Δυτική Όχθη: Η άλλη όψη του προβλήματος
Η Δυτική Όχθη αποτελεί το σημαντικότερο κομμάτι των παλαιστινιακών εδαφών καθώς η Γάζα στην οποία διεξάγεται ο Πόλεμος στο Ισραήλ με τη Χαμάς είναι εξαιρετικά μικρότερη. Συνορεύει με την Ιορδανία και τη Νεκρά Θάλασσα στα ανατολικά και με το Ισραήλ στα νότια, τα δυτικά και τα βόρεια.
Η Δυτική Όχθη συμπεριλαμβανόμενης και της Ανατολικής Ιερουσαλήμ, έχει έκταση 5.640 τ.χλμ συν μια περιοχή με νερό 220 τ.χλμ, δηλαδή το βορειοδυτικό τέταρτο της Νεκράς Θάλασας. Ο πληθυσμός της αποτελείται από 2,7 εκατομμύρια Παλαιστινίους και 670.000 Ισραηλινούς εποίκους, εκ των οποίων οι 220.000 ζουν στην Ανατολική Ιερουσαλήμ.
Επί σειρά ετών έχει αποτελέσει το θέατρο χιλιάδων συγκρούσεων μεταξύ Παλαιστινίων και Ισραηλινών καθώς οι συμφωνίες του Όσλο δημιούργησαν έναν πολύπλοκο χάρτη αλλά και ένα ακόμη πιο πολύπλοκο σύστημα διοίκησης των οικισμών.
Η ιορδανική κυριαρχία
Αρχικά περιήλθε στην κατοχή της Ιορδανίας αμέσως μετά τον αραβοϊσραηλινό πόλεμο του 1948, ενώ το αραβικό κράτος της την προσάρτησε δύο χρόνια αργότερα, το 1950. Πήρε το όνομα της από τη γεωγραφική της θέση καθώς βρίσκεται στη δυτική όχθη του ποταμού Ιορδάνη. Η περιοχή παρέμεινε υπό την ιορδανική κυριαρχία μέχρι το 1967, όταν και κατελήφθη από το Ισραήλ κατά τη διάρκεια του πολέμου των Έξι Ημερών.
Οι συμφωνίες κατάπαυσης του πυρός το 1949 καθόρισαν τα προσωρινά σύνορα μεταξύ Ισραήλ και Ιορδανίας, που αποτύπωναν επί της ουσίας τα όρια στα οποία είχαν φτάσει οι αντιμαχόμενες πλευρές πριν από το τέλος των εχθροπραξιών.
Ο βασιλιάς Αμπντάλα της Ιορδανίας είχε στεφθεί Βασιλιάς της Ιερουσαλήμ από τον επίσκοπο της Κοπτικής Εκκλησίας στις 15 Νοεμβρίου 1948. Οι Παλαιστίνιοι Άραβες στην Δυτική Όχθη και την Ανατολική Ιερουσαλήμ έλαβαν την ιορδανική υπηκοότητα και κατέλαβαν τις μισές θέσεις στο ιορδανικό κοινοβούλιο.
Η Ιορδανία όπως είναι σήμερα γνωστή κράτησε υπό την κυριαρχία της τη Δυτική Όχθη από το 1948 ως το 1967. Η προσάρτηση από την Ιορδανία δεν αναγνωρίστηκε τυπικά από την διεθνή κοινότητα, εκτός από το Ηνωμένο Βασίλειο και το Ιράκ.
Πολλοί πρόσφυγες συνέχιζαν να διαμένουν σε καταυλισμούς και να εξαρτώνται από την βοήθεια της UNRWA. Οι Παλαιστίνιοι πρόσφυγες αποτελούσαν περισσότερο από το ¼ του πληθυσμού του βασιλείου.
