Μετάλλαξη Όμικρον: Γιατί τρομάζει τους επιστήμονες- Αυστηρά μέτρα λαμβάνουν τα κράτη- Το σχέδιο της Ελλάδας [vid]

Μετάλλαξη Όμικρον:  «Κόκκινο» έχει χτυπήσει η ανησυχία για τη νέα μετάλλαξη Όμικρον, με τους επιστήμονες να κάνουν λόγο για σημαντικές υγειονομικές αλλά και κοινωνικο-οικονομικές επιπτώσεις.

Η νέα παραλλαγή «γεννά» περίπου 30 διαφορετικές μεταλλάξεις, αριθμός που είναι μεγαλύτερος από τις συνολικές μεταλλάξεις που προκαλεί η Δέλτα.

Το αν τα υπάρχοντα εμβόλια μπορούν να αντιμετωπίσουν και αυτή την παραλλαγή αποτελεί, προς το παρόν, ερωτηματικό, ενώ πιθανολογείται ότι αυτό το νέο στέλεχος μπορεί να μολύνει άτομα που έχουν ανοσία σε προηγούμενες μεταλλάξεις.

Τι ξέρουμε

Το νέο στέλεχος ταυτοποιήθηκε για πρώτη φορά σε δείγματα ασθενών με COVID-19 που συλλέχθηκαν στις 11 Νοεμβρίου 2021 στη Μποτσουάνα, ενώ πολύ σύντομα ταυτοποιήθηκε και στη Νότια Αφρική καθώς και σε έναν εμβολιασμένο ταξιδιώτη που είχε επιστρέψει στο Χονγκ Κονγκ μετά από ταξίδι στη Νότια Αφρική κατά τα χρονικό διάστημα 22 Οκτωβρίου με 11 Νοεμβρίου 2021.

Σύμφωνα με τα δεδομένα που συνόψισαν οι Ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, Γιάννης Ντάνασης, Πάνος Μαλανδράκης και Θάνος Δημόπουλος (Πρύτανης ΕΚΠΑ), το στέλεχος Β.1.1.529 ανιχνεύτηκε και σε άλλο ένα άτομο στο ξενοδοχείο όπου διέμενε σε καραντίνα ο ταξιδιώτης με τον οποίο ήρθε σε επαφή. Ακολούθως, νέες περιπτώσεις COVID-19 που οφείλονται στο νέο στέλεχος καταγράφηκαν στο Ισραήλ και στο Βέλγιο.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το κρούσμα που εντοπίστηκε στο Βέλγιο δεν είχε εμβολιαστεί ούτε είχε προηγουμένως νοσήσει από COVID-19 και είχε ταξιδέψει μόνο στην Αίγυπτο και στην Τουρκία, ενώ εμφάνισε συμπτώματα 11 ημέρες μετά το ταξίδι στην Αίγυπτο μέσω Τουρκίας στις αρχές του Νοεμβρίου 2021.

Ανησυχίες για την εξάπλωση

Το γεγονός εγείρει ανησυχίες σχετικά με την εξάπλωση του νέου στελέχους σε περισσότερες χώρες όχι μόνο της Αφρικής αλλά και άλλων ηπείρων.

Κρούσματα COVID-19 που οφείλονται στο νέο στέλεχος έχουν επίσης καταγραφεί σε Ηνωμένο Βασίλειο, Γερμανία και Ιταλία. Μέχρι σήμερα δεν υπάρχουν δεδομένα που να υποδηλώνουν ότι η λοίμωξη με το νέο στέλεχος οδηγεί σε πιο σοβαρή συμπτωματολογία.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ονόμασε το νέο στέλεχος Β.1.1.529 «Όμικρον» και το χαρακτήρισε «στέλεχος ανησυχίας».

Το νέο στέλεχος Β.1.1.529 εμφανίζει ένα ιδιαίτερα ανησυχητικό προφίλ 32 μεταλλάξεων στα γονίδια της πρωτεΐνης – ακίδας S που χρησιμοποιεί ο ιός προκειμένου να εισβάλλει στα ανθρώπινα κύτταρα. Ο αριθμός και το είδος των μεταλλαγών προκαλούν προβληματισμό στη διεθνή επιστημονική κοινότητα.

Οι τρεις λόγοι που καθιστούν την Όμικρον τρομακτική

Όπως επισημαίνεται, το νέο στέλεχος Όμικρον του SARS-CoV-2 εγείρει σοβαρές ανησυχίες ως προς το δυναμικό μετάδοσης, επαναλοίμωξης καθώς και διαφυγής της προστασίας που προσφέρουν τα εμβόλια.

Ο ιολόγος Tom Peacock από το Imperial College London σημειώνει ότι είναι το πρώτο στέλεχος του SARS-CoV-2 με δύο μεταλλαγές που κωδικοποιούν για τη θέση διάσπασης της φουρίνης στην πρωτεΐνη S, τις P681H και N679K. Αυτές οι μεταλλαγές, μαζί με τη H655Υ, σχετίζονται με βελτιωμένη ικανότητα του ιού να εισέρχεται στα ανθρώπινα κύτταρα και αυξημένο δυναμικό μετάδοσης, ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι η μετάλλαξη P681H ανιχνεύεται και στο στέλεχος Δέλτα.

