Πύρινος «εφιάλτης» τον Απρίλιο: Ο πυρομετεωρολόγος Θοδωρής Γιάνναρος προειδοποιεί για «δύσκολο καλοκαίρι» μέσω του Flash.gr

Άνθρωποι χάνονται, άλλοι δίνουν μάχη για τη ζωή τους, περιουσίες καταστρέφονται, πυροσβέστες και όχι μόνο παλεύουν άνισα, με τις φλόγες.

Το «σενάριο» είναι γνωστό και επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο. Ήδη στη χώρα μας -πριν καλά καλά μπούμε στην αντιπυρική περίοδο- έχουν εκδηλωθεί μεγάλες πυρκαγιές σε Πιερία και Λασίθι, ενώ συναγερμός έχει σημάνει στην Πυροσβεστική Υπηρεσία, καθώς ξέσπασαν πάνω από 70 φωτιές μέσα σε μόλις 12 ώρες.

Κάτι αλλάζει και όχι προς το καλύτερο. Είμαστε αντιμέτωποι με μια νέα πραγματικότητα και σε ότι αφορά στις θερμοκρασίες αλλά και σε ότι αφορά στις δασικές πυρκαγιές, μας λέει ο κύριος Θοδωρής Γιάνναρος, Ερευνητής στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών – Πυρομετεωρολόγος.

Μια πραγματικότητα η οποία συνδέεται με την κλιματική αλλαγή, σημειώνει μέσω του Flash.gr, με θερμοκρασίες οι οποίες είναι πολύ πιο πάνω από τις λεγόμενες φυσιολογικές για την εποχή. Γι αυτό και σε συνδυασμό μ’ έναν άνυδρο χειμώνα, αυξάνεται πάρα πολύ η πιθανότητα να έχουμε δασικές πυρκαγιές ακόμη και σε αυτήν την περίοδο του έτους…

«Άνυδρος χειμώνας και νεκρά δασικά καύσιμα» 

«Κρίνοντας και από την εμπειρία των προηγούμενων χρόνων, είναι σχεδόν δεδομένο ότι αναμένουμε ένα ακόμη δύσκολο καλοκαίρι. Είχαμε έναν άνυδρο και σχετικά θερμό χειμώνα. Αυτό έχει οδηγήσει στο να αυξηθεί η διαθεσιμότητα των λεγόμενων νεκρών δασικών καυσίμων. Η βλάστηση δηλαδή έχει πεθάνει, οπότε υπάρχει αφθονία προσανάμματος , το οποίο μπορεί να υποστηρίξει την έναρξη μιας φωτιάς.

Κι αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό, γιατί θα πρέπει να εφιστήσουμε την προσοχή όλου του κόσμου ότι παρότι δεν είμαστε στην αντιπυρική περίοδο τυπικά, αυτό δεν σημαίνει απολύτως τίποτα. Από τη στιγμή που έχουμε διαθεσιμότητα βλάστησης να καεί, είναι δεδομένο ότι αν κάπου υπάρξει κάποια σπίθα -επειδή κάποιος πήγε να κάψει κλαδιά, επειδή κάποιος έκανε μπάρμπεκιου ή οποιαδήποτε άλλη εργασία-είναι πολύ πιο εύκολο να υπάρξει φωτιά και να αποκτήσει ενδεχομένως και διαστάσεις. Όπως συνέβη κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου στο Λασίθι, στην Κρήτη.»

Οι θερμοκρασίες οι οποίες βιώσαμε τις τελευταίες ημέρες, αντιστοιχούν σε θερμοκρασίες, τονίζει στο Flash.gr ο κ. Γιάνναρος, που υπό φυσιολογικές συνθήκες, θα έπρεπε να τις είχαμε αρχές Ιουνίου. Το ανησυχητικό είναι ότι συνεχίζουμε να καταγράφουμε, συμπληρώνει, τέτοιου μεγέθους θετικές αποκλίσεις και σε παγκόσμιο επίπεδο, αλλά και στο επίπεδο της χώρας μας από τον περασμένο Ιούνιο, διαδοχικά κάθε μήνα.

Οπότε αυτό αυξάνει και το βαθμό της ανησυχίας, για το πώς αναμένεται να είναι η θερμοκρασία κατά το φετινό καλοκαίρι αλλά και για τις δασικές πυρκαγιές, που αποτελούν κρίκους της ίδιας αλυσίδας...

«Σε ότι αφορά εμάς, την Ευρώπη αλλά και τη Νοτιοανατολική Μεσόγειο, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε, ότι είμαστε ένα «hot spot» της κλιματικής αλλαγής. Δηλαδή στην περιοχή μας δυστυχώς φαίνεται ότι οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής μεγεθύνονται.

Σε όλη τη χώρα καταγράφουμε αυτήν την υπερθέρμανση. Καταγράφουμε δηλαδή μια αύξηση μέσης θερμοκρασίας των διάφορων περιοχών στη χώρα μας, ωστόσο θα έλεγα ότι τουλάχιστον εμένα με ανησυχεί ο ρυθμός με τον οποίο παρουσιάζουμε αυτές τις θετικές αποκλίσεις σε περιοχές της Κεντρικής και Βόρειας χώρας.»

