«Δώρο ή ρουσφέτι»: Ένα αεροπλάνο Jumbo που χαρίζει το Κατάρ στον Τραμπ προκαλεί πολιτική κόντρα

Πολιτική αντιπαράθεση στις Ηνωμένες Πολιτείες έχει προκαλέσει η πρόταση του Εμιράτου του Κατάρ να «δωρίσει» στον αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ ένα Boeing 747-8 Jumbo, η αξία του οποίου υπολογίζεται σε 400 εκατομμύρια δολάρια από τους ειδικούς και το οποίο το τηλεοπτικό δίκτυο ABC News χαρακτήρισε «ιπτάμενο παλάτι».

Η Πολεμική Αεροπορία των ΗΠΑ βρίσκεται σε αδιέξοδο, καθώς πρέπει επειγόντως -για λόγους ασφαλείας- να αντικαταστήσει τα δυο γηραλαία Boeing 747-200 που από το 1990, επί προεδρίας του Τζορτζ Μπους πατρός, υπηρετούν ως VIP αεροσκάφη για την μεταφορά του εκάστοτε αμερικανού προέδρου. 

Τα αεροσκάφη έχουν φτάσει στο όριο της ζωής τους και πλέον θεωρούνται πολύ δαπανηρά στην συντήρηση ενώ λόγοι ασφάλειας -εξαιτίας της δομικής καταπόνησης του υλικού τους- επιβάλλουν την άμεση αντικατάστασή τους. 

Ο Ντόναλντ Τραμπ από την πρώτη του θητεία στον προεδρικό θώκο είχε αναθέσει στην Boeing συμβόλαιο για την προμήθεια ενός ζεύγους νέων Boeing 747-8i που θα υπόκειντο εκτεταμένες μετατροπές και τροποποιήσεις για να πληρούν τα αυστηρά κριτήρια ασφάλειας και υποδομών που είναι απαραίτητα τα για προεδρικά αεροσκάφη. 

Τεράστιες καθυστερήσεις με ευθύνη Boeing

Ωστόσο, η η εμβληματική αμερικανική αεροναυπηγική βιομηχανία, η οποία αντιμετωπίζει οικονομικά προβλήματα, καθώς και προβλήματα στην ποιότητα παραγωγής, σημειώνει καθυστερήσεις. Η Boeing μέχρι σήμερα έχει αποτύχει να τηρήσει το χρονοδιάγραμμα που ήθελε τα δυο αεροσκάφη να έχουν παραδοθεί το 2024 και τώρα είναι ορατό το ενδεχόμενο τα αεροσκάφη που παραγγέλθηκαν το 2018 να μην έχουν παραδοθεί ούτε αφότου ο Τραμπ θα έχει ολοκληρώσει την δεύτερη και τελευταία θητεία του στον προεδρικό θώκο. 

Ο Ντόναλντ Τραμπ είχε προτείνει τον περασμένο Φεβρουάριο ότι το καινούριο προεδρικό αεροπλάνο θα μπορούσε να έρθει «από μια άλλη χώρα». Ένα τέτοιο αεροσκάφος πρέπει να είναι εξοπλισμένο με υψηλής τεχνολογίας συστήματα επικοινωνίας, ιατρικές εγκαταστάσεις και ένα πολύ λειτουργικό σύστημα άμυνας. Σύμφωνα με τη Wall Street Journal, η αμερικανική επιχείρηση L3Harris έχει αναλάβει να προσαρμόσει το πολυτελές καταριανό αεροπλάνο στις ανάγκες αυτές.

Δωρεά ή δωροδοκία;

Η πολεμική γύρω από την αποδοχή ενός 747-8i από το Κατάρ εντάθηκε χθες, Κυριακή (11/5), στις Ηνωμένες Πολιτείες. Χωρίς να αναφέρει το Κατάρ, ο αμερικανός πρόεδρος έκανε λόγο στο δικό του μέσο κοινωνικής δικτύωσης, το Truth Social, για ένα «δώρο», που αποτελεί καρπό μιας «εντελώς δημόσιας και διαφανούς» επιχείρησης προς όφελος του υπουργείου Άμυνας. Σύμφωνα με τον ίδιο, αυτό το «δωρεάν» αεροπλάνο πρόκειται «να αντικαταστήσει προσωρινά» τα δύο γηραιά Air Force One, όπως είναι η ονομασία που δίνεται στα προεδρικά αεροπλάνα.

