Απόβλητα ή ευκαιρία: Νέοι μετατρέπουν το χρησιμοποιημένο μαγειρικό λάδι σε σαπούνι
Το χρησιμοποιημένο μαγειρικό λάδι αν δεν πεταχτεί σωστά, μπορεί να προκαλέσει μπελάδες.

Πολλοί είναι αυτοί που αναρωτιούνται τι να κάνουν το χρησιμοποιημένο μαγειρικό λάδι. Σίγουρα, όμως, όταν το κοιτάνε, δεν βλέπουν μια πράσινη επιχειρηματική ευκαιρία.
Ο 27χρονος Hugo Daniel Chávez, υπεύθυνος έργου της ΜΚΟ Sustenta Honduras το είδε! Και κάπως έτσι ξεκίνησε να αξιοποιεί το χρησιμοποιημένο λάδι για την παραγωγή σαπουνιού ή τροφής για σκύλους.
«Έχουμε τόσες πολλές επιχειρήσεις και οικιακές πρακτικές που δημιουργούν απόβλητα, οπότε προσπαθούμε να μετατρέψουμε τα απόβλητα και να τους δώσουμε μια δεύτερη ζωή», σημειώνει ο Chávez μιλώντας στο BBC.
Σε ολόκληρη τη Λατινική Αμερική καταναλώνονται κάθε χρόνο αρκετά εκατομμύρια τόνοι μαγειρικού λαδιού. Συχνά χρησιμοποιείται για το τηγάνισμα τροφίμων, κυρίως κοτόπουλου, μπανάνας, πατατών και χοιρινού κρέατος. Όμως η επαναχρησιμοποίηση και η πολύ συχνή θέρμανσή του -όπως συμβαίνει συχνά στην Ονδούρα, όπου υπάρχει μια τεράστια μαύρη αγορά για το χρησιμοποιημένο μαγειρικό λάδι- μπορεί να δημιουργήσει ενώσεις που βλάπτουν την υγεία των καταναλωτών.
Αν δεν πεταχτεί σωστά, μπορεί επίσης να έχει τεράστιο αρνητικό αντίκτυπο στο περιβάλλον. Αν πεταχτεί στον νεροχύτη, μπορεί να καταστρέψει τους σωλήνες και να μολύνει τα υπόγεια ύδατα ενώ όταν πετάγεται στην άκρη του δρόμου, μπορεί να μολύνει τα γλυκά νερά και τις καλλιέργειες.
Αντιμέτωποι με αυτούς τους κινδύνους για την υγεία και το περιβάλλον, οι νεαροί που βρίσκονται πίσω από την Sustenta, προσπάθησαν να βρουν μια λύση που όχι μόνο θα έδινε στις επιχειρήσεις ένα κίνητρο για να απορρίπτουν σωστά το λάδι και το λίπος, αλλά θα μετέτρεπε επίσης αυτά τα απόβλητα σε κάτι χρήσιμο.
Ο εκτελεστικός διευθυντής της ΜΚΟ, Ricardo Pineda, εξηγεί ότι η ιδέα τους προήλθε από προηγούμενες προσπάθειες διαφόρων εταιρειών και οργανισμών να μετατρέψουν το χρησιμοποιημένο μαγειρικό λάδι σε βιοντίζελ. «Αλλά στην Ονδούρα δεν έχουμε αγορά για βιοντίζελ», λέει. «Έτσι αποφασίσαμε να παράγουμε προϊόντα που μπορούν να τα πάνε καλά στις εγχώριες αγορές μας [όπως σαπούνι και τροφή για σκύλους]».
Οι προσπάθειές τους έχουν κερδίσει διεθνή αναγνώριση, κυρίως όταν τους απονεμήθηκε βραβείο 20.000 δολαρίων ως ένας από τους νικητές του 2023 Youth4Climate Energy Challenge, μιας παγκόσμιας πρωτοβουλίας με συνδιοργανωτές την ιταλική κυβέρνηση και το Πρόγραμμα Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών.
Πώς φτάνει το λάδι στα χέρια τους
Προκειμένου να γίνει πιο ελκυστικό για τους ανθρώπους να απαλλαγούν από το λάδι νόμιμα αντί να το πουλήσουν σε ασυνείδητους αγοραστές, η Sustenta προσφέρεται να αγοράζει το χρησιμοποιημένο μαγειρικό λάδι και να το παραλαμβάνει τακτικά από τα καταστήματα που συμμετέχουν στο πρόγραμμά της.
Προκειμένου να το μετατρέψουν, μεταφέρουν το μαγειρικό λάδι και το λίπος σε εργοστάσιο στην Comayagua, όπου καθαρίζονται και επεξεργάζονται με μια αντίδραση γνωστή ως σαπωνοποίηση. Η διαδικασία αυτή συνδυάζει λίπη ή έλαια με ένα αλκάλιο για την παραγωγή σαπουνιού.
«Δίπλα στο εργοστάσιό μας που παράγει το σαπούνι και την τροφή για σκύλους, κάποιος άλλος έχει ένα εργοστάσιο καθαρισμού νερού και χρησιμοποιούμε το νερό που δεν μπορεί να καθαρίσει το εργοστάσιο, τα απόβλητά του ας πούμε, για το σύστημα ψύξης του νερού μας», εξηγεί ο Pineda.
Με 15 λεμπύρες (0,54 ευρώ) ανά σαπούνι, το έργο έχει μηνιαία έσοδα πάνω από 106.000 λεμπύρες (περίπου 3.826,60 ευρώ), χωρίς να υπολογίζονται τα πάγια έξοδα, όπως μισθοί, προμήθεια και διανομή.