Πέντε «βήματα» για την αντιμετώπιση και πρόληψη των πυρκαγιών

Δεν είναι λίγες οι φορές, που κατά το παρελθόν, έχουν εντοπιστεί κενά και αστοχίες. Στη διαχείριση και την προσπάθεια κατάσβεσης μιας πυρκαγιάς. Υπάρχει τρόπος να προστατευθούμε;Λαμβάνουμε μέτρα;

Αυτό το οποίο πρέπει να κάνουμε και το οποίο το λέει σύσσωμη η επιστημονική κοινότητα -ως βασική κατεύθυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης- είναι αυτό που ονομάζεται «Ολοκληρωμένη διαχείριση δασικών πυρκαγιών» . Κι αυτό δεν είναι κάτι αόριστο, αποτελείται από πέντε βασικούς πυλώνες, υποστηρίζει μέσω του Flash.gr, o έγκριτος πυρομετεωρολόγος...

• «Ο πρώτος πυλώνας είναι το να μελετάμε το παρελθόν. Για μεγάλες δασικές πυρκαγιές, οι οποίες εκδηλώθηκαν στη χώρα μας. Πρέπει να τις μελετήσουμε και να τις χαρακτηρίσουμε και ποιοτικά αλλά και ποσοτικά. Ποσοτικά, σημαίνει να ξέρουμε πώς ακριβώς εξαπλώθηκαν, που βρίσκονταν κάθε μια χρονική στιγμή, τι συμπεριφορά ενδεχομένως είχαν και πόσο δύσκολο ήταν το έργο της κατάσβεσής τους αλλά και ποιοι παράγοντες έπαιξαν ρόλο στο να λάβει την έκταση που έλαβε.
• Ο δεύτερος πυλώνας είναι να περιορίσουμε το ρίσκο. Δηλαδή να καταλάβει ο κόσμος ότι δεν παίζουμε με τη φωτιά, επομένως να έχουμε όσο το δυνατόν λιγότερες ενάρξεις πυρκαγιών από αμέλεια και σε αυτό συμπεριλαμβάνεται και η συντήρηση του δικτύου μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας.
• Ο τρίτος πυλώνας, είναι η ετοιμότητα. Να μπορούμε να είμαστε έτοιμοι. Να παρακολουθούμε δηλαδή πότε πλέον μπαίνουμε σε συνθήκες που επιτρέπουν την έναρξη πυρκαγιών , γιατί όπως σας είπα, αυτό δεν γίνεται ξαφνικά σε μια ημέρα. Θα πρέπει δηλαδή να επιτηρούμε.
• Ο τέταρτος πυλώνας είναι η απόκριση. Από τη στιγμή δηλαδή που εκδηλωθεί κάπου φωτιά, να μπορέσουμε να επέμβουμε και να καταστείλουμε τη φωτιά όσο το δυνατόν πιο γρήγορα. Να μπορούμε να έχουμε μια πρόγνωση για το πώς αναμένεται να κινηθεί και επομένως να χαράζουμε στρατηγικές για το πως να την αντιμετωπίσουμε. Να βρίσκουμε δηλαδή τα «χρονικά παράθυρα» εκείνα που μπορούμε πραγματικά να περιορίσουμε τη φωτιά και όχι συνέχεια, είτε να κάνουμε επίθεση στη φωτιά ή απλά να την περιμένουμε να φτάσει στη θάλασσα ή σε κάποιον δρόμο.
• Και ο πέμπτος πυλώνας, είναι η αποκατάσταση. Και η αποκατάσταση δεν σημαίνει απλά μια αναδάσωση . Δεν σημαίνει απλά ιδιωτικές πρωτοβουλίες. Σημαίνει ότι μετά από ένα συμβάν, μέσα από την αποκατάσταση η περιοχή πλέον θα είναι πιο ανθεκτική στο μέλλον και δεν θα είναι το ίδιο ευάλωτη. Οπότε έχοντας αυτούς του πέντε πυλώνες, μπορείτε να απαντήσετε αν κάνουμε αυτό που χρειάζεται, στη χώρα…»

Δυστυχώς, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, εστιάζουμε πάρα πολύ στην απόκριση, μας λέει ο κύριος Γιάνναρος. Η απόκριση έρχεται αφού εκδηλωθεί ένα συμβάν. Αλλά ακόμα και στην απόκριση θέλουμε βελτίωση, τονίζει.

Νέο δόγμα για την αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών

Στη νέα αντιπυρική περίοδο που αρχίζει τυπικά την 1η Μαϊου, θα εφαρμοστεί νέο επιχειρησιακό δόγμα από την πυροσβεστική υπηρεσία, μετά από απόφαση του Υπουργείου Πολιτικής Προστασίας , έτσι ώστε να αντιμετωπίζονται οι δασικές πυρκαγιές άμεσα στην αρχή τους και να μην εξελίσσονται σε megafires.

Όταν εκδηλώνεται μία φωτιά, στο σημείο θα πηγαίνουν υποχρεωτικά δύο πυροσβεστικά και όχι ένα, όπως συνέβαινε παλαιότερα, θα κινητοποιείται αξιωματικός της πυροσβεστικής για καλύτερη αξιολόγηση του κινδύνου, ενώ ταυτόχρονα θα υπάρχει άμεση συνδρομή και από εναέρια μέσα.

Μέχρι σήμερα, τα καναντέρ και τα πυροσβεστικά ελικόπτερα ρίχνονταν στη μάχη με τις φλόγες σε δεύτερο χρόνο, με αποτέλεσμα αρκετές φορές να υπάρχει καθυστέρηση και η πυρκαγιά να λαμβάνει ανεξέλεγκτες διαστάσεις.