Το δώρο αυτό δημιουργεί ζήτημα δυνητικής σύγκρουσης συμφερόντων, πολύ περισσότερο που το αμερικανικό Σύνταγμα απαγορεύει σε όσους έχουν δημόσια εξουσία να δέχονται δώρα «από ένα βασιλιά ή ένα πρίγκιπα ή ένα ξένο κράτος».

Ενδεχομένως πρόκειται για το ακριβότερο αγαθό που έχει προσφερθεί ποτέ στην κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών.

Σύμφωνα με το τηλεοπτικό δίκτυο ABC, που επικαλείται πηγές που γνωρίζουν το θέμα, η ανακοίνωση γι' αυτό το δώρο XXL πρόκειται να γίνει στη διάρκεια της επίσκεψης την οποία πρόκειται να πραγματοποιήσει ο Τραμπ από αύριο, Τρίτη, μέχρι την Παρασκευή στη Μέση Ανατολή, με σταθμό στο Κατάρ.

Εκπρόσωπος της πρεσβείας του εμιράτου στην Ουάσινγκτον, ο Άλι αλ-Ανσάρι, ανέφερε εντούτοις σε ανακοίνωσή του πως «δεν έχει ληφθεί καμιά απόφαση». «Η ενδεχόμενη μεταβίβαση ενός αεροπλάνου για προσωρινή χρήση ως Air Force One βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε συζήτηση ανάμεσα στα υπουργεία Άμυνας του Κατάρ και των ΗΠΑ».

Προσωπικό δώρο 

Σύμφωνα με τα αμερικανικά μέσα ενημέρωσης, θα μπορούσε να συνεχίσει να χρησιμοποιεί το νέο αεροπλάνο αφού εγκαταλείψει τα προεδρικά καθήκοντά του, επειδή η ιδιοκτησία του φέρεται ότι θα μεταβιβασθεί τότε από την Πολεμική Αεροπορία στο δικό ίδρυμά του.

Σύμφωνα με το ABC, η κυβέρνηση Τραμπ θεωρεί πως η επιχείρηση αυτή είναι νόμιμη. Πηγές στους κόλπους του υπουργείου Δικαιοσύνης και του Λευκού Οίκου υποστηρίζουν πως το δώρο προσφέρεται όχι σε ένα άτομο, αλλά στην Πολεμική Αεροπορία, και πως καμιά χάρη δεν γίνεται σε αντάλλαγμα.

Ο Λευκός Οίκος δεν απάντησε άμεσα, όταν το Γαλλικό Πρακτορείο επικοινώνησε μαζί του. Σε ηλεκτρονικό μήνυμα προς συμπαθώντες, η Εθνική Επιτροπή του Δημοκρατικού Κόμματος κατηγόρησε τον Ντόναλντ Τραμπ ότι θέλει «να πλουτίσει».

Ο γερουσιαστής Κρις Μέρφι επέκρινε μια «σε μεγάλο βαθμό παράνομη» επιχείρηση και η βουλευτής Κέλι Μόριστον μίλησε για «διαφθορά που βλέπουν οι πάντες».

Ο Τραμπ υποστήριξε, από την πλευρά του, ότι οι πολιτικοί αντίπαλοί του «επιμένουν» αδίκως να καταβληθεί ένα σημαντικό ποσό, ενώ δεν αναφέρει ενδεχόμενα αμερικανικά ανταλλάγματα σ' αυτή τη συναλλαγή.

Ένα ίδιο Boeing 747-8 Jumbo, το οποίο είχε προσφερθεί από το Κατάρ, είχε προκαλέσει αναταραχή το 2018 στην Τουρκία. Ο τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν το είχε περιγράψει ως ένα «δώρο» προς τη χώρα, όμως η αντιπολίτευση τον κατηγορούσε ότι το αγόρασε για να ικανοποιήσει προσωπικές επιθυμίες του για πολυτέλεια.