Σάλος στην Τουρκία με σκάνδαλο που εμπλέκει τον Χακάν Φιντάν - Υπό αμφισβήτηση τα πτυχία του
Οι πρώτες ανησυχίες αποτυπώθηκαν από τη μέρα που ο 57χρονος ανέλαβε καθήκοντα υπουργού Εξωτερικών ενώ μετά τον Φεβρουάριο του 2025 το ζήτημα έχει πάρει τεράστιες διαστάσεις.
Σάλο στην Τουρκία έχουν προκαλέσει τα πρόσφατα δημοσίευμα που «στήνουν» στον τοίχο τον υπουργό Εξωτερικών της χώρας Χακάν Φιντάν κατηγορώντας τον για αμφισβητούμενους τίτλους σπουδών, με την υπόθεση πλέον να παίρνει ιδιαίτερη τροπή σε πολιτικό επίπεδο, επηρεάζοντας τόσο το εσωτερικό της Άγκυρας όσο και το εξωτερικό.
Το θέμα ξεκίνησε να παίρνει μεγάλες διαστάσεις μετά τον διορισμό του στις 3 Ιουνίου του 2023 όπου διάφορα μέσα της γειτονικής χώρας και συγκεκριμένα το newsaboutturkey.com, είχαν εκφράσει τις ανησυχίες τους για τα διαπιστευτήρια του Φιντάν.
Το πρώτο «καμπανάκι»
Αρχικά, ο σκεπτικισμός ξεκίνησε για τα «χαρτιά» που απέκτησε ο Χακάν Φιντάν μετά το πανεπιστήμιο - το μεταπτυχιακό και το διδακτορικό του από το Πανεπιστήμιο Μπιλκέντ.
Το μεταπτυχιακό του ολοκληρώθηκε πριν από τον διορισμό του ως επικεφαλής της Τουρκικής Υπηρεσίας Συνεργασίας και Συντονισμού (TİKA), ενώ το διδακτορικό του ολοκληρώθηκε το 2006, κατά τη διάρκεια της θητείας του στην TİKA και λίγα χρόνια πριν γίνει επικεφαλής της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών (MİT). Και τα δύο πτυχία αποκτήθηκαν πριν από την άνοδό του σε ευρύτερη δημόσια προβολή.
Σε δημοσίευμα του μέσου, υπογραμμίζεται πως η μεταπτυχιακή του διατριβή, με τίτλο «Ο Ρόλος των Πληροφοριών στην Εξωτερική Πολιτική», προμήνυε βολικά τον μελλοντικό του διορισμό στη MİT, ενώ το διδακτορικό του, «Διπλωματία στην Εποχή της Πληροφορίας: Η Χρήση των Τεχνολογιών Πληροφοριών στην Επαλήθευση Διεθνών Συμφωνιών», φάνηκε να του δίνει μια επιφανειακή ακαδημαϊκή πιστοποίηση στις εξωτερικές υποθέσεις, ακριβώς τη στιγμή που προχωρούσε προς ένα διπλωματικό χαρτοφυλάκιο.
Εκείνη την εποχή, αναφέρθηκε ότι κανένα από αυτά τα έργα, συμπεριλαμβανομένων των θεμάτων και των τίτλων, δεν είχε γραφτεί πραγματικά από τον Φιντάν. Αντίθετα, δημιουργήθηκαν για αυτόν και σχεδιάστηκαν για να χρησιμεύσουν ως γραφειοκρατικά εφαλτήρια.
Το μπαμ του σκανδάλου
Το σκάνδαλο ωστόσο διευρύνθηκε ακόμη περισσότερο τον Φεβρουάριο του 2025, όταν ο δημοσιογράφος και ακαδημαϊκός Emre Uslu αμφισβήτησε δημόσια την ίδια τη βάση της ακαδημαϊκής ιστορίας του Φιντάν: το πτυχίο του.
Σε μια ανάρτηση στο X και σε ένα επόμενο βίντεο στο YouTube, ο Uslu δήλωσε κατηγορηματικά ότι ο Χακάν Φιντάν δεν είχε έγκυρο πτυχίο που να αναγνωρίζεται από τις τουρκικές αρχές. Ο υπουργός υποστηρίζει ότι αποφοίτησε με Bachelor of Science στις Πολιτικές Επιστήμες από το University of Maryland University College (UMUC). Ωστόσο, εκείνη την περίοδο το πανεπιστήμιο δεν παρείχε τέτοιο πρόγραμμα, παρά μόνο Bachelor of Arts στις Κοινωνικές Επιστήμες.
Στη συνέχεια, ο βουλευτής του κόμματος CHP Murat Emir αποκάλυψε ότι το University of Maryland University College δεν περιλαμβάνεται στη λίστα ισοτιμίας του Συμβουλίου Ανώτατης Εκπαίδευσης (YÖK), περιπλέκοντας ακόμα περισσότερο την κατάσταση. Προκάλεσε μάλιστα τον Φιντάν να παρουσιάσει επίσημο έγγραφο αναγνώρισης, κάτι που δεν έγινε. Αντί απάντησης, ο ΥΠΕΞ κατέθεσε αγωγή 200.000 λιρών για συκοφαντική δυσφήμηση.
Το μήνυμά του ήταν σαφές: «εάν το πτυχίο υπήρχε, αποδείξτε το. Εάν όχι, σταματήστε να προσποιείστε ότι υπάρχει».
«Εκστρατεία λάσπης», λέει η μεριά Ερντογάν - Γενικότερα θέματα αξιοκρατίας επιδεικνύει η αντιπολίτευση
Το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών και το Κέντρο Καταπολέμησης Παραπληροφόρησης απέρριψαν τις κατηγορίες, κάνοντας λόγο για «εκστρατεία λάσπης» από το δίκτυο FETÖ. Δημοσίευσαν μάλιστα έγγραφο του Συμβουλίου Ανώτατης Εκπαίδευσης που, όπως υποστηρίζουν, επιβεβαιώνει τη νομιμότητα των τίτλων σπουδών του Φιντάν.
Η αντιπολίτευση παρ’ όλα αυτά, συνδέει την υπόθεση με το γενικότερο ζήτημα αξιοκρατίας που παρατηρείται στη χώρα. Συγκεκριμένα, ο πρώην πρέσβης Ναμίκ Ταν έκανε λόγο για θεσμικό πρόβλημα, υπογραμμίζοντας μεταξύ άλλων ότι αν η ισοτιμία δόθηκε λανθασμένα, τότε τίθενται υπό αμφισβήτηση και οι μεταπτυχιακοί τίτλοι του υπουργού. Παράλληλα, επέκρινε τον υφυπουργό Εξωτερικών Νουχ Γιλμάζ για ασάφειες γύρω από το διδακτορικό του.
Η υπόθεση παίρνει ολοένα και μεγαλύτερες διαστάσεις, καθώς συνδέεται και με πρόσφατο σκάνδαλο πλαστογραφιών, στο οποίο φέρονται να εμπλέκονται 35 άτομα με πλαστά πτυχία σε καίριες κρατικές θέσεις.
