Πόσο χτυπήθηκαν οι Μονές του Αγίου Όρους από τους πρόσφατους σεισμούς - Πού εντοπίζονται οι ζημιές

Βλάβες σε τόξα- καμάρες, θόλους- τρούλους, καμινάδες και τοιχοποιίες περιλαμβάνουν οι ζημιές που καταγράφηκαν στις αυτοψίες που έγιναν στις Μονές του Αγίου Όρους μετά τους σεισμούς των τελευταίων μηνών. Η αποκατάστασή τους είναι στα πρώτα στάδια, ενώ έχουν ξεκινήσει κάποιες μικρότερης έκτασης επισκευές, παρόλα αυτά και κατά γενική παραδοχή των επιστημόνων και φορέων που έκαναν τις αυτοψίες η κατάσταση δεν χαρακτηρίζεται επικίνδυνη, «δεν χτύπησε συναγερμός» και μία εκ των παραμέτρων, που επέδρασαν καθοριστικά στην εξέλιξη αυτή ήταν οι κανόνες δόμησης των κτιρίων αυτών, που αν και κάποια από αυτά κατασκευάστηκαν πριν πολλούς αιώνες, διαθέτουν τη δική τους αντισεισμική τεχνολογία, γεγονός που τα έκανε ανθεκτικά και σε σεισμούς πολύ μεγαλύτερους των πρόσφατων, όπως ο σεισμός άνω των 7 βαθμών, το 1905.

Οι ζημιές που καταγράφηκαν μετά τις αυτοψίες στις Μονές έπειτα από τη σεισμική ακολουθία των τελευταίων μηνών στο Άγιος Όρος, και ο σχεδιασμός για την αποκατάστασή τους, όσο και και για την περαιτέρω αντισεισμική θωράκιση των κτιρίων παρουσιάστηκε σε ημερίδα που διοργάνωσε το Τμήμα Κεντρικής Μακεδονίας του ΤΕΕ. Συγκεκριμένα παρουσιάστηκε το έργο Ομάδας Εργασίας, που έχει συσταθεί από το ΤΕΕ/ΤΚΜ, σε συνεργασία με το Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής του Α.Π.Θ., τον ΟΑΣΠ – ΙΤΣΑΚ και το Κέντρο Διαφυλάξεως Αγιορείτικης Κληρονομιάς (Κε.Δ.Α.Κ), για τη διερεύνηση των σεισμικών δράσεων στο Άγιο Όρος και των επιπτώσεων στις μνημειακές κατασκευές.

Πρόεδρος ΤΕΕ/ΤΚΜ: Αναμενόμενες ζημιές, γνωρίζουμε πώς να τις αποκαταστήσουμε

«Τα περισσότερα προβλήματα έχουν εντοπιστεί στις Μονές που ήταν εγγύτερα στο επίκεντρο του σεισμού. Οι πιο ευαίσθητες κατασκευές είναι κυρίως οι ναοί γιατί έχουν τους θόλους, τους τρούλους και τα τύμπανα, που είναι ευαίσθητες κατασκευές σε σεισμικές δράσεις. Είναι αναμενόμενες όλες οι ζημιές που έχουμε, δεν έχουμε δει κάτι που μας έχει παραξενέψει. Τα περιμέναμε αυτά, με βάση τα μεγέθη των σεισμών, γνωρίζουμε πώς να τα αποκαταστήσουμε και θα προχωρήσουμε άμεσα», δήλωσε ο πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής του ΤΕΕ/ΤΚΜ Ηλίας Περτσινίδης, προσθέτοντας ότι «στο άμεσο μέλλον ετοιμάζουμε μία πρόταση για αποκατάσταση αυτών των ζημιών και έχουμε εξασφαλίσει και τη χρηματοδότηση για να προχωρήσουμε περαιτέρω».

Σε ό,τι αφορά την εξέλιξη της σεισμικής ακολουθίας στην περιοχή παρατήρησε πως «είναι λίγο παράξενο ότι δεν εκτονώνεται το φαινόμενο, αλλά με βάση αυτά που ακούμε από τους σεισμολόγους δε νομίζουμε ότι θα έχουμε μεγαλύτερης έντασης σεισμούς», όμως «και η επιτάχυνση είναι πολύ σημαντική για εμάς και ο σεισμός του Ιουνίου είχε πολύ μεγάλη σεισμική επιτάχυνση, παρόλα αυτά οι κατασκευές άντεξαν».

