Νέα στοιχεία από δημοσίευση αρχείων: Η Νταϊάνα πίστευε ότι η Βόρεια Ιρλανδία είναι τμήμα της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας

Τα ενημερωτικά έγγραφα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα από το ιρλανδικό εθνικό αρχείο, σύμφωνα με τον Guardian, αποκαλύπτουν ότι η Βρετανίδα πριγκίπισσα Νταϊάνα , θεωρούσε τη Βόρεια Ιρλανδία , η οποία διοικητικά ανήκει στο Ηνωμένο Βασίλειο, ήταν κομμάτι της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας.

Η Νταϊάνα, η πριγκίπισσα της Ουαλίας, έδειξε «προφανή άγνοια ή περιφρόνηση» του συνταγματικού status της Βόρειας Ιρλανδίας, πιστεύοντας προφανώς ότι είναι μέρος της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας, σύμφωνα με ένα σημείωμα που έγραψε ο Ιρλανδός πρεσβευτής στη Βρετανία το 1993.

Η αείμνηστη πριγκίπισσα, εκείνη την εποχή παντρεμένη ακόμα με τον πρίγκιπα Κάρολο, είχε αναφερθεί στη Βόρεια Ιρλανδία ως μέρος της Ιρλανδίας σε μια συνομιλία με τον πρεσβευτή Τζόζεφ Σμολ, όπως έγραψε σε ένα ενημερωτικό σημείωμα στην τότε πρόεδρο της Ιρλανδίας, Μαίρη Ρόμπινσον.

Η Ρόμπινσον ετοιμαζόταν για μια ιστορική επίσκεψη στο Λονδίνο, την πρώτη εν ενεργεία Ιρλανδού προέδρου, στην οποία θα συναντούσε τη βασίλισσα Ελισάβετ Β’.

Ένας φάκελος με ενημερωτικό υλικό για την Robinson, που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τα εθνικά αρχεία της Ιρλανδίας, συμπεριλαμβάνει το σημείωμα του Σμολ. Σε αυτό γράφει: «Όποτε συναντάμε τον πρίγκιπα Κάρολο, λέει πάντα ότι θα ήθελε πολύ να επισκεφτεί την Ιρλανδία. Είναι, φυσικά, μια τακτική επίσκεψη [sic] στη Βόρεια Ιρλανδία. Η Νταϊάνα ήταν επίσης εκεί».

«Στις αρχές του περασμένου έτους μου είπε, με προφανή άγνοια ή περιφρόνηση των συνταγματικών τύπων: «Ήμουν χθες στη χώρα σου!»», προσθέτει.

Το ταξίδι της Ρόμπινσον στην Αγγλία, για να πάρει τιμητικό πτυχίο στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, ήρθε σε μια εποχή που τα προβλήματα συνεχίζονταν στη Βόρεια Ιρλανδία, αλλά οι σχέσεις μεταξύ Ιρλανδίας και Ηνωμένου Βασιλείου διευρύνονταν.

Το ενημερωτικό σημείωμα περιγράφει επίσης την πολιτική κατάσταση στο Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ περιλάμβανε σημειώσεις για την ιρλανδική διασπορά στο Ηνωμένο Βασίλειο και τη βασιλική οικογένεια, πριν από τη σημαντική επίσκεψη της Ρόμπινσον.

Τη δεύτερη μέρα του ταξιδιού της, η Ρόμπινσον είχε προσκληθεί να κάνει μια «ευγενική συνάντηση» με τη βασίλισσα στο Παλάτι του Μπάκιγχαμ. Μεταξύ των θεμάτων που σημειώθηκαν για πιθανή συζήτηση μεταξύ των δύο, ήταν η Βόρεια Ιρλανδία, οι πρόσφατοι βομβαρδισμοί εκεί και στην ηπειρωτική Βρετανία, διασυνοριακά ζητήματα και οι γενικές σχέσεις μεταξύ Ιρλανδίας και Ηνωμένου Βασιλείου.

Πάνω από μια δεκαετία πριν από την επίσκεψη της Ρόμπινσον, όπως αποκαλύπτουν τα πρόσφατα δημοσιευμένα αρχεία, o προκάτοχός της στην ιρλανδική προεδρία, αντιμετώπισε διπλωματικό δίλημμα όταν προσκλήθηκε να παραστεί στον γάμο της Νταϊάνα με τον Κάρολο τον Ιούλιο του 1981.

Ένα έγγραφο περιγράφει τις ανησυχίες των κυβερνητικών αξιωματούχων σχετικά με το πώς να μεταδοθεί επίσημα η απόφαση του προέδρου Patrick Hillery να μην παραστεί. Οι προσκλήσεις είχαν σταλεί ένα μήνα μετά τον θάνατο του απεργού πείνας του IRA, Μπόμπι Σαντς, στη φυλακή.

«Η σημερινή κατάσταση των αγγλο-ιρλανδικών σχέσεων, και συγκεκριμένα το πολύ γενικό αίσθημα δυσαρέσκειας τόσο στον Βορρά όσο και στο Νότο, με την πολιτική της βρετανικής κυβέρνησης για τις συνθήκες φυλακών στη Βόρεια Ιρλανδία, θα διασφάλιζε ότι θα υπήρχαν πολλά δυσμενή σχόλια, εάν ο πρόεδρος επρόκειτο να παρευρεθείτε στο βασιλικό γάμο», ανέφερε το έγγραφο.

Πρόσθεσε ότι με την «κατάλληλη διπλωματική δικαιολογία», μια άρνηση της παρουσίας του Ιρλανδού προέδρου, δεν θα «βλάψει τον πολιτικό διάλογο με το Λονδίνο».