Αλαμπάμα: Σήμερα η πρώτη εκτέλεση θανατοποινίτη με χορήγηση αερίου αζώτου - Η μέθοδος και οι επικρίσεις

Το Ανώτατο Δικαστήριο των Ηνωμένων Πολιτειών απέρριψε χθες προσφυγή με αίτημα να εμποδίσει τις αρχές στην Αλαμπάμα να προχωρήσουν στην πρώτη εκτέλεση θανατοποινίτη στις ΗΠΑ με χορήγηση αερίου αζώτου.

Η προσφυγή αφορούσε τον καταδικασμένο για δολοφονία Κένεθ Σμιθ, του οποίου η προγραμματισμένη για το 2022 εκτέλεση ματαιώθηκε την τελευταία στιγμή επειδή απέτυχε η προσπάθεια για τη χορήγηση ενδοφλέβιου διαλύματος προτού εκπνεύσει η προθεσμία του εντάλματος.

Το ομοσπονδιακό ανώτατο δικαστήριο απέρριψε το επιχείρημα των δικηγόρων ότι μια δεύτερη απόπειρα εκτέλεσης της θανατικής ποινής, αφότου ο Σμιθ επέζησε της προηγούμενης – επώδυνης για τον ίδιο – προσπάθειας, θα συνιστούσε παραβίαση της 8ης Τροπολογίας του Συντάγματος των ΗΠΑ που αφορά την κακομεταχείριση κρατουμένων.

Ως εκ τούτου, η εκτέλεση του θανατοποινίτη Κένεθ Σμιθ θα γίνει σήμερα Πέμπτη με χορήγηση αερίου αζώτου.

Το χρονικό της καταδίκης

Ο Smith, 58 ετών, είναι ένας από τους δύο άνδρες που καταδικάστηκαν για τη δολοφονία της συζύγου ενός ιεροκήρυκα το 1988 που συγκλόνισε μια μικρή κοινότητα της βόρειας Αλαμπάμα.

Οι εισαγγελείς είπαν ότι αυτός και ο άλλος άνδρας πληρώθηκαν από 1.000 δολάρια ο καθένας για να σκοτώσει την Ελίζαμπεθ Σένετ για λογαριασμό του συζύγου της, ο οποίος ήταν βαθιά χρεωμένος και ήθελε να εισπράξει από την ασφάλιση.

Η Sennett, 45 ετών, βρέθηκε νεκρή στις 18 Μαρτίου 1988, στο σπίτι της στην κομητεία Colbert με οκτώ τραύματα από μαχαίρι στο στήθος και ένα σε κάθε πλευρά του λαιμού της, σύμφωνα με τον ιατροδικαστή.

Ο σύζυγός της, Charles Sennett Sr., αυτοκτόνησε όταν η έρευνα επικεντρώθηκε σε αυτόν ως ύποπτο, σύμφωνα με δικαστικά έγγραφα.

Η αρχική καταδίκη του Smith το 1989 ανατράπηκε μετά από έφεση, αλλά δικάστηκε ξανά και καταδικάστηκε ξανά το 1996.

Οι ένορκοι συνέστησαν ισόβια κάθειρξη με ψήφους 11-1, αλλά ένας δικαστής το παρέκαμψε και τον καταδίκασε σε θάνατο. Η Αλαμπάμα δεν επιτρέπει πλέον στους δικαστές να παρακάμπτουν τις αποφάσεις των ενόρκων σε υποθέσεις θανατικής ποινής.

Ο Τζον Φόρεστ Πάρκερ, ο άλλος άνδρας που καταδικάστηκε για τη δολοφονία, εκτελέστηκε το 2010.

Ο Smith επρόκειτο να εκτελεστεί πέρυσι με θανατηφόρα ένεση, αλλά οι νοσοκόμες προσπάθησαν να βρουν μια καθαρή φλέβα εγκαίρως πριν λήξει το ένταλμα εκτέλεσης.

Η μέθοδος με το άζωτο, οι υποστηρικτές και οι επικρίσεις

Η μέθοδος περιλαμβάνει την τοποθέτηση μιας μάσκας προσώπου τύπου αναπνευστήρα πάνω από τη μύτη και το στόμα για να αντικαταστήσει τον αναπνεύσιμο αέρα με άζωτο, προκαλώντας θάνατο από έλλειψη οξυγόνου.