«Οι κατασκευές του Αγίου Όρους έχουν τη δική τους σεισμική τεχνολογία παρότι δεν υπήρχαν αντισεισμικοί κανονισμοί -όπως τους γνωρίζουμε σήμερα- την εποχή εκείνη. Παρόλα αυτά οι άνθρωποι που δόμησαν αυτά τα κτίρια είχαν γνώση και κατασκεύαζαν ακολουθώντας σοβαρούς κανόνες αντισεισμικής τεχνολογίας. Σήμερα εμείς ‘’διαβάζουμε’’ αυτά τα κτίρια, επεμβαίνουμε με τέτοιο τρόπο ώστε να μην αλλάξουμε το στατικό τους σύστημα, αλλά απλώς να τα ενισχύσουμε. Είμαστε σε πάρα πολύ καλό σημείο. Δεν είχαμε σοβαρές ζημιές», διευκρίνισε ο κ. Περτσινίδης.

Τι έδειξαν οι αυτοψίες

Οι αυτοψίες μετά τη σεισμική ακολουθία των τελευταίων μηνών στο Άγιο Όρος (Κε.Δ.Α.Κ.) κατέληξαν στα εξής:

1. Ι.Μ. Μεγίστης Λαύρας: Ρωγμές σε επιχρίσματα τοιχοποιίας στο αρχονταρίκι

Ι.Κελί Αγίου Ευσταθίου- Μυλοπόταμος: Ρωγμές σε επιχρίσματα τοιχοποιίας στον Ναό

2. Ι.Μ. Βατοπαιδίου: Πτώση τμημάτων καμινάδων και ρωγμές στον παλαιό Ναό του Αγίου Ανδρέα και στον διάδρομο των γραφείων

Ι. Σκήτη Αγίου Δημητρίου: Ρωγμές και πτώση επιχρισμάτων τοιχοποιίας

3. Ι.Μ. Ιβήρων: Επιδείνωση παλαιότερων στατικών προβλημάτων στον Εξωνάρθηκα και τον Νάρθηκα του Καθολικού. Ρωγμές σε επιχρίσματα τοιχοποιιών σε διαδρόμους

Αντιπροσωπείο στις Καρυές: Σοβαρές βλάβες στον Ναό (σε τρούλο, τόξα, σφαιρικά τρίγωνα, πεσσούς), οι οποίες αποτελούν επιδέινωση προγενέστερων βλαβών, ελαφριές βλάβες σε εσωτερικές τοιχοποιίες στο υπόλοιπο κτίσμα, πιθανή διεύρυσνη προγενέστερων ρωγμών στις λιθοδομές του υπόλοιπου κτίσματος

4. Ι.Μ. Χιλανδαρίου: Βαριές βλάβες σε καμινάδες στην Ι.Μονή. Ελαφριές βλάβες στο Καθολικό και στις τοιχοποιίες πτερύγων.

Ι.Κελλί Αγίου Τρύφωνα: Σοβαρές βλάβες στον Ναό (Ρωγμές σε τρούλο, τύμπανο, τόξα, πεσσούς)

Ι.Κελλί Αγίου Παϊσίου: Σοβαρές βλάβες στον Ναό (Ρωγμές σε τρούλο, τύμπανο, τόξα, πεσσούς)

5. Ι.Μ. Διονυσίου: Ελαφριές έως μέτριες βλάβες στην Τράπεζα και το καθολικό. Σοβαρές βλάβες σε καμινάδες και στους ξύλινους εξώστες της βόρειας όψης

Ι.Ναός Αγίου Αρτεμίου- Μονοξυλίτης: Σοβαρές βλάβες στον Ναό (ρωγμές σε τρούλο, τύμπανο, τόξα, πεσσούς)

6. Ι.Μονή Κουτλουμουσίου: Επιδείνωση παλαιότερων στατικών προβλημάτων στη Λιτή του Καθολικού. Σοβαρές βλάβες σε δύο παρεκκλήσια στην ανώτερη στάθμη της βόρειας πτέρυγας (ρωγμές σε τρούλο, τύμπανο, τόξα)

Ι.Κελλί Τιμίου Προδρόμου- Διονυσίου εκ Φουρνά: Ρωγμές σε επιχρίσματα τοιχοποιιών και πτώση καμινάδων

