Κορονοϊός οικονομία: Πρωταθλήτρια ύφεσης το 2020 η Ελλάδα εκτιμά η Κομισιόν
Κορονοϊός οικονομία: Εξαιρετικά δυσοίωνη είναι η πρόβλεψη της Κομισιόν για την πορεία της ελληνικής οικονομίας το 2020. Σύμφωνα με τις εαρινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η Ελλάδα θα καταγράψει ύφεση 9,7% το 2020, ενώ χαρακτηρίζεται η χώρα που θα δεχθεί το μεγαλύτερο πλήγμα από την πανδημία του κορονοϊού ενώ ακολουθύν η Ιταλία (9,5%), και η Ισπανία (9,4%). Παρηγοριά ωστόσο είναι ότι βλέπει αντίστοιχα και τη μεγαλύτερη ανάκαμψη για το 2021, με ανάπτυξη +7,9%.
To έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης αναμένεται να φτάσει στο 6,25% του ΑΕΠ για το 2020, ενώ προβλέπεται μείωσή του κατά 2% περίπου το 2021. Το ελληνικό χρέος εκτιμάται πως θα σκαρφαλώσει στο 196% του ΑΕΠ εφέτος, προκειμένου να αρχίσει να μειώνεται το 2021 περίπου στα επίπεδα του 183% του ΑΕΠ.
Αναλυτικά, όπως αναφέρει η Κομισιόν στις εαρινές της προβλέψεις, η ελληνική οικονομία εισήλθε στο 2020 με σχετικά ισχυρές βάσεις. Ο ρυθμός ανάπτυξης του ΑΕΠ ανήλθε το 2019 στο 1,9%, λίγο χαμηλότερα των προσδοκιών. Η ανάπτυξη οφείλονταν κυρίως στην εσωτερική ζήτηση και σε μικρότερο βαθμό στις καθαρές εξαγωγές. Η αγορά εργασίας βελτιώνονταν και η απασχόληση αναπτύχθηκε με ρυθμό 2%, οδηγώντας σε περαιτέρω μείωση της ανεργίας στο 17,3% συνολικά για το έτος. Αλλά...
«Ο αντίκτυπος της κρίσης αναμένεται να είναι μεγάλος λόγω της σημασίας του τομέα φιλοξενίας στην Ελλάδα και του υψηλού ποσοστού πολύ μικρών επιχειρήσεων, οι οποίες είναι ιδιαίτερα ευάλωτες», σημειώνει στην έκθεσή της η Κομισιόν. «Παρά την ταχεία πολιτική απάντηση, η ισχυρή συρρίκνωση της παραγωγής αναμένεται να επηρεάσει την απασχόληση. Ωστόσο, η κρίση αναμένεται να ακολουθηθεί από ανάκαμψη το 2021. Η ύφεση και το κόστος των φορολογικών μέτρων για την αντιμετώπιση της κρίσης θα οδηγήσουν σε ένα σημαντικό έλλειμμα το 2020».
Μεγάλοι ασθενείς;
- Ο Τουρισμός: Πιθανόν θα επηρεαστεί και το γ’ τρίμηνο, καθώς οι περιορισμοί στα ταξίδια αναμένεται να παραμείνουν σε ισχύ και η εξωτερική ζήτηση για ταξίδια στο εξωτερικό μπορεί να παραμείνει υποτονική. Αφού πάνω από το 70% των τουριστικών εσόδων συγκεντρώνονται στους βασικούς θερινούς μήνες, τα εμπόδια κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου θα έχουν μεγάλη επίπτωση στις συνολικές εξαγωγές υπηρεσιών το 2020.
- Η κατανάλωση: Θα βιώσει μια ισχυρή πτώση το 2020. Τα δημοσιονομικά μέτρα που εφαρμόστηκαν κατά τη διάρκεια της περιόδου του lockdown για να προστατευθεί η οικονομία, αναμένεται πως θα αποτελέσουν «μαξιλάρι» για τις καταναλωτικές δαπάνες σε κάποιον βαθμό και θα ανοίξουν τον δρόμο για μια ταχύτερη ανάκαμψη το 2021.