Επιπλέον, η διαγραφή nsp6 (Δ105-107) μπορεί να σχετίζεται με διαφυγή της φυσικής ανοσίας του ανθρώπου, καθώς οδηγεί σε ανταγωνισμό της δράσης των ιντερφερονών που έχουν αντι-ιική δράση, και επιπλέον μπορεί να σχετίζεται και με αυξημένη μεταδοτικότητα. Η συγκεκριμένη μετάλλαξη έχει ανιχνευτεί επίσης και στα στελέχη Άλφα, Βήτα, Γάμμα και Λάμδα. Πέρα από τις μεταλλαγές που αφορούν την πρωτεΐνη S, υπάρχουν και άλλες ανησυχητικές μεταλλαγές στο στέλεχος Όμικρον όπως οι R203K και G204R που αφορούν το νουκλεοκαψίδιο, που σχετίζονται με αυξημένη λοιμογονικότητα και έχουν επίσης ανιχνευτεί στα στελέχη Άλφα, Γάμμα και Λάμδα.

Οι μεταλλάξεις που ανιχνεύτηκαν στο νέο στέλεχος Όμικρον μπορεί επίσης να αυξάνουν τον κίνδυνο επαναλοίμωξης, διαφυγής της προστασίας που προσφέρει ο εμβολιασμός καθώς και μειωμένης αποτελεσματικότητας των θεραπειών με μονοκλωνικά αντισώματα έναντι του SARS-CoV-2. Ωστόσο, περαιτέρω έρευνα είναι αναγκαία για να καθοριστεί το ακριβές επίπεδο κινδύνου.

Ιδιαίτερα ανησυχητικά είναι τα επιδημιολογικά στοιχεία από τα δεδομένα αλληλούχισης του γονιδιώματος του SARS-CoV-2 στα κρούσματα της Νότιας Αφρικής, όπου φαίνεται ότι το νέο στέλεχος Β.1.1.529 επικρατεί του στελέχους δέλτα. Πρόσφατες συρροές κρουσμάτων COVID-19 σε περιοχές της Νότιας Αφρικής αποδίδονται σχεδόν εξ’ ολοκλήρου στο νέο στέλεχος Όμικρον. Λαμβάνοντας όλα τα ανωτέρω υπόψη, επιδημιολογικά μοντέλα εκτίμησης κινδύνου προβλέπουν ότι το στέλεχος Όμικρον έχει σαφές πλεονέκτημα ταχείας επικράτησης έναντι του στελέχους Δέλτα.

Επεκτείνονται οι ταξιδιωτικοί περιορισμοί

Από το απόγευμα της Παρασκευής, η σλοβενική προεδρία ανακοίνωσε ότι οι 27 χώρες-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης «συμφώνησαν να αναστείλουν προσωρινά τα ταξίδια» από τις χώρες της νότιας Αφρική και η μία μετά την άλλη οι κυβερνήσεις των κρατών-μελών, είτε λίγο πριν από την απόφαση είτε λίγο μετά, ανακοίνωσαν ότι επιβάλλουν περιορισμούς στους ταξιδιώτες που προέρχονται από την Μποτσουάνα, το Λεσότο, τη Σουαζιλάνδη, τη Μοζαμβίκη, τη Ναμίμπια, τη Νότια Αφρική και τη Ζιμπάμπουε, ενώ άλλες έχουν προσθέσει το Εσουατίνι, το Μαλάουι, το Χονγκ Κονγκ.

Εκτός από τη Βρετανία, τη Ρωσία, την Ιαπωνία και τις χώρες της Ε.Ε., στον «χορό» των περιοριστικών μέτρων μπήκαν σήμερα και η Νότια Κορέα, αλλά και ο Μαυρίκιος, που ανακοίνωσε ότι θα αναστείλει όλες τις εμπορικές επιβατικές πτήσεις από τη Νότια Αφρική από τις 28 Νοεμβρίου, ενώ όποιοι επιβάτες έχουν πάει στη Νότια Αφρική, τη Ναμίμπια, το Λεσότο, την Μποτσουάνα, το Εσουατίνι και τη Ζιμπάμπουε θα απαγορεύεται να εισέλθουν στον Μαυρίκιο ή να περάσουν ως ενδιάμεσο σταθμό από εκεί.

Ανάλογου περιεχομένου ήταν και η ανακοίνωση της κυβέρνησης της Αυστραλίας, που δήλωσε ότι όλοι οι μη Αυστραλοί ταξιδιώτες που έχουν βρεθεί στις αφρικανικές χώρες όπου εντοπίστηκαν κρούσματα του κορονοϊού απαγορεύεται να εισέρχονται στο έδαφός της, ενώ οι Αυστραλοί ταξιδιώτες θα τίθενται σε καθεστώς καραντίνας 14 ημέρων.

Το βράδυ του Σαββάτου, ταξιδιωτική οδηγία εξέδωσαν τόσο τα αμερικανικά Κέντρα για τον Έλεγχο των Λοιμώξεων όσο και υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ.

Ελλάδα: Το σχέδιο της κυβέρνησης

Τα πρόσθετα μέτρα που βρίσκονται στο «συρτάρι» της κυβέρνησης ενόψει των Χριστουγέννων είναι τα εξής:

-Αύξηση των rapid tests για τους ανεμβολίαστους από 2 σε 3 την εβδομάδα και απαίτηση να είναι ημερήσια και όχι 48ωρου

-Επιστροφή της υποχρέωσης για χρήση μάσκας σε όλους τους εξωτερικούς χώρους

-Ως ύστατο μέτρο βρίσκεται στο τραπέζι και ο αποκλεισμός των ανεμβολίαστων και από εξωτερικούς χώρους της εστίασης και της ψυχαγωγίας ακόμη και αν έχουν rapid test

-Μέσα στις επιλογές υπάρχει ακόμη η σκέψη για επαναφορά της τηλεργασίας σε έναν βαθμό και κυρίως για τους μη εμβολιασμένους