7. Ι.Μ. Παντοκράτορος: Πτώσεις και λοιπές βλάβες σε καμινάδες. Ρηγματώσεις σε λιθοδομές του Πύργου σε διάφορες θέσειςΙ.Κελλί Κοιμήσεως Θεοτόκου στις Καρυές: Εκτεταμένες ρωγμές στις φέρουσες λιθόκτιστες τοιχοποιίες, κυρίως του ανατολικού τμήματος του κτιρίου, καθ όλο το ύψος του . Προτείνεται η άμεση εκπόνηση γεωτεχνικής μελέτης και στατικής μελέτης αποκατάστασης των ζημιών του φέροντος οργανισμού.

Ι. Σκήτη Προφήτη Ηλία: Ρωγμές σε επιχρίσματα τοιχοποιιών στον Ναό και στο κτιριακό συγκρότημα

8. Ι.Μ. Ξηροποτάμου: Ρωγμές σε επιχρίσματα τοιχοποιιών στο Καθολικό και στο κτιριακό συγκρότημα

9. Ι.Μ. Ζωγράφου: Βαριές βλάβες σε καμινάδες

Κοιμητηριακός Ναός: Σοβαρές βλάβες στον Ναό (Ρωγμές σε τρούλο, τύμπανο, τόξα, πεσσούς)

Ι.Κελλί Αγίου Γεωργίου: Σοβαρές βλάβες σε όλο το συγκρότημα (Ναό, βοηθητικά κτίσματα, περιβάλλοντα χώρο)

10. Ι.Μ. Δοχειαρίου: Ρηγματώσεις σε καμάρες, τόξα και λιθοδομές

11. Ι.Μ. Σίμωνος Πέτρας: Ρηγματώσεις σε καμάρες και τόξα, σε περιοχές υπερθύρων και μεταξύ ανοιγμάτων. Βλάβες σε καμινάδες Ρηγματώσεις σε λιθοδομές. Βλάβες στις σχιστόπλακες επικάλυψης στεγών.

Ι.Κελλί Αγίου Γεωργίου «Καλαθά» στις Καρυές: Ρωγμές σε επιχρίσματα τοιχοποιιών και πτώση καμινάδων

12. Ι.Μ. Αγίου Παύλου: Βαριές βλάβες σε καμινάδες στην Ι.Μονή. Πιθανές ελαφριές βλάβες στο Καθολικό

Ι.Ησυχαστήριο τη θέση Ζαρκάδι: Βαριές βλάβες με κατάρρευση της ΝΑ γωνίας του ησυχαστηρίου, ρωγμές στις τοιχοποιίες

13. Ι.Μ. Σταυρονικήτα: Ρωγμές σε επιχρίσματα τοιχοποιιών και πτώση καμινάδας

14. Ι.Μ. Ξενοφώντος: Ρηγματώσεις σε τύμπανα τρούλων. Αποκολλήσεις επιχρισματων. Επιδείνωση προηγούμενων ρηγματώσεων.

15. Ι.Μ. Οσίου Γρηγορίου

Αντιπροσωπείο Ι.Μ. Οσίου Γρηγορίου στις Καρυές: Μέτριες βλάβες στον Ναό σε τρούλο, τόξο, ελαφρές βλάβες σε επιχρίσματα τοιχοποιιών

Ι.Κελλί Αγίου Φιλοθέου στις Καρυές : Σοβαρές βλάβες στη ΒΑ γωνία του Κελλιού

16. Ι.Μ. Εσφιγμένου:

Αντιπροσωπείο Ι.Μ. Εσφιγμένου στις Καρυές: Ρωγμές σε επιχρίσματα τοιχοποιιών

Παλαιό Αντιπροσωπείο στις Καρυές: Πτώση καμινάδας και ζημιές στη στέγη

Ι.Κελλί Αγίου Τρύφωνα: Ρωγμές και πτώση επιχρισμάτων τοιχοποιιών και ζημιές στη στέγη

17. Ι.Μ. Αγίου Παντελεήμονος: Ρηγματώσεις σε τύμπανα τρούλων και λιθοδομές. Πτώσεις καμινάδων, αποκολλήσεις επιχρισμάτων

18. Ι.Μ. Κωνσταμονίτου: Βαριές βλάβες σε καμινάδες, σοβαρές βλάβες σε διαχωριστικές τοιχοποιίες και επιχρίσματα