Η πολιτεία προέβλεψε στις δικαστικές καταθέσεις ότι το αέριο θα αναγκάσει έναν κρατούμενο να χάσει τις αισθήσεις του μέσα σε δευτερόλεπτα και να προκαλέσει θάνατο μέσα σε λίγα λεπτά.

Οι επικριτές της μη δοκιμασμένης μεθόδου λένε ότι το κράτος δεν μπορεί να προβλέψει τι θα συμβεί και τι θα νιώσει ο Σμιθ αφού ο φύλακας ανοίξει το γκάζι.

Ορισμένες πολιτείες αναζητούν νέους τρόπους για να εκτελέσουν θανατοποινίτες, επειδή τα ναρκωτικά που χρησιμοποιούνται στις θανατηφόρες ενέσεις, η πιο κοινή μέθοδος εκτέλεσης στις Ηνωμένες Πολιτείες, έχουν γίνει δύσκολο να βρεθούν λόγω και των περιορισμών στις εξαγωγές που έχει θεσπίσει η Ευρώπη.

Τρεις πολιτείες - η Αλαμπάμα, ο Μισισίπι και η Οκλαχόμα - έχουν εγκρίνει την υποξία του αζώτου ως μέθοδο εκτέλεσης, αλλά καμία πολιτεία δεν έχει προσπαθήσει να τη χρησιμοποιήσει μέχρι στιγμής.

Η πειραματική μέθοδος είναι τόσο ζοφερή που η Αμερικανική Κτηνιατρική Ιατρική Ένωση έκρινε ότι ήταν πολύ «αγχωτική» για να χρησιμοποιηθεί κατά την ευθανασία ζώων το 2000.

Ο Δρ. Philip Nitschke, ένας βοηθός εμπειρογνώμονας αυτοκτονίας που χρησιμοποιεί το αέριο στους «λοβούς ευθανασίας» του, έχει επίσης προειδοποιήσει για το πόσο δυσάρεστο θα είναι για τον Smith. «Αισθάνομαι ανήσυχος για τον Κένι και απλά δεν ξέρω προς ποια κατεύθυνση θα πάνε τα πράγματα», είπε ο Νίτσκε στους New York Times. Λέει ότι ενώ η υποξία του αζώτου είναι κατάλληλη σε θαλάμους, το γεγονός ότι ο Smith θα φοράει μάσκα δημιουργεί την πιθανότητα διαρροής οξυγόνου και να παρατείνει τη διαδικασία.

Ο αιδεσιμότατος Τζεφ Χουντ, ο πνευματικός έμπιστος του Σμιθ, είπε στους Times: «Αυτό δεν πρόκειται να είναι ένα ειρηνικό πείραμα. Νομίζω ότι είναι σημαντικό για τους ανθρώπους να συνειδητοποιήσουν, όταν δένεις κάποιον έτσι, δεν μπορείς να περιμένεις από κάποιον που πνίγεται μέχρι θανάτου - ασφυκτιά μέχρι θανάτου - να μην αντισταθεί», είπε.

Ο Χουντ πρόσθεσε επίσης ότι ο Σμιθ φοβάται αυτό που πρόκειται να του συμβεί, λέγοντας: «Προς το παρόν, ο Κένι είναι άρρωστος, βαθύτατα πονεμένος και τρομοκρατημένος από το πείραμα υποξίας του αζώτου που πρόκειται να ακολουθήσει.

Σύμφωνα με το κρατικό πρωτόκολλο, ένας «αναπνευστήρας αέρα με πλήρη πρόσοψη» θα τοποθετηθεί πάνω από το πρόσωπο του Smith με το αέριο να χορηγείται για τουλάχιστον 15 λεπτά.

Ο Γενικός Εισαγγελέας της Αλαμπάμα, Στιβ Μάρσαλ, λέει ότι αυτή είναι η μεταχείριση που αξίζει ο Σμιθ για τον αποτρόπαιο φόνο που διέπραξε πριν από 36 χρόνια.

Σε απάντηση στην αίτηση του Ανώτατου Δικαστηρίου του Σμιθ για αναστολή της εκτέλεσης, ο Μάρσαλ είπε: «Ο Κένεθ Σμιθ έχει προγραμματιστεί να εκτελεστεί από υποξία αζώτου, ίσως η πιο ανθρώπινη μέθοδος εκτέλεσης που επινοήθηκε ποτέ.

