν σχεδόν δύο χρόνια μετά.
«Διαπιστώσαμε ότι μπορούσαμε να αναγνωρίσουμε μέλη μιας ομάδας 97 ατόμων με ακρίβεια 96,8% μόνο από τη ρινική ροή αέρα», έγραψαν οι ερευνητές στο επιστημονικό περιοδικό Current Biology. «Με άλλα λόγια, οι άνθρωποι έχουν μοναδικά αποτυπώματα ρινικής ροής».
Πώς οι επιστήμονες «διαβάζουν» την ανάσα
Η αναπνοή θεωρείται κάτι απλό και αυτόματο, όμως στην πραγματικότητα ελέγχεται από ένα σύνθετο δίκτυο περιοχών του εγκεφάλου. Και επειδή κάθε εγκέφαλος είναι μοναδικός, οι επιστήμονες υπέθεσαν πως και τα μοτίβα της αναπνοής που παράγει θα είναι εξίσου μοναδικά – ένα είδος νευρωνικής «υπογραφής» που εκφράζεται μέσω των ρουθουνιών.
Για τη μελέτη, οι ερευνητές δημιούργησαν μια μικρή, φορητή συσκευή που ονόμασαν «Nasal Holter». Ζυγίζει μόλις 22 γραμμάρια και φοριέται στον αυχένα, ενώ συνδέεται με τη μύτη μέσω ενός λεπτού σωλήνα με αισθητήρες για κάθε ρουθούνι.
Εκατό συμμετέχοντες –κυρίως νεαροί ενήλικες με μέση ηλικία 26 ετών– φόρεσαν τη συσκευή για 24 ώρες κατά τη διάρκεια της καθημερινότητάς τους: δουλειά, ύπνος, άσκηση, χαλάρωση. Οι 42 από αυτούς επέστρεψαν αρκετούς μήνες αργότερα για να επαναλάβουν το τεστ, επιτρέποντας στους επιστήμονες να διαπιστώσουν αν τα μοτίβα της αναπνοής τους παρέμεναν σταθερά.
Η αναπνοή σου σού δίνει ταυτότητα
Αναλύοντας 24 διαφορετικά χαρακτηριστικά της αναπνοής –όπως ο όγκος της εισπνοής, ο ρυθμός αναπνοής και ο φυσικός κύκλος εναλλαγής ροής μεταξύ των ρουθουνιών– οι επιστήμονες κατάφεραν να αναγνωρίσουν τους συμμετέχοντες με πάνω από 90% ακρίβεια, ακόμη και σε επανεξέταση ύστερα από δύο χρόνια.
Η μελέτη έδειξε ότι η αναγνώριση από τα αποτυπώματα της ρινικής αναπνοής ήταν εξίσου ακριβής ή και καλύτερη από την αναγνώριση φωνής.
Αναλύοντας περαιτέρω τα δεδομένα, οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι η αναπνοή αποκαλύπτει στοιχεία της ψυχικής και σωματικής κατάστασης του ατόμου. Τα μοτίβα της ρινικής ροής προέβλεπαν με ακρίβεια τον δείκτη μάζας σώματος (BMI), τα επίπεδα άγχους και κατάθλιψης, ακόμη και χαρακτηριστικά που σχετίζονται με το φάσμα του αυτισμού.
Για παράδειγμα:
- Άτομα με υψηλό άγχος είχαν πιο σύντομες εισπνοές κατά τη διάρκεια του ύπνου.
- Όσοι εμφάνιζαν συμπτώματα κατάθλιψης είχαν διαφορετικά πρότυπα μέγιστης ροής αέρα μέσα στην ημέρα.
Η συσκευή μπορούσε επίσης να διακρίνει με 100% ακρίβεια αν κάποιος κοιμάται ή είναι ξύπνιος, μόνο από τα δεδομένα της αναπνοής. Επίσης, ανίχνευε τον φυσικό ρινικό κύκλο – την εναλλαγή ροής ανάμεσα στα δύο ρουθούνια, ένα φαινόμενο που συμβαίνει ασυνείδητα κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Επανάσταση στην υγεία, ερωτήματα για την ιδιωτικότητα
Η επικεφαλής της μελέτης, Timna Soroka, εξηγεί πως τα μοτίβα αυτά αποτυπώνουν τον τρόπο με τον οποίο ο εγκέφαλος ελέγχει την αναπνοή. Σε αντίθεση με τα απλά τεστ πνευμονικής λειτουργίας, αυτά τα δεδομένα προσφέρουν μια πιο νευρολογική εικόνα του οργανισμού.
Η τεχνολογία θα μπορούσε να μεταμορφώσει την παρακολούθηση της υγείας και τη διάγνωση παθήσεων. Επειδή η αναπνοή αντανακλά τη λειτουργία του εγκεφάλου, αλλαγές σε αυτήν ενδέχεται να προειδοποιούν για νευρολογικές ή ψυχικές διαταραχές, πριν ακόμη εμφανιστούν συμπτώματα.
Όμως, τα ευρήματα προκαλούν ανησυχίες για την ιδιωτικότητα. Αν τα πρότυπα αναπνοής μπορούν να αποκαλύψουν τόσα πολλά και να ανιχνευθούν με ευαισθησία, τι σημαίνει αυτό για έναν κόσμο όπου η τεχνολογία παρακολούθησης γίνεται όλο και πιο εξελιγμένη;
Για την ώρα, η συσκευή απαιτεί άμεση επαφή με τα ρουθούνια, γεγονός που περιορίζει τη χρήση της για κρυφή παρακολούθηση. Όμως, καθώς η τεχνολογία αισθητήρων εξελίσσεται, η ιδέα της απομακρυσμένης ανίχνευσης δεν μοιάζει και τόσο μακρινή.
Η μελέτη πάντως έχει περιορισμούς. Οι συμμετέχοντες ήταν όλοι υγιείς νεαροί ενήλικες, άρα δεν είναι σαφές αν τα ευρήματα ισχύουν για παιδιά, ηλικιωμένους ή άτομα με αναπνευστικά προβλήματα. Επίσης, σε ορισμένες περιπτώσεις ο σωλήνας γλιστρούσε στη διάρκεια του ύπνου και κάποιοι ανέφεραν δυσφορία από τη συσκευή. Τα συμπεράσματα για την ψυχική υγεία βασίστηκαν σε ερωτηματολόγια και όχι σε ιατρικές διαγνώσεις.
