Εξωδικαστικός μηχανισμός: Τι αλλάζει στη ρύθμιση οφειλών

Αλλαγές στη διαδικασία εξωδικαστικής ρύθμισης οφειλών προβλέπει τροπολογία που κατέθεσε στη Βουλή το υπουργείο Οικονομικών.

Στο κείμενο της τροπολογίας περιλαμβάνονται 12 βασικές αλλαγές που αφορούν περιορισμούς που έθετε το αρχικό νομοθετικό πλαίσιο και είχαν δημιουργήσει προβλήματα σε ένα μεγάλο αριθμό οφειλετών οι οποίοι ήθελαν μεν, αλλά δεν μπορούσαν να ρυθμίσουν το σύνολο των οφειλών τους σε Δημόσιο (εφορία ταμεία ΟΤΑ) τράπεζες, ακόμη και προμηθευτές .

Με τις νέες διατάξεις που αναμένεται να κατατεθούν, ο οφειλέτης αποκτά νέα όπλα που πριν δεν είχε. Αλλάζουν όμως και πολλά που αφορούν τις υποχρεώσεις τις οποίες θα έχει ο ίδιος ο οφειλέτης.

Συγκεκριμένα:

1. Καταργείται ο αποκλεισμός από τη ρύθμιση των οφειλετών που έχουν το 90% του χρέους τους σε έναν οφειλέτη είτε αυτός ήταν δημόσιος φορέας είτε χρηματοπιστωτικό ίδρυμα ή διαχειριστής δανείων (servicer).
2. Στην περίπτωση υπογραφής σύμβασης αναδιάρθρωσης με τους πιστωτές, για όποιο μέρος των οφειλών υπάρχει ρύθμιση η οποία εξυπηρετείται θα συνεχίζεται ως το τέλος. Με βάση όσα ισχύουν σήμερα, με την ένταξη στο εξωδικαστικό μηχανισμό όλες οι προηγούμενες επιμέρους ρυθμίσεις του οφειλέτη καταργούνταν και το ρυθμισμένο ποσό πέρναγε στη νέα ρύθμιση
3. Μειώνεται σημαντικά το επιτόκιο της ρύθμισης οφειλών μέσω Εξωδικαστικού στην Εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία σε σταθερό επιτόκιο 3%, αντί για το κυμαινόμενο Euribor+ 5% (σήμερα 7,6%) και καταργείται η ποινή πρόωρης προεξόφλησης ως προς τις οφειλές του Δημοσίου στον Εξωδικαστικό η οποία ισούτο με το σύνολο των τόκων των δόσεων μέχρι και το τέλος της ρύθμισης
4. Η προστασία της περιουσίας του οφειλέτη ξεκινά από τη στιγμή της οριστικής υποβολής της αίτησης. Δεν αρκεί πια η απλή είσοδος και συμπλήρωση της αίτησης. Το νόμιμο αποτελέσματα της αίτησης δηλαδή η αναστολή των αναγκαστικών μέτρων από τους πιστωτές ισχύουν μόνο μετά την οριστικοποίηση της υποβολής της στην ηλεκτρονική πλατφόρμα Εξωδικαστικός Μηχανισμός Ρύθμισης Οφειλών.
5. Διαγράφονται όσες αιτήσεις δεν έχουν οριστικοποιηθεί ή δεν εκκρεμεί αίτημα διόρθωσης εντός 90 ημερών. Με τον τρόπο αυτό επιχειρείται η καλύτερη προετοιμασία των δυνητικών δικαιούχων ώστε να υπάρχει μια ομαλή ροή αιτήσεων οι οποίες θα περνούν στα επόμενα στάδια της αξιολόγησης
6. Εντάσσονται στη ρύθμιση και οφειλές υπέρ τρίτων:Αφορά οφειλές που εισπράττονται από τη φορολογική διοίκηση, όπως οφειλές προς τους δήμους που βεβαιώνονται και εισπράττονται μέσω ΑΑΔΕ.
7. Δίνεται η δυνατότητα ένταξης σε υφιστάμενους οφειλέτες οι οποίοι δεν παραιτήθηκαν έγκαιρα από τον προηγούμενο νόμο για την εξωδικαστική διευθέτηση οφειλών (Ν. 4469/2017). Έτσι όλοι αυτοί μπορούν με ηλεκτρονική αίτηση μπορούν να μεταφέρουν τις οφειλές τους στη νέα ρύθμιση. Επίσης, μέσω της ρύθμισης θα μπορούν να ρυθμιστούν εφεξής και βεβαιωμένες οφειλές υπέρ τρίτων οι οποίες εισπράττονται σήμερα από τη φορολογική διοίκηση., εντός δύο μηνών από την έναρξη ισχύος της τροπολογίας
8. Τόσο οι οφειλέτες όσο και πιστωτές του ιδιωτικού τομέα υποχρεούνται υποχρεώνονται πλέον να παραθέτουν τους λόγους απόρριψης της πρότασης που παράγει αυτόματα ο αλγόριθμος της πλατφόρμας. Έτσι θα αποφεύγονται μη αιτιολογημένες σήμερα απορρίψεις ρυθμίσεων κυρίως από χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Επίσης, οι οφειλέτες οι οποίοι έχουν μια προτεινόμενη ρύθμιση από τους πιστωτές θα πρέπει να εξηγούν επαρκώς γιατί την απορρίπτουν, μα βάση οικονομικά ή οικογενειακά κριτήρια.
9. Οι οφειλέτες θα μπορούν πλέον μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας να εκδίδουν βεβαίωση οφειλών προς τράπεζες, funds και Δημόσιο. Έτσι οι οφειλές θα έχουν πλέον μια σαφή εικόνα τι οφείλουν και έχουν ρυθμίσει σε κάθε ένα από τους πιστωτές είτε αυτοί είναι φορείς του δημοσίου είτε ιδιώτες.
10. Η διαδικασία της διαμεσολάβησης με τους χρηματοδοτικούς φορείς ξεκινά μετά τη διαδικασία του Εξωδικαστικού και αφού έχουν ρυθμιστεί διμερώς οι οφειλές προς το Δημόσιο.
11. Στους δυνητικούς δικαιούχους εντάσσονται και μη κερδοσκοπικοί οργανισμοί: Διευρύνεται το πεδίο εφαρμογής του Εξωδικαστικού, ώστε να εντάσσονται και νομικά πρόσωπα που δεν επιδιώκουν οικονομικό σκοπό, αλλά έχουν οικονομική δραστηριότητα.