Ο πόλεμος των Έξι Ημερών και η κατάληψη της Ιερουσαλήμ
Τον Ιούνιο του 1967, η Δυτική Όχθη και η Ανατολική Ιερουσαλήμ κατελήφθησαν από το Ισραήλ ως αποτέλεσμα του Πολέμου των Έξι Ημερών. Ωστόσο το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ με την «Απόφαση 242» ζητούσε την αποχώρηση από τις κατεχόμενες περιοχές με αντάλλαγμα την ειρήνη και την αμοιβαία αναγνώριση.
Το 1974 η Σύνοδος του Αραβικού Συνδέσμου που έγινε στο Ραμπάτ όρισε τον Οργανισμό για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (ΟΑΠ) με ηγέτη τον Γιάσερ Αραφάτ ως τον «μοναδικό νόμιμο εκπρόσωπο του Παλαιστινιακού λαού». Η Ιορδανία δεν παραιτήθηκε επισήμως από την διεκδίκηση της περιοχής έως το 1988, όταν και αποκόπηκε από οποιαδήποτε διοικητική και νομική σχέση με τη Δυτική Όχθη και αφαιρώντας άμεσα την ιορδανική υπηκοότητα από τους Παλαιστινίους της Δυτικής Όχθης.
Το 1982 – ως αποτέλεσμα της συμφωνίας ειρήνης μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων, ο στρατιωτικός νόμος μετατράπηκε σε ημιπολιτική διοίκηση, που όμως ασκείτο από το ισραηλινό υπουργείο Άμυνας, μέσω της ενασχόλησης των θεμάτων για τους Παλαιστίνιους όχι από στρατιωτικό αλλά από πολιτικό προσωπικό. Οι ισραηλινοί οικισμοί διοικητικά υπάχθηκαν άμεσα στο Ισραήλ υπό το όνομα «Ιουδαία και Σαμάρια».
Οι συμφωνίες του Όσλο
Μετά το «Όσλο ΙΙ» που υπεγράφη το 1995 η περιοχή χωρίστηκε σε 165 Παλαιστινιακούς θύλακες υπό τον πλήρη ή μερικό έλεγχο της Εθνικής Παλαιστινιακής Αρχής, ενώ υπάρχει και ένα κομμάτι με 230 ισραηλινούς οικισμούς, όπου εκεί ισχύει ο ισραηλινός νόμος.
Οι συμφωνίες του Όσλο, που υπεγράφησαν μεταξύ της PLO και του Ισραήλ, δημιούργησαν διοικητικές περιοχές με διάφορα επίπεδα παλαιστινιακής αυτονομίας σε συγκεκριμένες περιοχές.
Η «Περιοχή Α» διοικείται αποκλειστικά από την Παλαιστινιακή Αρχή και αποτελεί το 11% της έκτασης της Δυτικής Όχθης.
Η «Περιοχή Β» διοικείται από κοινού από την Παλαιστινιακή Αρχή (πολιτική διοίκηση) και Ισραήλ (στρατιωτική διοίκηση) και αποτελεί το 28% του εδάφλυς
Η «Περιοχή Γ» διοικείται αποκλειστικά από το Ισραήλ. Η «Περιοχή Γ» αποτελεί περισσότερο από το 61% της Δυτικής Όχθης. Με βάση τις συνθήκες η «Περιοχή Γ» θα έπρεπε «σταδιακά» να μεταφερθεί στην Παλαιστινιακή δικαιοδοσία ωστόσο δεν έχει συμβεί τίποτα τέτοιο.
Σε αυτή την περιοχή έχουν αναπτυχθει πολλοί Ισραηλινοί οικισμού τους οποίους η διεθνής κοινότητα στην πλειοψηφία της θεωρεί παράνομους, ωστόσο το Ισραήλ διαφωνεί με αυτό.
Μετά τον διαχωρισμό Φατάχ και Χαμάς το 2007, οι περιοχές της Δυτικής Όχθης υπό Παλαιστινιακό έλεγχο αποτελούν αποκλειστικό τμήμα της Παλαιστινιακής Αρχής. Η Λωρίδα της Γάζας διοικείται από τη Χαμάς.
