Η Νορβηγία δεν ξέρει τι να κάνει το χρήμα της - Το αστρονομικό ποσό που αναζητά επενδυτές
Το κρατικό επενδυτικό ταμείο έχει έναν πονοκέφαλο. Πώς θα αξιοποιήσει τα αποθεματικά αξίας 1,8 τρισεκατομμυρίων δολαρίων. Πάνελ πολιτών έχει τη λύση.
Σε χώρες όπως η Ελλάδα οι κυβερνήσεις πονοκεφαλιάζουν για το πώς θα αποπληρώσουν τις δανειακές υποχρεώσεις του κράτους και θα μειώσουν το εθνικό χρέος. Σε άλλες χώρες όμως, όπως η Νορβηγία, υπάρχει ενός άλλου είδους πονοκέφαλος. Τι θα κάνουν το χρήμα με το οποίο έχουν πλημμυρίσει και δεν ξέρουν πώς να το αξιοποιήσουν.
Η περίπτωση της Νορβηγίας είναι μοναδική στον κόσμο. Το κρατικό επενδυτικό ταμείο της Νορβηγίας του 1,8 τρισεκ. δολαρίων --το μεγαλύτερο του κόσμου-- θα πρέπει να επενδύσει περισσότερα χρήματα στην αντιμετώπιση παγκόσμιων προκλήσεων, όπως η κλιματική αλλαγή και η υγεία, και να αποδεχθεί το γεγονός ότι ίσως έχει μικρότερες αποδόσεις σε αυτές τις επενδύσεις, δήλωσε σήμερα πάνελ πολιτών.
Η πρωτοβουλία αυτή, μια πανεθνική διαβούλευση για το τι πρέπει να κάνει η χώρα με τον πλούτο της, είναι το δημιούργημα επτά μη κυβερνητικών οργανισμών που ήθελαν να φέρουν στη δημόσια συζήτηση φωνές από την κοινωνία που συνήθως δεν εισακούονται.
Οι 56 πολίτες που επελέγησαν να εκπροσωπήσουν τον πληθυσμό της Νορβηγίας --με βάση την ηλικία, το φύλο, τον τόπο κατοικίας, το επίπεδο μόρφωσης και τη στάση τους απέναντι στην κλιματική αλλαγή-- πραγματοποίησαν συναντήσεις από τον Ιανουάριο έως τον Μάιο για να καταλήξουν σε συστάσεις προς τους βουλευτές.
Αποθεματικό 326.000 δολαρίων κατά κεφαλήν
Συζήτησαν το πώς μπορούν να δαπανηθούν τα χρήματα του ταμείου, το οποίο συγκεντρώνει τα κρατικά έσοδα από την αξιοποίηση των κοιτασμάτων πετρελαίου και αερίου και έχει τρέχουσα αξία που αντιστοιχεί σε 326.000 δολάρια για κάθε άνδρα, γυναίκα και παιδί.
«Ένα συγκεκριμένο ποσοστό του πετρελαϊκού ταμείου θα πρέπει να επιμεριστεί για βιώσιμες επενδύσεις, όπου αποδεχόμαστε υψηλότερο ρίσκο και μικρότερες αποδόσεις για την προώθηση κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης στις αναπτυσσόμενες χώρες», ανέφερε η έκθεση του πάνελ, στην οποία είχε πρόσβαση το Reuters.
Άλλες συστάσεις περιλαμβάνουν το να δοθούν κατευθυντήριες γραμμές για το πώς θα πρέπει να δαπανώνται χρήματα σε περιόδους κρίσης, όπως οι πανδημίες ή οι πόλεμοι, καθώς και πώς θα πρέπει τα κεφάλαια αυτά να χρησιμοποιούνται στον εθνικό προϋπολογισμό.
Αυτή τη στιγμή έως το 3% της αξίας του ταμείου μπορεί να χρησιμοποιείται για τον προϋπολογισμό χωρίς να διευκρινίζεται πώς πρέπει να δαπανώνται τα χρήματα αυτά.
Δαπάνες σε κοινωνικές δομές
Το πάνελ δήλωσε ότι θα πρέπει να δαπανώνται για «θεμελιώδεις κοινωνικές δομές», όπως η εκπαίδευση, η έρευνα και η καινοτομία, και όχι για «διοικητικές δαπάνες».
Το ταμείο θα πρέπει επίσης να κινηθεί ταχύτερα για να επενδύσει το 2% της αξίας του που προορίζεται για άμεσες συμμετοχές σε έργα ανανεώσιμης ενέργειας στο εξωτερικό, όπως αιολικά και ηλιακά πάρκα. Έχει δαπανήσει μόλις το 0,1% της αξίας του σε τέτοιες επενδύσεις.
«Η ιδέα ήταν ότι ήμασταν διαφορετικοί άνθρωποι από διαφορετικά μέρη της χώρας. Η εμπειρία μου είναι ότι όλοι είχαμε τις ίδιες θεμελιώδεις αξίες», δήλωσε η Λιλ Σινόβε Λουντβίγκσεν, μια 17χρονη μαθήτρια που συμμετείχε στο πάνελ, μιλώντας τηλεφωνικά στο Reuters από το σπίτι της στο Τρόντχαϊμ, την τρίτη μεγαλύτερη πόλη της Νορβηγίας.
Το ταμείο προχωρά σε αποεπένδυση από εταιρίες που θεωρούνται ότι παραβιάζουν τον κώδικα ηθικής του, που έχει υιοθετηθεί από το κοινοβούλιο.
Την Κυριακή, αποχώρησε από την ισραηλινή Paz Retail and Energy επειδή προμήθευε καύσιμα στους ισραηλινούς οικισμούς στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη καθώς και από τη μεξικανική Pemex επικαλούμενο το μη αποδεκτό, όπως το χαρακτήρισε, ρίσκο εμπλοκής της σε διαφθορά.
