Σε ποιόν ανήκει η βουλευτική έδρα. Στον βουλευτή ή στο κόμμα;

«Δεσμεύονται πολιτικά και ηθικά ότι η έδρα που καταλαμβάνουν ανήκει στο κόμμα και όχι στους ίδιους. Σεβαστείτε τον κώδικα δεοντολογίας». Με αυτή την φράση ο Πρόεδρος του Σύριζα, κάλεσε τον κ Τσακαλώτο και την κ Πέρκα, να παραιτηθούν από την θέση τους στην Βουλή μια και αποχωρούν από το κόμμα. Η αλήθεια είναι πως αυτή η φράση, σε διάφορες παραλλαγές, έχει ειπωθεί πολλές φορές στην νεότερη πολιτική ιστορία και μάλιστα από όλους τους πολιτικούς σχηματισμούς.

Ίσως μάλιστα κάτι τέτοιο, το να παραδίδει την έδρα του στο κόμμα, βουλευτής που αποχωρεί από αυτό, αποτελεί για μέρος του εκλογικού σώματος κάτι λογικό και σωστό. Είναι όμως έτσι;

Οι εκάστοτε ηγεσίες των κομμάτων είναι σαφές πως θέλουν βουλευτές που θα ακολουθούν σταθερά την γραμμή που αυτές θα χαράσσουν. Ίσως μάλιστα και αυτό να είναι κάτι λογικό, μια και τα κόμματα δεν μπορεί να προκαλούν με πολλές διαφορετικές απόψεις σύγχυση στον μέσο πολίτη. Εξάλλου, οι βουλευτές εκφράζουν το κόμμα με το οποίο εξελέγησαν, με βάση αυτή την λογική, αρά όταν αποχωρούν (άσχετα με το λόγο) ωφελούν να παραδίδουν την έδρα στον επόμενο…

Η συγκεκριμένη λογική όμως προσκρούει σε δυο άλλα ζητήματα, που προσωπικά θεωρώ ως υπέρτερα του (κακώς εννοούμενων) κομματικού συμφέροντος και κομματικής πειθαρχίας.

Το ένα είναι, ας πούμε, το τυπικό. Δηλαδή, το τι προβλέπει το Σύνταγμα, το οποίο στην παράγραφο 1 του άρθρου 60 λέει: «Oι βουλευτές έχουν απεριόριστο το δικαίωμα της γνώμης και ψήφου κατά συνείδηση». Άρα, οι βουλευτές δεν δεσμεύονται από κομματικές γραμμές και κομματικές πειθαρχίες. Από την στιγμή που εκλεγούν έχουν το δικαίωμα να κινούνται «κατά συνείδηση». Υπάρχει όμως και το δεύτερο, πιο ουσιαστικό θεωρώ.

Οι βουλευτές, που ετέθησαν στην βάσανο της ψήφου, δηλαδή που εξέθεσαν τον εαυτό τους στην κρίση των συμπολιτών τους, έχουν κερδίσει την εμπιστοσύνη τους. Οι πολίτες αυτούς επέλεξαν να τους εκπροσωπήσουν και όχι τους επιλαχόντες που αν παραιτηθούν , θα τους αντικαταστήσουν. Η συμμετοχή τους επίσης στα κομματικά ψηφοδέλτια, βεβαίως τους έδωσε την δυνατότητα να εκτεθούν άλλα και οι ίδιοι, ως πρόσωπα, έδωσαν την δική τους , μικρή ή μεγάλη, λάμψη στο ψηφοδέλτιο. Δεν ξέρουμε λοιπόν ποιου η λάμψη, του κόμματος ή των προσώπων, έπαιξε μεγαλύτερο ρόλο στην επιλογή των πολιτών.

Αν μάλιστα, υποψήφιος λαμβάνει πολύ περισσότερους σταυρούς από τους συνυποψηφίους του, είναι σαφέστατη ένδειξη ότι αυτό «τράβηξε» πολίτες-ψηφοφόρους στο κόμμα του.

Άρα λοιπόν και οι ηγεσίες των κομμάτων θα πρέπει να αντιληφθούν πως δεν μπορεί «να χρησιμοποιούν» πρόσωπα για να πάρουν ψήφους και μετά να θεωρούν πως οι έδρες είναι δικές τους.

Αυτό θα συνέβαινε μόνον εάν τα κόμματα ψηφίζονταν χωρίς πρόσωπα στα ψηφοδέλτια και ο κομματικός μηχανισμός τοποθετούσε μετά τις εκλογές τα πρόσωπα.

Ευτυχώς αυτό στις δυτικές δημοκρατίες δεν γίνεται και δεν μπορεί να γίνει.

ΥΓ: 1 Ο κ Κασσελάκης, έχει «ένα δίκιο» όταν λέει πως αυτό είναι γραμμένο στο καταστατικό του κόμματος και έτσι επικαλείται τον «κώδικα δεοντολογίας».

Όμως ρυθμίσεις που αντίκειται και στο Σύνταγμα και στην κοινή λογική μάλλον δεν θα έπρεπε καν να μπαίνουν σε καταστατικά κομμάτων που δηλώνουν ότι σέβονται τις δυτικές δημοκρατικές αρχές

ΥΓ 2 Μια και αναφερόμαστε στα του Σύριζα, τολμώ να καταγράψω την εκτίμηση μου, πως η κ Αχτσιογλου με την αφωνία των περασμένων εβδομάδων και με την άτολμη απόφαση της να επιτεθεί στον πρόεδρο του Σύριζα, άλλα να μην κάνει το βήμα της αποχώρησης έκανε το πολιτικά μοιραίο λάθος

Προφανώς ελπίζοντας πως μένοντας μέσα, στον Σύριζα θα επωφεληθεί σε επόμενη φάση , όταν ο κ Κασσελακης δεν θα μπορεί να μείνει στην θέση του και τότε θα της ζητηθεί να αναλάβει την ηγεσία για να «σώσει το κόμμα».

Θεωρώ πως έχει αρχίσει να χάνει και τους «αντιπολιτευόμενους τον Πρόεδρο του κόμματος λόγω της ατολμίας της, ενώ δεν έχει καμμιά τύχη με με το «στρατόπεδο Κασσελάκη», που έτσι και αλλιώς την θεωρεί αντίπαλο, αν όχι «εχθρό».