Ασβεστοποιός Τενοντίτιδα: Αιτίες και διάγνωση

Ο ξαφνικός, έντονος πόνος στον ώμο είναι μια εμπειρία που δεν μπορεί κανείς να αγνοήσει. Σε πολλές περιπτώσεις, η αιτία δεν είναι κάποιο σοβαρό τραύμα, αλλά μια λιγότερο γνωστή, εξαιρετικά επώδυνη πάθηση: η ασβεστοποιός τενοντίτιδα. Πρόκειται για μια μορφή τενοντοπάθειας, που αν δεν διαγνωστεί και αντιμετωπιστεί έγκαιρα, μπορεί να επηρεάσει δραματικά την ποιότητα ζωής του ασθενούς.

Γράφει ο Δρ. Ιωάννης Πολυζώης, Ορθοπεδικός, Διευθυντής Ορθοπεδικός Χειρουργός, Ιατρικό Κέντρο Αθηνών και Ιατρικό Διαβαλκανικό Θεσσαλονίκης

Τι είναι η Ασβεστοποιός τενοντίτιδα;

Η ασβεστοποιός τενοντίτιδα είναι μια ιδιαίτερη μορφή φλεγμονής των τενόντων, κατά την οποία εμφανίζονται εναποθέσεις ασβεστίου μέσα στον ιστό του τένοντα. Συμβαίνει συχνότερα στον ώμο και πιο συγκεκριμένα στον υπερακάνθιο τένοντα, που είναι μέρος του στροφικού πετάλου. Αυτός ο τένοντας είναι ζωτικής σημασίας για τις κινήσεις του χεριού πάνω από το κεφάλι, και είναι εύκολο να καταπονηθεί στην καθημερινότητά μας.

Αυτές οι εναποθέσεις ασβεστίου δημιουργούνται σταδιακά. Αρχικά έχουν μια υφή που θυμίζει μαλακή πάστα. Σε αυτό το στάδιο, η αφαίρεσή τους είναι σχετικά εύκολη. Αν όμως παραμείνουν εκεί χωρίς αντιμετώπιση, με τον καιρό σκληραίνουν και μοιάζουν περισσότερο με μικρά πετραδάκια, καθιστώντας τη θεραπεία πιο σύνθετη.

Ποιοι επηρεάζονται από την Ασβεστοποιό τενοντίτιδα;

Αν και μπορεί να συμβεί σε οποιονδήποτε, η ασβεστοποιός τενοντίτιδα εμφανίζεται συχνότερα σε άτομα ηλικίας 30 έως 60 ετών, με μια σαφή υπεροχή στις γυναίκες. Δεν γνωρίζουμε με ακρίβεια τους λόγους, αλλά πιθανολογείται ότι ορμονικοί και ανατομικοί παράγοντες παίζουν κάποιο ρόλο. Επιπλέον, ο τρόπος ζωής, όπως η πολύωρη καθιστική εργασία, η κακή στάση σώματος ή οι επαναλαμβανόμενες κινήσεις του ώμου, δημιουργούν πρόσφορο έδαφος για την ανάπτυξη του προβλήματος.

Ποια είναι τα συμπτώματα;

Το βασικό σύμπτωμα είναι ένας οξύς πόνος στην περιοχή του ώμου, ο οποίος συχνά εμφανίζεται αιφνίδια, χωρίς σαφή προειδοποιητικά σημάδια. Ο πόνος μπορεί να είναι τόσο έντονος, ώστε ακόμη και η παραμικρή προσπάθεια ανύψωσης του άνω άκρου να καθίσταται εξαιρετικά επώδυνη.

Συχνά, η ενόχληση δεν περιορίζεται στις ώρες της ημέρας, καθώς πολλοί ασθενείς αναφέρουν νυχτερινές αφυπνίσεις λόγω πόνου. Η υποκειμενική αίσθηση περιγράφεται συχνά ως ένα «εσωτερικό μπλοκάρισμα» στον ώμο, σαν να έχει παγιδευτεί κάποια επώδυνη δομή εντός της άρθρωσης.

