ΕΦΚΑ: Γύρισε σε ελλείμματα και «τρώει» από τα έτοιμα

Το πρόβλημα προκύπτει καθώς τους πρώτους μήνες του 2020 έχουν μειωθεί δραματικά οι εισπράξεις του ΕΦΚΑ από τις εισφορές και από τις ρυθμίσεις των ληξιπρόθεσμων χρεών ενώ ταυτόχρονα στα ίδια επίπεδα παραμένουν οι δαπάνες. Τα ελλείμματα του ΕΦΚΑ αιτιολογούν και το πάγωμα στην έκδοση νέων συντάξεων, με συνέπεια οι καθυστερούμενες να υπερβαίνουν τις 300.000, αφού η απόδοσή τους, θα είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση των δαπανών του Οργανισμού κατά 830 εκατ. ευρώ. Το δυσοίωνο είναι ότι η κατάσταση δεν πρόκειται να αλλάξει σύντομα, αφού τα έσοδα του ασφαλιστικού οργανισμού δεν πρόκειται να βελτιωθούν, λόγω των αναστολών πληρωμών εισφορών μέχρι και τον Οκτώβριο του 2020.

Σύμφωνα με δημοσίευμα του Sofokleousin.gr προκειμένου να καλύψει τα ελλείμματα ο ΕΦΚΑ και να μπορέσει να πληρώσει τις συντάξεις του Μαρτίου και του Απριλίου, προέβη σε αναλήψεις από τον λογαριασμό που τηρεί στην Τράπεζα της Ελλάδος, ύψους περίπου 700 εκατ. ευρώ, με αποτέλεσμα το υπόλοιπο του λογαριασμού να μειωθεί σε 2 δισ. ευρώ. Τον Μάρτιο ο ΕΦΚΑ παρουσίασε έλλειμμα περίπου 389 εκ. ευρώ, ενώ επιπλέον 360 εκ. ευρώ, ήταν το έλλειμμα του ισοζυγίου εσόδων-εξόδων του Απριλίου.

Στη δυσμενή εξέλιξη των οικονομικών μεγεθών του ΕΦΚΑ συνέβαλαν οι αναστολές πληρωμής των εισφορών των ασφαλισμένων, αλλά και η καθυστέρηση απόδοσης από το δημόσιο, των εισφορών των εργαζομένων, οι οποίοι τέθηκαν σε αναστολή και τις οποίες έχει δεσμευτεί ότι θα πληρώσει το κράτος. Την ίδια ώρα, παραμένουν στα ίδια (προ κορονοϊού) επίπεδα, οι δαπάνες του ΕΦΚΑ για συντάξεις και άλλες παροχές προς του ασφαλισμένους.

Αδυναμία πληρωμών

Επιπλέον εκτός από το πάγωμα των εισπράξεων του ΕΦΚΑ, διαπιστώνεται και φρένο στις πληρωμές ληξιπρόθεσμων χρεών προς τον Οργανισμό, μέσω των ρυθμίσεων, γεγονός που διόγκωσε τα ληξιπρόθεσμα χρέη στο πρώτο τρίμηνο του 2020 κατά σχεδόν 1 δισ. ευρώ.

Ειδικότερα, το σύνολο των ληξιπρόθεσμων ασφαλιστικών οφειλών στο τέλος του πρώτου τριμήνου του 2020 διαμορφώθηκε στα 36.315 εκατ. ευρώ, δηλαδή παρουσίασε αύξηση κατά 932 εκατ. ευρώ σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, ενώ οι κύριες οφειλές αυξήθηκαν κατά 559,7 εκατ. ευρώ. Η αύξηση των συνολικών οφειλών οφείλεται στις νέες εντάξεις οφειλετών (95,6 εκατ. ευρώ), καθώς και σε νέες οφειλές και στην αύξηση των πρόσθετων τελών για τους οφειλέτες που είναι ήδη ενταγμένοι στο ΚΕΑΟ.

Επίσης, αύξηση παρουσίασε ο αριθμός των οφειλετών κατά 10.333 σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, με αποτέλεσμα ο συνολικός αριθμός των μητρώων με οφειλές σε ασφαλιστικά ταμεία να διαμορφώνεται στο τέλος του πρώτου τριμήνου του 2020 σε 2.017.640 μητρώα. Το μεγαλύτερο μέρος της αύξησης των οφειλετών (κατά 9.529) προέρχεται από την κατηγορία οφειλής μεταξύ 10.000 και 100.000 ευρώ, ενώ μείωση κατά 8.067 παρουσιάζει ο αριθμός των μητρώων που αφορά σε οφειλές μέχρι 500 ευρώ.

Σε ετήσια βάση παρατηρείται αύξηση στις συνολικές οφειλές κατά περίπου 957 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, η εν λόγω μεταβολή οφείλεται κατά κύριο λόγο στην αύξηση των πρόσθετων τελών (κατά 762 εκατ. ευρώ), καθώς οι κύριες οφειλές αυξήθηκαν κατά 195 εκατ. ευρώ.

Αναλυτικότερα, στην κατηγορία οφειλής μεταξύ 500 και 10.000 ευρώ, στην οποία καταγράφεται το μεγαλύτερο μέρος (59%) των μητρώων, παρατηρείται η μεγαλύτερη αύξηση κύριων οφειλών προς τα ασφαλιστικά ταμεία (κατά 1.391,2 εκατ. ευρώ). Αντίθετα, στην κατηγορία οφειλής μεταξύ 10.000 και 100.000 ευρώ, στην οποία συγκεντρώνεται περίπου το μισό από το σύνολο των κύριων οφειλών (45%), διαπιστώνεται μείωση του ύψους των κύριων οφειλών (κατά 1.639,4 εκατ. ευρώ).

Η ανησυχία

Σύμφωνα με παράγοντες του υπουργείου Εργασίας που δείχνουν μεγάλη ανησυχία για τη βουτιά των εσόδων του ΕΦΚΑ, η ακόμη μεγαλύτερη πτώση θα αποτυπωθεί το επόμενο διάστημα, καθώς ορισμένοι εργοδότες που ανοίγουν τις επιχειρήσεις τους θέτουν εκβιαστικά διλήμματα στο προσωπικό τους καλώντας το να αποδεχθεί μείωση του μισθού ή αμοιβή (ολόκληρη ή μέρους της) με «μαύρα».

Με δεδομένη αυτή την εικόνα στη αγορά εργασίας, σχεδόν όλοι οι αναλυτές εκτιμούν ότι οι απώλειες το 2021 μπορεί να αγγίξουν το ποσό των 1,6 δισ. ευρώ θέτοντας ζήτημα δημοσιονομικής ισορροπίας, τροφοδοτώντας ακόμα και σενάρια για περικοπές συντάξεων (!) αν δεν αλλάξει κάτι θεαματικά στα έσοδα μέχρι το τέλος του χρόνου.