Η κρίσιμη περίοδος της «κουτσής πάπιας» και ο Νίκολας Μπερνς

Η Ελλάδα εμφανώς πλέον προσπαθεί να κερδίσει χρόνο έναντι των προκλήσεων του ανεξέλεγκτου Ερντογάν. Η Ελληνοτουρκική κρίση έχει ως κρίσιμες ημερομηνίες στο ημερολόγιο της έντασης τις εθνικές εορτές Ελλάδος και Τουρκίας 28η και 29η Οκτωβρίου που έχουν ανακοινωθεί αντίστοιχες χιαστί NAVTEX και φυσικά την 3η Νοεμβρίου με τις αμερικανικές προεδρικές εκλογές.

Ενδιαφέρον έχει βέβαια σε περίπτωση ήττας Τραμπ και η περίοδος της... κουτσής πάπιας (lame duck period*) μέχρι τα τέλη Ιανουαρίου όπου θα αναλάβει καθήκοντα ο Τζο Μπάιντεν σε περίπτωση που κερδίσει στις εκλογές. Μία επίφοβη περίοδος για μια σειρά ζητημάτων αφενός γιατί η επιρροή του εκάστοτε υπ΄ ατμόν ηττημένου Προέδρου είναι περιορισμένη, αφετέρου πολλές φορές κλείνουν λογαριασμοί. Και με τον Ντόναλτ Τραμπ ποτέ δεν ξέρεις τι σε περιμένει.

[caption id="attachment_1705808" align="alignnone" width="1024"] Ένα σκίτσο, χίλιες λέξεις[/caption]

Μέσα σε όλο αυτό το πλαίσιο και με την Ευρωπαϊκή Ένωση  να επιδεικνύει πολιτική αμφιθυμία στη ανατολική Μεσόγειο ως απόρροια και των διαφορετικών συμφερόντων Γερμανών και Γάλλων, η Ελλάδα προσβλέπει σε μία πιο σκληρή αλλά και ευνοϊκή γραμμή των ΗΠΑ στην περιοχή σε περίπτωση αλλαγής στον Λευκό Οικό.

Ήδη στα χείλη, διπλωματών και άλλων υπηρεσιακών παραγόντων έρχεται όλο και συχνότερα το όνομα του 64χρονου πλέον Νίκολας Μπερνς ο οποίος διετέλεσε πρέσβης των ΗΠΑ στην Αθήνα μεταξύ 1997 και 2001 και σήμερα είναι καθηγητής Διπλωματίας και Διεθνών Σχέσεων στη Σχολή Κένεντι του πανεπιστημίου Χάρβαρντ και φυσικά σύμβουλος στην εκστρατεία του Τζο Μπάιντεν για τον Λευκό Οίκο.

[caption id="attachment_1705750" align="alignnone" width="768"] Φωτογραφία από τον λογαριασμό του κ. Μπερνς στο twitter με τον Έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη από την τελευταία συνάντησή τους τον Σεπτέμβριο του 2019 για τη συνεδρίαση τους Council on foreign relationships στις ΗΠΑ[/caption]

Ο κ. Μπερνς φέρεται ως επικρατέστερος να αναλάβει τα καθήκοντα του Υπουργού Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών, έχει εμπειρία έχοντας διατελέσει και υφυπουργός εξωτερικών από το 2005 έως το 2008 και είναι φυσικά βαθύς γνώστης των ζητημάτων που μας απασχολούν.

Ενσαρκώνει δε μία σειρά προσδοκιών για δίκαιη αντιμετώπιση των ελληνικών συμφερόντων καθώς έχει εκπεφρασμένες θέσεις που κατά της τουρκικής παραβατικότητας. Δύο ακόμη πρόσωπα που εκτιμάται ότι μπορεί να καταλάβουν τη θέση σύμβουλου Εθνικής ασφαλείας σε περίπτωση εκλογής του Τζο Μπάιντεν, είναι ο κ. Άντονι Μπλίκεν και φυσικά ο σημερινός πρέσβης στην Αθήνας κ. Τζέφρυ  Πάιατ διπλωμάτης καριέρας με βαθμό Πληρεξούσιου Υπουργού, που βρίσκεται στη χώρα μας από τον Σεπτέμβριο του 2016. Χωρίς να αποκλείεται να προκύψει κάποιος πιο αναβαθμισμένος ρόλος για τον κ. Πάιατ.

Ανεπίσημα λοιπόν η ελληνική πλευρά έχει επιδοθεί σε έναν πραγματικό αγώνα δρόμου επαφών με επικεφαλής την πρέσβειρα της Ελλάδας στις Ηνωμένες Πολιτείες κ. Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου ώστε να δημιουργηθούν οι κατάλληλες συνδέσεις με την επερχόμενη κατάσταση χωρίς φυσικά να κόβονται οι δεσμοί και επαφές με το σύστημα Τραμπ.

