Αποκαλύψεις των υπουργών Τσίπρα: Ο Βαρουφάκης που τα έδωσε όλα, ο Πούτιν και το λάθος με Σαμαρά

Αυστηρή κριτική που άγγιζε τα όρια του «αυτομαστιγώματος», «αναιμική» στήριξη των πεπραγμένων της κυβέρνησης του Αλέξη Τσίπρα και ταυτόχρονα ελάχιστη αυτοκριτική από τους πρωταγωνιστές της εποχής, ήταν τα στοιχεία που κυριάρχησαν στη τριήμερη συζήτηση της εφημερίδας «Η Εποχή», για την αποτίμηση του ΣΥΡΙΖΑ και της περιόδου 2015-2019.

Τον λόγο πήραν αρκετοί από τους υπουργούς της «Πρώτης Φοράς», οι οποίοι δεν δίστασαν να μιλήσουν ανοιχτά για τα «λάθη» της εποχής εκείνης, σε μια συζήτηση που άργησε έξι ολόκληρα χρόνια – όχι, πάντως, με ευθύνη των διοργανωτών της εν λόγω εκδήλωσης.

Εφ’ όλης της ύλης κριτική

Οι πρωταγωνιστές της περιόδου 2015-2019, δεν είχαν άλλη φορά την ευκαιρία να αποτιμήσουν τα όσα συνέβησαν τη ταραγμένη τετραετία. Και μεγάλο μερίδιο ευθύνης γι αυτό φέρει και ο Αλέξης Τσίπρας και η πλειοψηφία που διαμορφώθηκε στην Κουμουνδούρου, μετά την ήττα του 2019.

Αλλά αυτό είναι εντελώς διαφορετικό από τη συνολική αίσθηση που άφησε η συζήτηση. Και αυτή ήταν της σκληρής κριτικής, που κάποιες στιγμές έμοιαζε ισοπεδωτική. Και σε αυτό συμφωνούν άνθρωποι που παρακολουθήσαν μεγάλα κομμάτια της και δεν έτρεφαν ιδιαίτερη συμπάθεια στην κυβέρνηση της «Πρώτης Φοράς».

«Ο Βαρουφάκης τα έδωσε όλα στα Εργασιακά»

Παράλληλα, όμως, υπήρχαν και πολλά ενδιαφέροντα σημεία. Όπως τα όσα αποκάλυψε ο Πάνος Σκουρλέτης, για το πρώτο εξάμηνο του 2015, όπου άφησε σαφέστατες αιχμές για τον Γιάνη Βαρουφάκη  και την περίφημη «ενδιάμεση συμφωνία» του Φεβρουαρίου του 2015 – που στην πραγματικότητα ήταν μνημόνιο και μάλιστα χωρίς χρηματοδότηση.

Αναφερόμενος στη συμφωνία της «δημιουργικής ασάφειας», ο τότε υπουργός Εργασίας υπενθύμισε τη δήλωση Βαρουφάκη, ότι το μνημόνιο ήταν «70% καλό και 30% κακό». «Ο διαπραγματευτής ( Γ.Βαρουφάκης) ως επικεφαλής της διαπραγμάτευσης, είχε φτιάξει και το έδαφος πραγμάτων που βρήκαμε μπροστά μας στη συνέχεια. Ο επικεφαλής τα είχε δώσει όλα στα εργασιακά. Δεν είναι πολύ γνωστό», σημείωσε χαρακτηριστικά.

Και αυτό το γνωστοποίησε ένας τότε υπουργός, που στο δικό του κομμάτι κέρδισε κάποιες μάχες με τη τρόικα, σε έναν τομέα, τα εργασιακά δικαιώματα, που αποτελούσαν ύψιστη σημασία για την κυβέρνηση Τσίπρα.

«Το κόμμα έπαψε να λειτουργεί»

Ένας εκ των βασικών πρωταγωνιστών, ο «τσάρος της Οικονομίας», Ευκλείδης Τσακαλώτος, υπερασπίστηκε αρκετά από τα πεπραγμένα της κυβέρνησης (και τα δικά του, φυσικά) αφού σημείωσε ότι η χώρα βγήκε από τα μνημόνια, με την κοινωνία όρθια.

«Με αυτό που κάνουμε για τα λαϊκά στρώματα το 2015-2019 το εισόδημα αυξήθηκε, αυξήθηκε ακόμα και για το πάνω μέρος των μεσαίων στρωμάτων. Γι’ αυτό στις εκλογές του 2019 και πήραμε 31,5% και κερδίσαμε τη Νέα Ιωνία, τη Β’ Πειραιά, τις Δυτικές Συνοικίες στη Θεσσαλονίκη, γιατί ήταν ταξική η πολιτική μας», ανέφερε.

Από εκεί και πέρα, ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχε ο τρόπος που αναφέρθηκε στη συνεργασία του κόμματος με την κυβέρνηση. Εκεί που άφησε να εννοηθεί ότι η κυβέρνηση «κατάπιε» το κόμμα.

«Στην πρώτη κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ συστήθηκε μια επιτροπή για να λύνει τα προβλήματα από το κόμμα, την κυβέρνηση και τους βουλευτές. Προσπαθούσε αυτή η επιτροπή να αποφασίζει για κυρίαρχα πράγματα», ανέφερε ο πρώην υπουργός Οικονομικών.