«Τέτοια θεραπεία είναι πολύ καλύτερη από αυτή που έδωσε ο Smith στην Elizabeth Sennett πριν από σχεδόν τριάντα έξι χρόνια. Ο Σμιθ και ένας συνεργός ξεγέλασαν την Ελίζαμπεθ να τους αφήσει να μπουν στο σπίτι της, μόνο για να τη μαχαιρώσουν οκτώ φορές στο στήθος και δύο φορές στο λαιμό - όλα για να κερδίσει γρήγορα.

Οι Αμερικανοί στηρίζουν τη θανατική ποινή

Με περίπου 20 εκτελέσεις να πραγματοποιούνται κάθε χρόνο και αντίστοιχο αριθμό καταδικών, η επιβολή και η εφαρμογή της εσχάτης των ποινών συνεχίζουν να μειώνονται στις ΗΠΑ, αν και με αργούς ρυθμούς, ωστόσο η πλειονότητα των Αμερικανών εξακολουθεί να στηρίζει τη θανατική ποινή.

Το 2023 πραγματοποιήθηκαν στις ΗΠΑ 24 εκτελέσεις, ενώ αντίστοιχος αριθμός αναμένεται να εκτελεστεί και φέτος. Πέρυσι η θανατική ποινή επιβλήθηκε σε 21 ανθρώπους, ποσοστό αντίστοιχο με αυτό προηγούμενων ετών.

Στην ετήσια έκθεσή του που δημοσιεύθηκε τον προηγούμενο μήνα το παρατηρητήριο Death Penalty Information Center (DPIC) ανέφερε ότι για ένατη συνεχή χρονιά λιγότεροι από 30 άνθρωποι εκτελέστηκαν στις ΗΠΑ και λιγότεροι από 50 καταδικάστηκαν σε θάνατο.

Το σύνολο των εκτελέσεων, όλες μέσω ένεσης, πραγματοποιήθηκαν σε πέντε πολιτείες: τρεις στον νότο – Τέξας, Φλόριντα και Αλαμπάμα—και δύο στις κεντρικές ΗΠΑ –Μιζούρι και Οκλαχόμα.

 Και οι 21 καταδίκες σε θάνατο που επιβλήθηκαν το 2023 αφορούν μόνο επτά πολιτείες: τη Φλόριντα, την Καλιφόρνια, το Τέξας, την Αλαμπάμα, την Αριζόνα, τη Βόρεια Καρολίνα και τη Λουιζιάνα.

Όπως και τα προηγούμενα έτη, οι περισσότεροι άνθρωποι που εκτελέστηκαν το 2023 «πιθανόν να μην είχαν καταδικαστεί σε θάνατο σήμερα», κυρίως επειδή έπασχαν από προβλήματα ψυχικής υγείας ή είχαν ψυχικά τραύματα είτε λόγω νομοθετικών αλλαγών στην επιβολή της εσχάτης των ποινών, σημείωσε το DPIC.

Το 79% όσων εκτελέστηκαν πέρυσι έπασχαν από τουλάχιστον μία σοβαρή ψυχική ασθένεια, είχαν υποστεί εγκεφαλική κάκωση, είχαν νοητική υστέρηση ή/και είχαν υποστεί σοβαρό ψυχολογικό τραύμα στην παιδική τους ηλικία.

Το παρατηρητήριο θεωρεί ότι η συνεχής μείωση του αριθμού των καταδικών σε θάνατο εδώ και 20 χρόνια αποτελεί «ισχυρή ένδειξη ότι έχει αλλάξει η γνώμη των ενόρκων σχετικά με την αποτελεσματικότητα, την ορθότητα και την ηθική διάσταση της επιβολής της θανατικής ποινής».

Σύμφωνα με πρόσφατη δημοσκόπηση του ινστιτούτου Gallup, η πλειονότητα των Αμερικανών –50% έναντι 47%-- θεωρεί ότι η θανατική ποινή δεν εφαρμόζεται με δίκαιο τρόπο στις ΗΠΑ, για πρώτη φορά από το 2000, όταν ξεκίνησε η έρευνα αυτή.

Ωστόσο το 53% των ερωτηθέντων εξακολουθεί να στηρίζει τη θανατική ποινή.

Είκοσι τρεις αμερικανικές πολιτείες έχουν καταργήσει τη θανατική ποινή, ενώ έξι άλλες έχουν επιβάλει μορατόριουμ στις εκτελέσεις έπειτα από απόφαση των κυβερνητών τους.