Πρόσφατη είναι εξάλλου η επίσκεψη του Αμερικανού Υπουργού Εξωτερικών κ. Μάικ Πομπέο στην Ελλάδα και η θερμή φιλοξενία του στο πατρικό του Κυριάκου Μητσοτάκη στα Χανιά. Ενεργό ρόλο στην καλλιέργεια επαφών σε επίπεδο κογκρέσου έχει επίσης ο ομογενής επικεφαλής της οργάνωσης Hellenic leaders Έντι Ζεμενίδης.

[caption id="attachment_1705788" align="alignnone" width="790"] Από αριστερά προς δεξιά: Ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Αμερικανοεβραϊκής Επιτροπής (AJC) κ. Ντέιβιντ Χάρις, ο Αμερικανός πρέσβης στην Ελλάδα Τζέφρι Πάγιατ και ο εκτελεστικός διευθυντής του Συμβουλίου Ελληνοαμερικανικής Ηγεσίας (HALC) Εντι Ζεμενίδης[/caption]

Παράλληλα πολλοί άλλοι παράγοντες της ομογένειας προσπαθούν να εξαντλήσουν την επιρροή τους σε μία κρίσιμη εθνικά περίοδο. Από τον Αρχιεπίσκοπο Αμερικής κ. Ελπιδοφόρο μέχρι για παράδειγμα την Ελληνίδα αντικυβερνήτη στην Πολιτεία της Καλιφόρνια Ελένη Τσακοπούλου- Κουναλάκη, που έχει διατελέσει και πρέσβης των ΗΠΑ στην Ουγγαρία, η οποία διατηρεί στενή φιλία με την υποψήφια αντιπρόεδρο των ΗΠΑ Καμάλα Χάρις.

[caption id="attachment_1705831" align="alignnone" width="1024"] Ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής κ. Ελπιδοφόρος με τον Αμερικανό ΥΠΕΞ κ. Μάικ Πομπέο [/caption]

Από την άλλη η σε βάθος δουλειά που έχει κάνει το τουρκικό λόμπι στις ΗΠΑ δεν μπορεί να αγνοηθεί. Για παράδειγμα οι επίσημες (και μόνο αυτές) δωρεές τούρκοαμερικανών χρηματοδοτών σε πολιτικά κόμματα και υποψηφίους ξεπερνούν την τελευταία δεκαετία τα 5 εκατομμύρια δολάρια. Παράλληλα ο Ερντογάν γνωρίζει καλά αυτό το παιχνίδι διπλωματίας και χρόνους που έχει επιλέξει θέλοντας και μη η ελληνική πλευρά.

Όμως τίποτα δεν έχει κριθεί. Ο Μπάιντεν έχει ένα σαφές αλλά οριακό προβάδισμα στις κρίσιμες πολιτείες. Γιατί μην ξεχνάμε ότι και στις εκλογές του 2016 η Χίλαρυ Κλίντον πήρε την πλειοψηφία στις ψήφους αλλά ο Ντόναλντ στις έδρες. Αυτές τις μέρες στη Φλόριντα για παράδειγμα που θεωρείται μια πολιτεία την οποία πρέπει να κερδίσει ο Τραμπ, για να έχει ελπίδες σε δημοσκόπηση δημοσκόπηση του Reuters/ Ipsos, που διενεργήθηκε από τις 7 ως τις 14 Οκτωβρίου, προκύπτει ότι ο Μπάιντεν κερδίζει το 49% των ψήφων, έναντι 47% για τον Τραμπ, με περιθώριο στατιστικού λάθους τεσσάρων ποσοστιαίων μονάδων. Άρα ο χρόνος είναι πυκνός και το παιχνίδι ανοικτό.

[caption id="attachment_1705804" align="alignnone" width="750"] 20/1/2015 σκίτσο του Markus Szyszkowitz από το politicalcartoons.com με τον Μπάρακ Ομπάμα στη δύσκολη περίοδο[/caption]

*Η φράση "lame duck" επινοήθηκε τον 18ο αιώνα στο Χρηματιστήριο του Λονδίνου, για να αναφέρεται σε έναν χρηματιστή που αθετούσε τα χρέη του.  Η πρώτη γνωστή αναφορά του όρου γραπτώς έγινε από τον Horace Walpole, από μια επιστολή του 1761 στον Sir Horace Mann. Ο όρος μεταφέρθηκε στην πολιτική τον 19ο αιώνα. Η πρώτη γνωστή καταγεγραμμένη χρήση είναι στο Congressional Globe της 14ης Ιανουαρίου 1863: «Σε καμία περίπτωση δεν θα μπορούσε [το Δικαστήριο Αξιών] να είναι απολύτως ανεκτικό στην κατηγορία ότι μετατράπηκε ένα δοχείο «κουτσών πάπιων» ή ξεπεσμένων πολιτικών»