- Οι εξαγωγές: Αναμένεται να υποστούν σοβαρές πτώσεις το 2020. Οι κύριες εξαγωγικές αγορές της Ελλάδας αναμένεται να είναι μεταξύ αυτών που θα επηρεαστούν περισσότερο, οδηγώντας σε πτώση της ζήτησης για ελληνικά προϊόντα και υπηρεσίες, κάτι που θα μεγεθυνθεί και από το μεγάλο μερίδιο που έχουν στις εξαγωγές ο τουρισμός και η ναυτιλία.
- Οι επενδύσεις: Αναμένεται να επηρεαστούν πολύ από την αυξημένη αβεβαιότητα και τον χαμηλότερο τζίρο το 2020, όμως η στήριξη ρευστότητας που παρέχουν η ελληνική κυβέρνηση και οι θεσμοί της ΕΕ θα βοηθήσουν τις εταιρείες να γεφυρώσουν την περίοδο του lockdown και να επιταχύνουν την ανάκαμψη.
- Ανεργία: Αναμένεται να αποφευχθούν μεγάλης κλίμακας απολύσεις και χρεοκοπίες, ωστόσο θα μπορούσαν και πάλι να χαθούν περίπου 160.000 θέσεις εργασίας λόγω της κρίσης και το ποσοστό της ανεργίας θα μπορούσε να αυξηθεί στο 20% το 2020.
Η επίδραση των μέτρων για την αντιμετώπιση της κρίσης
Το ισοζύγιο του προϋπολογισμού θα επιδεινωθεί σημαντικά το 2020 λόγω της λειτουργίας των αυτόματων σταθεροποιητών και του κόστους των μέτρων για την αντιμετώπιση της κρίσης. Το μέγεθος των δημοσιονομικών μέτρων ανέρχεται στο 6,9% του ΑΕΠ. Το πακέτο περιλαμβάνει ειδικά επιδόματα ανεργίας, εξαιρέσεις στις συνεισφορές για την κοινωνική ασφάλιση για ορισμένους υπάλληλους που επηρεάζονται από την κρίση, αυξημένες δαπάνες στην υγεία, επιστρεπτέα προκαταβολή για επιχειρήσεις και άλλα μέτρα. Ορισμένα από τα μέτρα θα υποστηριχθούν από την ΕΕ ή από τον ελληνικό προϋπολογισμό επενδύσεων.
Η κυβέρνηση υιοθέτησε επίσης μέτρα ύψους 1,9% του ΑΕΠ που στόχο έχουν την ενίσχυση της ρευστότητας του ιδιωτικού τομέα. Η πληρωμή ορισμένων φορολογικών υποχρεώσεων αναβλήθηκε για το φθινόπωρο, και οι αρχές δημιούργησαν ένα πρόγραμμα εγγυήσεων πιστώσεων που εφαρμόζεται μέσω της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας, που μπορεί να «ξεκλειδώσουν» δάνεια έως 5% του ΑΕΠ. Τα μέτρα που υιοθετήθηκαν για την καταπολέμηση της πανδημίας έχουν προσωρινή μόνο επίπτωση το 2020.
Η εικόνα στην ΕΕ
Σε περιδίνηση αναμένεται να βρεθεί και η οικονομία της Ευρωζώνης συνολικά, για την οποία η έκθεση της Κομισιόν προβλέπει πτώση ρεκόρ -7 και 3⁄4% το 2020, που θα γίνει ανάπτυξη 6 και ¼ το 2021. Η συνολική οικονομία της ΕΕ προβλέπεται να συρρικνωθεί κατά 7 και 1⁄2% το 2020 και να αυξηθεί κατά περίπου 6% το 2021.
Οι προβλέψεις για την ανάπτυξη για την ΕΕ και τη ζώνη του ευρώ έχουν αναθεωρηθεί περίπου εννέα εκατοστιαίες μονάδες προς τα κάτω σε σύγκριση με την οικονομική πρόβλεψη του φθινοπώρου 2019.