Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων: Ζητούν παρέμβαση της Σακελλαροπούλου
Έκκληση προς την Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου απευθύνει ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων, προκειμένου να αναπέμψει τη συμφωνία που ψηφίστηκε στη Βουλή για τις 161 αρχαιότητες κυκλαδικού πολιτισμού (Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης [ΜΕΤ], Ινστιτούτο Αρχαίου Ελληνικού Πολιτισμού του Ντελαγουέρ) και στην Ελλάδα (Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης).
Η ανακοίνωση του ΣΕΑ αναφέρει τα εξής:
Προς: την Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας
κ. Κ. Σακελλαροπούλου
Στις 8 Σεπτεμβρίου 2022 ψηφίστηκε από τη Βουλή σχέδιο νόμου του Υπουργείου Πολιτισμού με τίτλο «Κύρωση της Συμφωνίας μεταξύ του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης της Αθήνας, του Μητροπολιτικού Μουσείου Τέχνης της Νέας Υόρκης και του Ινστιτούτου Αρχαίου Ελληνικού Πολιτισμού του Ντελαγουέρ, σχετικά με την επιστροφή στην Ελλάδα, ιδιωτικής συλλογής εκατόν εξήντα μίας (161) αρχαιοτήτων του Κυκλαδικού Πολιτισμού, ευρισκόμενης στη Νέα Υόρκη και την έκθεση αυτής στο Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης».
Με το ψηφισμένο νομοσχέδιο κυρώνεται ιδιωτική σύμβαση η οποία, κατά παράβαση του αρχαιολογικού νόμου, παραχωρεί 161 κυκλαδικές αρχαιότητες για πενήντα χρόνια στο Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης, χωρίς προηγουμένως να έχει ελεγχθεί ούτε η γνησιότητά τους ούτε η νομιμότητα της κατοχής τους από ιδιώτη συλλέκτη στις ΗΠΑ, ώστε το Ελληνικό Δημόσιο να διεκδικήσει την επιστροφή τους σε περίπτωση που αποδειχθεί ότι έχουν κτηθεί παρανόμως. Επιπλέον, όπως αποδείχθηκε και κατά τη συζήτηση στο ελληνικό Κοινοβούλιο, δεν έχει τεκμηριωθεί επιστημονικά και αρμοδίως η νομιμότητα και η σκοπιμότητα της παραχώρησης της κατοχής των αρχαιοτήτων σε εταιρεία με έδρα το Ντέλαγουερ των ΗΠΑ και ο μακροχρόνιος δανεισμός τους σε Μουσείο του εξωτερικού.
Επιπλέον, μετά το πέρας της συνεδρίασης, δημοσιοποιήθηκε το καταστατικό της εταιρείας με την επωνυμία «HACI-Hellenic Ancient Culture Institute INC» (αποστέλλεται συνημμένο), και έγινε γνωστό ότι η εταιρεία στην οποία παραχωρείται η κατοχή των αρχαιοτήτων είναι συμφερόντων της οικογένειας Stern, και στη Διοίκησή της μετέχουν ο Edward Stern, γιος του Leonard Stern, και ο Ronald Bangs, οικονομικός διευθυντής στον όμιλο Hartz (συμφερόντων Stern) και αντιπρόεδρος του Ιδρύματος Leonard Stern. Προκύπτει σαφώς ότι, αν κυρωθεί το σχέδιο νόμου, το ελληνικό δημόσιο κυρώνει και αποδέχεται την «κληροδότηση» της κατοχής 161 κυκλαδικών αρχαιοτήτων του Leonard Stern σε εταιρεία (HACI) άμεσων συμφερόντων του ιδίου! Σημειώνουμε ότι η εταιρεία αυτή (HACI) στους καταστατικούς της σκοπούς δεν έχει την προβολή του ελληνικού πολιτισμού, όπως διαβεβαίωνε η Υπουργός Πολιτισμού την εθνική αντιπροσωπία, αλλά την κατοχή αντικειμένων της ελληνικής αρχαιότητας εν γένει και την έκθεσή τους σε Μουσεία του εξωτερικού.
Τα στοιχεία αυτά δεν ήταν σε γνώση της ελληνικής Βουλής κατά την ψήφιση του σχεδίου νόμου και δεν αναφέρθηκαν πουθενά στην συζήτηση, καθώς κατατέθηκαν από την Υπουργό Πολιτισμού αμέσως μετά το πέρας της συζήτησης της Ολομέλειας (βλ. Πρακτικά Βουλής, αποστέλλονται συνημμένα).
Με την κυρούμενη ιδιωτική σύμβαση, το Ελληνικό Δημόσιο απεμπολεί απαράγραπτα κυριαρχικά δικαιώματά του επί μνημείων του κυκλαδικού πολιτισμού, κατά παράβαση της υποχρέωσης που έχει από το άρθρο 24 του Συντάγματος για την προστασία του πολιτιστικού περιβάλλοντος και τη διαφύλαξη των μνημείων και στοιχείων της πολιτιστικής κληρονομιάς μας, και συμμετέχει σε μια άδηλη ιδιωτική συναλλαγή της οικογένειας Stern.
Σύμφωνα με το άρθρο 42 του Συντάγματος, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας μπορεί να αναπέμψει στη Bουλή νομοσχέδιο που έχει ψηφιστεί από αυτή, εκθέτοντας τους λόγους της αναπομπής. Για τους λόγους που προαναφέρθηκαν, ζητούμε από την Πρόεδρο της Δημοκρατίας να ασκήσει τη συνταγματική αρμοδιότητά της και την καλούμε να αναπέμψει στη Βουλή το ψηφισμένο νομοσχέδιο που κυρώνει παράνομη και αντισυνταγματική ιδιωτική σύμβαση, προκειμένου να εισαχθεί εκ νέου στην Ολομέλεια για να συζητηθεί σε δύο συνεδριάσεις σύμφωνα με το άρθρο 76 παρ. 2 του Συντάγματος.
