«Ντάλλας»: Το σίριαλ που έντυσε τις αναμνήσεις μας με ίντριγκα και πετρέλαιο

Ήταν 2 Απριλίου 1978 όταν προβλήθηκε το πρώτο επεισόδιο μιας σειράς που έμελλε να αλλάξει για πάντα την τηλεοπτική ιστορία. Το Dallas έκανε πρεμιέρα στο CBS χωρίς τυμπανοκρουσίες, ως μια μικρή, πενταμερής μίνι σειρά. Κανείς δεν περίμενε τότε πως αυτό το δράμα με φόντο τα πετρέλαια του Τέξας και την οικογένεια Ewing θα μετατρεπόταν σε παγκόσμιο τηλεοπτικό φαινόμενο.

Η Αμερική των τελών της δεκαετίας του ’70 ήταν πληγωμένη. Μετά τον πόλεμο του Βιετνάμ, το σκάνδαλο Γουότεργκεϊτ και την ενεργειακή κρίση, οι πολίτες διψούσαν για φυγή, για φαντασίωση, για κάτι μεγαλύτερο από τη μίζερη πραγματικότητα. Το Ντάλλας ήρθε να προσφέρει ακριβώς αυτό: μια καθημερινότητα χλιδής, πλεκτάνης, εξουσίας και οικογενειακών συγκρούσεων που ξέφευγαν από τα όρια του καθημερινού και έμπαιναν στη σφαίρα του μύθου.

Η σειρά είχε κάτι το επαναστατικό: δεν ήταν απλώς ένα οικογενειακό δράμα. Ήταν ένα σχόλιο πάνω στον καπιταλισμό, στην απληστία, στην οικογενειακή πίστη και προδοσία. Οι Ewing ήταν πετρελαιάδες, ναι, αλλά ήταν και ένας καθρέφτης της αμερικανικής ψυχής – με όλη την ομορφιά και την ασχήμια της.

Η επιτυχία της σειράς δεν ήταν άμεση – χτίστηκε σταδιακά, με τον δεύτερο και τρίτο κύκλο να καθιερώνουν το Dallas ως «το τηλεοπτικό γεγονός της εβδομάδας». Κάθε Παρασκευή βράδυ, η Αμερική σταματούσε να δει τι θα σκαρφιστεί ο J.R., ποιος θα προδώσει ποιον, ποια μυστικά θα αποκαλυφθούν και ποιες συμμαχίες θα ανατραπούν.

Οι Ewing: Μια οικογένεια μεγαλύτερη από τη ζωή

Στο επίκεντρο του Dallas βρισκόταν η οικογένεια Ewing. Μια δυναστεία πετρελαιάδων από το Τέξας που ενσάρκωνε τόσο τη δύναμη όσο και την παρακμή της αμερικανικής ελίτ. Ο πατριάρχης Jock Ewing μπορεί να είχε θεμελιώσει την αυτοκρατορία της Ewing Oil, αλλά ήταν οι συγκρούσεις των παιδιών του που μαγνήτιζαν το κοινό.

Ο J.R. Ewing, ερμηνευμένος μοναδικά από τον Larry Hagman, ήταν η ψυχή και η αχίλλειος πτέρνα της σειράς. Χαρισματικός, κυνικός, αδίστακτος, ο J.R. ήταν ο ήρωας που αγαπούσες να μισείς. Πίσω από το χαμόγελο του επιχειρηματία, έκρυβε έναν ψυχρό στρατηγό των συμφερόντων, που δεν δίσταζε να προδώσει, να χειραγωγήσει και να καταστρέψει – ακόμα και την ίδια του την οικογένεια.

Απέναντί του, ο μικρότερος αδερφός Bobby Ewing (Patrick Duffy) ενσάρκωνε την ηθική συνείδηση της σειράς. Ευγενικός, δίκαιος, το αντίβαρο στον αμοραλισμό του J.R., ήταν εκείνος που κρατούσε την ισορροπία – όσο μπορούσε – στο ράγισμα της οικογένειας.

Και στο ενδιάμεσο, η Sue Ellen (Linda Gray): η βασανισμένη σύζυγος του J.R., παγιδευμένη σε έναν γάμο χωρίς αγάπη αλλά γεμάτο προσδοκίες. Η αλκοολική, η γυναίκα-τρόπαιο που μεταμορφώθηκε σε ανεξάρτητη φωνή. Η Sue Ellen έγινε σύμβολο για χιλιάδες γυναίκες που έβλεπαν στο βλέμμα της τη σιωπηλή τους αγωνία.

Η Miss Ellie, η μητέρα όλων, ήταν η καρδιά του Southfork Ranch. Μια γυναίκα γεμάτη σοφία, που ήξερε πότε να μιλήσει και πότε να σιωπήσει. Ο δε Lucy, ο Ray, ο Cliff και οι υπόλοιποι χαρακτήρες συμπλήρωναν ένα μωσαϊκό ανθρώπων που έμοιαζαν βγαλμένοι από αρχαία τραγωδία – με πάθη, με ήττες, με μεγαλείο.

Η στιγμή που σταμάτησε ο χρόνος: Ποιος πυροβόλησε τον J.R.;

Ήταν Μάρτιος του 1980 όταν ένα τηλεοπτικό επεισόδιο έγραψε ιστορία. Ο J.R. Ewing πυροβολείται μέσα στα γραφεία της Ewing Oil. Το επεισόδιο τελειώνει και μαζί του ξεκινάει ένα παγκόσμιο φαινόμενο: το πρώτο cliffhanger αυτής της έντασης στην τηλεόραση. «Ποιος πυροβόλησε τον J.R.;» έγινε το πιο καυτό ερώτημα του πλανήτη, κατακλύζοντας εφημερίδες, εκπομπές και συζητήσεις από το Ντάλλας έως τη Ρώμη.