Όμως, αναφέρθηκε στο πως σταμάτησε να υπάρχει αυτή η επιτροπή και πως επικράτησε ο κυβερνητισμός. «Αυτή η επιτροπή στο πρώτο πράγμα που συζήτησε, πώς θα αντιμετωπίσουμε την ΕΡΤ, αποφάσισε 9-0 εναντίον της απόφασης του υπουργού (Νίκος Παππάς) και ο Αλέξης Τσίπρας απάντησε, ό,τι πει ο υπουργός. Από εκείνη τη στιγμή και μετά τα μέλη της επιτροπής δεν συνέχισαν να συζητούν γιατί δεν υπήρχε κανένας λόγος», σημείωσε ο Ευκλείδης Τσακαλώτος.

«Σκεφτήκαμε πράγματα που δεν ήταν ρεαλιστικά»

Ο Νίκος Βούτσης, δεν ήταν ισοπεδωτικός στην κριτική του. Υπερασπίστηκε αρκετές από τις πολιτικές του Αλέξη Τσίπρα, σημειώνοντας ότι «έγινε μεγάλη προσπάθεια που δεν ολοκληρώθηκε. Η Παλαιστίνη αναγνωρίστηκε ως κράτος από τη Βουλή και υπήρξε μεγάλη προσπάθεια και ήρθε και ο Αμπάς και μίλησε. Ο φάκελος της Κύπρου άνοιξε. Οι γερμανικές επανορθώσεις μετά , από ένα εξαιρετικό πόρισμα, βγήκαν από αυτή τη Βουλή».

Όμως αναφέρθηκε με σκληρό τρόπο στο γεγονός ότι δεν έγινε αυτοκρτική εκείνης της περιόδου. «Η αυτοκριτική δεν έγινε και δεν έγινε με ηγετική απόφαση. Όταν ξεκίνησε να γίνεται, υπέστημεν σοβαρή κριτική εσωτερική. Η αντίληψη του πρώην πρωθυπουργού ήταν πως όλο αυτό το κείμενο που είχε συνομολογηθεί, ομοφώνως πλην του Γιώργου Τσίπρα στην ΚΕ, ήταν ένα κείμενο “που θα μπορούσε να το έχει γράψει ο Μητσοτάκης”», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Επίσης, για τις πρώτες εβδομάδες της κυβερνητικής θητείας του ΣΥΡΙΖΑ, σημείωσε πως «πραγματικά είχαμε σκεφτεί και τον Πούτιν, και τους Brics, οι κινέζοι είχαν υποσχεθεί και τα 20 δισ. Δεν λέω για τις τρέλες του Καμμένου. Λέω για τις κεντρικές σκέψεις που παλέψαμε και δεν είχαν καμία σχέση με την πραγματικότητα».

Με τη σειρά της, η Τασία Χριστοδουλοπούλου υπογράμμισε πως «ήμασταν απροετοίμαστοι. Ούτε τον εαυτό μας προετοιμάσαμε ούτε την κοινωνία για το μνημόνιο και τον πραγματικό πόλεμο που θα διεξαγόταν τότε. Μείναμε επιφανειακά στον αντιμνημονιακό αγώνα και οι συνέπειες ήταν σοβαρές».

«Δεν έπρεπε να “ρίξουμε” τον Σαμαρά»

Ο Γιώργος Σταθάκης, που βρέθηκε σε δύο παραγωγικά υπουργεία εκείνης της κυβέρνησης, ισχυρίστηκε ότι εν τέλει, το 2015-2019, εφαρμόστηκε ολόκληρο το λεγόμενο «Πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης», με εξαίρεση τη μη κατάργηση του ΕΝΦΙΑ.

Όμως, υποστήριξε ότι ήταν λάθος η «έφοδος προς την εξουσία», με αφορμή την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας, τον Δεκέμβριο του 2014.

«Είχαμε την επιλογή να μην ρίξουμε την κυβέρνηση Σαμαρά; Την είχαμε. Αλλά ήμασταν ελάχιστοι δηλαδή μόνο εγώ που την υποστήριζα. Είχα λογική Λούλα. Αφήστε τον και μετά θα βγούμε και θα σαρώσουμε. Νομίζω ήμουν ο μοναδικός», υποστήριξε ο πρώην υπουργός.

«Καταιγίδα» ο Φίλης

Την σκληρότερη -και ίσως πιο τεκμηριωμένη, για ιδεολογικούς λόγους- την άσκησε ο Νίκος Φίλης, εστιάζοντας στα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής, που δεν σχετίζονταν με τα μνημόνια, αλλά συγκρούονταν σε μεγάλο βαθμό με τη real politic που αναγκάζονται να ακολουθήσουν όλες οι αστικές κυβερνήσεις.

«Η συνάντηση με τον Τραμπ στην Ουάσιγκτον; Ήταν ανάγκη να του πλέξει το εγκώμιο, ο Τσίπρας; Ο εναγκαλισμός με τον Νετανιάχου, ακόμα χειρότερο. Εναγκαλισμός που είχε και μια στρατιωτική συνεργασία με το Ισραήλ με τη μπαγκέτα των ΗΠΑ», σημείωσε ο Νίκος Φίλης.

Θετική αποτίμηση Δραγασάκη

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχε η παρέμβαση του αντιπρόεδρου της τότε κυβέρνησης, Γιάννη Δραγασάκη. Διότι ήταν ο μοναδικός που μίλησε για το θετικό αποτύπωμα της, παρά την κριτική που και ο ίδιος άσκησε.

«Αυτό που πετύχαμε ήταν ένας επώδυνος συμβιβασμός που ήταν συνδυασμός λαθών κατά τη διαπραγμάτευση. Αν κρίνουμε με βάση αυτό που παραλάβαμε, πέτυχε να διευρύνει τα όρια του εφικτού», είπε ο κ.Δραγασάκης.