Πώς γίνεται η διάγνωση;

Η διάγνωση της ασβεστοποιού τενοντίτιδας είναι συνήθως άμεση, αρκεί να υπάρχει κατάλληλη κλινική υποψία και η απαραίτητη εμπειρία. Η απλή ακτινογραφία ώμου αποτελεί την εξέταση πρώτης γραμμής, καθώς στις περισσότερες περιπτώσεις αναδεικνύει ευδιάκριτα τις εναποθέσεις ασβεστίου στους τένοντες του στροφικού πετάλου.

Σε περιπτώσεις όπου η ακτινογραφία δεν επαρκεί, είτε λόγω μικρού μεγέθους ασβεστοποίησης είτε λόγω άτυπης εντόπισης, μπορεί να χρησιμοποιηθεί το υπερηχογράφημαή η μαγνητική τομογραφία για πιο λεπτομερή αποτύπωση της φλεγμονώδους διεργασίας και της κατάστασης του τένοντα.

Η έγκαιρη διάγνωση είναι καθοριστική. Όσο νωρίτερα αναγνωριστεί η ασβεστοποίηση, τόσο πιο συντηρητική και αποτελεσματική μπορεί να είναι η θεραπευτική παρέμβαση, περιορίζοντας την ανάγκη για πιο επεμβατικές τεχνικές.

Ποια είναι η θεραπεία;

Η αντιμετώπιση εξαρτάται από το στάδιο της πάθησης και από την ένταση των συμπτωμάτων.

Συντηρητική αγωγή

Στην αρχική φάση, όταν το ασβέστιο είναι ακόμη μαλακό, μπορεί να αρκεί μια συντηρητική θεραπεία:

• Αντιφλεγμονώδη φάρμακα για την ανακούφιση του πόνου
• Τοπικές εγχύσεις (π.χ. κορτιζόνη ή PRP)
• Ξεκούραση και αποφυγή επιβάρυνσης
• Φυσικοθεραπεία για βελτίωση της κινητικότητας

Σε πολλές περιπτώσεις, αυτή η προσέγγιση οδηγεί σε υποχώρηση του πόνου και, σταδιακά, σε απορρόφηση του ασβεστίου. Υπάρχουν περιπτώσεις όπου μέσα σε λίγες εβδομάδες, οι ακτινογραφίες δείχνουν καθαρό ώμο.

Ελάχιστα επεμβατική θεραπεία: Αρθροσκόπηση

Όταν τα συντηρητικά μέτρα δεν αποδίδουν ή όταν η ασβέστωση είναι μεγάλης έκτασης και παραμένει, προχωρούμε σε αρθροσκοπική αφαίρεση.

Η αρθροσκόπηση είναι μια μικροεπεμβατική διαδικασία που πραγματοποιείται με κάμερα και ειδικά εργαλεία, μέσα από πολύ μικρές τομές. Ο χειρουργός εντοπίζει το ασβέστιο μέσα στον τένοντα και το αφαιρεί με ακρίβεια. Σε κάποιες περιπτώσεις απαιτείται και μικρή τομή στον τένοντα για να απομακρυνθεί πλήρως το υλικό.

Η όλη διαδικασία διαρκεί περίπου 30 λεπτά, ο ασθενής φεύγει την ίδια μέρα από το νοσοκομείο και η αποκατάσταση είναι ταχύτατη. Ήδη από την επόμενη μέρα, μπορεί να κινήσει το χέρι του χωρίς έντονο πόνο, ενώ ένα πρόγραμμα φυσικοθεραπείας συμβάλλει στην πλήρη επαναφορά.

Μετεγχειρητική πορεία

Παρά τον ιδιαίτερα έντονο πόνο που προκαλεί η ασβεστοποιός τενοντίτιδα, η κλινική ανταπόκριση μετά την κατάλληλη θεραπευτική παρέμβαση είναι εντυπωσιακά άμεση. Σε πολλές περιπτώσεις, η κινητικότητα της ωμικής ζώνης αποκαθίσταται πλήρως εντός ωρών, με παράλληλη θεαματική υποχώρηση του άλγους.