Σάλος στη Βόρεια Αφρική με την «Οδύσσεια» του Νόλαν - Γιατί προκάλεσε αντιδράσεις ο τόπος γυρισμάτων

Την ενόχλησή τους εξέφρασαν οι διοργανωτές του διεθνούς φεστιβάλ κινηματογράφου της Δυτικής Σαχάρας (FiSahara) την επιλογή του Κρίστοφερ Νόλαν να επιλέξει για τα γυρίσματα της νέας του ταινίας «Οδύσσεια» μια πόλη που βρίσκεται υπό μαροκινή κατοχή εδώ και 50 χρόνια, προειδοποιώντας ότι η κίνηση αυτή θα μπορούσε να επισφραγίσει την κατάσταση.

Συγκεκριμένα, επελέγη η πόλη Ντάκλα στη Δυτική Σαχάρα με αποτέλεσμα αντάρτες των Σαχράουι να εξοργιστούν αφού το Μαρόκο έχει προσαρτήσει την περιοχή μετά την αποχώρηση των Ισπανών το 1976 και έκτοτε αποτελεί «μήλον της έριδος».

Σύμφωνα με τον Guardian, οι διοργανωτές του FiSahara σημειώνουν ότι η πρόσφατη παρουσία του καστ και του συνεργείου του Νόλαν στη Ντάκλα θα βοηθήσει στο να ξεπεραστεί η μαροκινή κατοχή και να κανονικοποιηθεί η καταστολή.

Οι διευθυντές του φεστιβάλ δήλωσαν ότι ενώ η Ντάκλα είναι «μια όμορφη τοποθεσία με κινηματογραφικούς αμμόλοφους», αποτελεί «πρώτα και κύρια... μια κατεχόμενη και στρατιωτικοποιημένη πόλη της οποίας ο ιθαγενής πληθυσμός των Σαχράουι υφίσταται βάναυση καταστολή από τις μαροκινές δυνάμεις κατοχής».

«Κινηματογραφώντας μέρος της Οδύσσειας σε κατεχόμενη περιοχή... ο Νόλαν και η ομάδα του, ίσως εν αγνοία τους και ασυνείδητα, συμβάλλουν στην καταστολή του λαού των Σαχράουι από το Μαρόκο και στις προσπάθειες του μαροκινού καθεστώτος να ομαλοποιήσει την κατοχή της Δυτικής Σαχάρας », δήλωσε η María Carrión, εκτελεστική διευθύντρια του φεστιβάλ.

«Είμαστε βέβαιοι ότι αν καταλάβαιναν όλες τις συνέπειες των γυρισμάτων μιας ταινίας υψηλού προφίλ σε μια περιοχή της οποίας οι αυτόχθονες πληθυσμοί δεν μπορούν να γυρίσουν τις δικές τους ταινίες για τις ιστορίες τους υπό κατοχή, ο Νόλαν και η ομάδα του θα τρομοκρατούνταν».

Επιπλέον, το FiSahara δήλωσε ότι καλεί τον Κρίστοφερ Νόλαν, το συνεργείο και το καστ του να «σταθούν αλληλέγγυοι με τον λαό των Σαχράουι που βρίσκεται υπό στρατιωτική κατοχή εδώ και 50 χρόνια και που φυλακίζεται και βασανίζεται συστηματικά για τον ειρηνικό αγώνα του για αυτοδιάθεση».

Το FiSahara, το οποίο ιδρύθηκε το 2004, φιλοξενείται σε καταυλισμούς προσφύγων Σαχράουι στην έρημο της Αλγερίας. Με την ονομασία «Οι Κάννες της ερήμου», στοχεύει να χρησιμοποιήσει τον κινηματογράφο για να «ψυχαγωγήσει, να μεταδώσει γνώσεις και να ενδυναμώσει τους πρόσφυγες από τη Δυτική Σαχάρα» αναφέρει η βρετανική εφημερίδα.

Τι συμβαίνει στη Δυτική Σαχάρα

Ο ΟΗΕ κατατάσσει τη Δυτική Σαχάρα ως «μη αυτοδιοικούμενο έδαφος». Σε έκθεση που εκδόθηκε το 2024, ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ σημείωσε ότι το Γραφείο του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα δεν είχε λάβει πρόσβαση στην περιοχή από το 2015, προσθέτοντας ότι «συνέχισε να λαμβάνει καταγγελίες σχετικά με παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων εκφοβισμού, παρακολούθησης και διακρίσεων εις βάρος ατόμων Σαχράουι, ιδίως όταν υποστηρίζουν την αυτοδιάθεση».

Στην πιο πρόσφατη έκθεσή της για τη χώρα , η Διεθνής Αμνηστία δήλωσε ότι «οι αρχές συνέχισαν να περιορίζουν τη διαφωνία και τα δικαιώματα στην ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι και του συνέρχεσθαι ειρηνικά στη Δυτική Σαχάρα». Οι Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα περιέγραψαν τη Δυτική Σαχάρα ως «έρημο για δημοσιογράφους» και είπαν ότι «τα βασανιστήρια, οι συλλήψεις, η σωματική κακοποίηση, οι διώξεις, ο εκφοβισμός, η παρενόχληση, η συκοφαντία, η δυσφήμιση, το τεχνολογικό σαμποτάζ και οι μακροχρόνιες ποινές φυλάκισης είναι καθημερινότητα για τους Σαχράουι δημοσιογράφους».