Οι παραγωγοί κράτησαν το μυστικό για μήνες, με τα στοιχήματα να οργιάζουν και την τηλεθέαση να αγγίζει ρεκόρ όταν αποκαλύφθηκε η αλήθεια: η Kristin Shepard, ερωμένη και... κουνιάδα του J.R., ήταν εκείνη που τράβηξε τη σκανδάλη.

Η ιδιοφυΐα του σεναρίου δεν ήταν μόνο στην πράξη, αλλά και στο πώς η προσμονή μετέτρεψε το κοινό σε ενεργό μέρος της πλοκής. Το Dallas είχε καταφέρει κάτι μοναδικό: να σταματήσει τον χρόνο.

Το ντεμπούτο του Μπραντ Πιτ

Πριν γίνει το απόλυτο είδωλο του Χόλιγουντ, ο Μπραντ Πιτ έκανε ένα από τα πρώτα του τηλεοπτικά περάσματα στο Ντάλλας. Το 1987, εμφανίστηκε σε τέσσερα επεισόδια της σειράς στον ρόλο του Randy, του νεαρού φίλου της Charlie Wade, κόρης της Jenna. Αν και μικρή, η εμφάνισή του προκάλεσε αίσθηση, χάρη στη φυσική του παρουσία και την αγορίστικη γοητεία που αργότερα θα τον εκτοξεύσει σε παγκόσμια φήμη. Για πολλούς τηλεθεατές, εκείνες οι σκηνές ήταν το πρώτο φευγαλέο βλέμμα στο μέλλον ενός μεγάλου αστέρα — ενός παιδιού του Dallas που έμελλε να γίνει σταρ πρώτης γραμμής.

Το Ντάλλας στην Ελλάδα

Όταν το Dallas έφτασε στην ΕΡΤ, το κοινό το αγκάλιασε με τρόπο συγκινητικό. Ήταν η εποχή που μια ολόκληρη γειτονιά μαζευόταν σε ένα και μόνο σπίτι που είχε τηλεόραση. Ήταν η εποχή που η μουσική των τίτλων άνοιγε τις πύλες για μια άλλη Αμερική – εκείνη της φαντασίας, του πλούτου, της ίντριγκας.

Οι Έλληνες αγάπησαν τους χαρακτήρες όχι γιατί τους έμοιαζαν, αλλά γιατί ήταν ό,τι ονειρεύονταν: δυναμικοί, όμορφοι, πλούσιοι, αλλά και βαθιά ανθρώπινοι. Σε κάθε ελληνικό σπίτι υπήρχε μια Sue Ellen που υπέφερε σιωπηλά, ένας Bobby που πάλευε με την ηθική, ένας J.R. που ήξερε να επιβιώνει σε κάθε συνθήκη.

Το Dallas δεν ήταν απλώς μια ξένη σειρά , ήταν ένα κομμάτι της μνήμης μας. Ήταν οι Κυριακές με την οικογένεια, το ραδιόφωνο να σιγεί όταν ξεκινούσε το επεισόδιο, οι συζητήσεις τη Δευτέρα στο καφενείο και στο σχολείο.

Η κληρονομιά της σειράς

Το Dallas άνοιξε τον δρόμο για μια νέα εποχή στην τηλεόραση. Δημιούργησε ένα μοντέλο αφήγησης που υιοθέτησαν σειρές όπως το Dynasty, το Falcon Crest και δεκαετίες αργότερα το The Sopranos ή το Succession. Η σειρά έδειξε πως το δράμα μπορεί να είναι πολύπλοκο, πως ο κακός μπορεί να είναι ο αγαπημένος ήρωας, πως το κοινό διψά για χαρακτήρες με βάθος και αντιφάσεις.

Το 2012, η σειρά αναβίωσε με ένα sequel που συνέχισε την ιστορία των Ewing. Ήταν ένας φόρος τιμής στους πρωταγωνιστές και ιδιαίτερα στον Larry Hagman, που έφυγε από τη ζωή λίγο μετά τα πρώτα επεισόδια. Η απώλειά του άφησε ένα δυσαναπλήρωτο κενό – γιατί, όσο και να άλλαζε το σκηνικό, το Dallas ήταν – και θα είναι πάντα – ο J.R.

Εικόνες και ατάκες που έμειναν για πάντα

Η μουσική των τίτλων. Το πλάνο με το Southfork Ranch. Το βλέμμα της Sue Ellen. Το ειρωνικό χαμόγελο του J.R. Οι ατάκες του που έγιναν κλασικές:

Darlin’, I always get what I want...

“You don’t give power to the people – you take it.”

Αυτές οι στιγμές δεν είναι απλώς σκηνές μιας σειράς. Είναι μνήμες. Είναι το απόσταγμα μιας εποχής που η τηλεόραση μπορούσε να μας μαγέψει, να μας συγκινήσει, να μας ενώσει. Το Dallas δεν ήταν ποτέ απλώς ένα σίριαλ. Ήταν ένα παράθυρο στο όνειρο – και μια υπενθύμιση πως ακόμη και οι ισχυρότεροι, παραμένουν βαθιά ανθρώπινοι.