Αναλυτικά προβλέπεται ότι:

Τους λόγους μη συναίνεσής τους σε πρόταση ρύθμισης που προκύπτει από τον αλγόριθμο του Εξωδικαστικού, θα πρέπει προσδιορίσουν στο αμέσως επόμενο διάστημα η Ελληνική Ένωση Τραπεζών και η Ένωση Εταιρειών Διαχείρισης (servicers).

Σύμφωνα με τα όσα προβλέπει η τροπολογία κατατέθηκε λίγο μετά τα μεσάνυχτα με την οποία διευρύνονται οι κατηγορίες και οι οφειλές που μπορούν να ενταχθούν στον Εξωδικαστικό και βελτιώνονται οι διαδικασίες, οι δύο Ενώσεις εντός 15 ημερών από την έναρξη ισχύος των αλλαγών που δρομολογούνται υποχρεούνται να αποστείλουν στην Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους επιστολή, με οποία προσδιορίζουν τους λόγους μη συναίνεσης σε πρόταση ρύθμισης, και οι οποίοι αναρτώνται ηλεκτρονική πλατφόρμα από ΕΓΔΙΧ.

Οι χρηματοδοτικοί φορείς μπορούν να μεταβάλλουν τους λόγους μη συναίνεσης, όταν αυτό είναι αναγκαίο.

Οι εκάστοτε νέοι λόγοι μη συναίνεσης γνωστοποιούνται ΕΓΔΙΧ επιστολή των Ενώσεων και αναρτώνται από στην ηλεκτρονική πλατφόρμα και ισχύουν μετά από 5 ημέρες.

Όπως είχε ήδη προαναγγελθεί οι χρηματοδοτικοί φορείς αλλά και οι οφειλέτες οφείλουν να αιτιολογούν τη μη συναίνεση τους στην πρόταση ρύθμισης.

Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά τον οφειλέτη θα πρέπει να επιλέξει αιτιολογία μη συναίνεσης του σε πρόταση ρύθμισης από τους αναρτημένους στην ηλεκτρονική πλατφόρμα λόγους ή να συμπληρώνει την αιτιολογία, προκειμένου να απορρίψει την πρόταση ρύθμισης.

Στις περιπτώσεις περαίωσης της διαδικασίας εξωδικαστικής ρύθμισης ως άκαρπης ο οφειλέτης μπορεί, εντός 10 ημερολογιακών ημερών να καταθέσει αίτημα υποβολής σε διαμεσολάβηση.

Με τις προωθούμενες αλλαγές βελτιώσεις διευρύνεται η περίμετρος των οφειλετών και των οφειλών καθώς απαλείφεται η πρόβλεψη περί επιτρεπτού υποβολής αίτησης για υπαγωγή στον Εξωδικαστικό στην περίπτωση που τουλάχιστον 90% των συνολικών οφειλών σε χρηματοδοτικούς φορείς, Δημόσιο και στους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης οφείλεται έναν χρηματοδοτικό φορέα.

Πλέον, αυτές οι οφειλές μπορούν να υπάγονται στον Εξωδικαστικό εφόσον το ποσό υπερβαίνει τις 10.000 ευρώ και μπορεί πλέον να περιλαμβάνονται και οφειλές υπερ τρίτων (πχ. ΟΤΑ).

Εντός αποκλειστικής προθεσμίας δύο μηνών από την έναρξη ισχύος επιτρέπεται η υποβολή νέας αίτησης για υπαγωγή στη διαδικασία εξωδικαστικής ρύθμισης οφειλών υπέρ τρίτων.

Με τη νέα αίτηση δύναται να ζητείται να ρυθμιστούν οφειλές προς Δημόσιο και Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης που βεβαιώθηκαν μέχρι την υποβολή της ή που τροποποιήθηκαν για οποιονδήποτε λόγο.

Επίσης προβλέπεται ότι:

Μετά την οριστική υποβολή αίτησης, οι συμμετέχοντες πιστωτές, που είναι χρηματοδοτικοί φορείς, δύνανται να καταθέσουν πρόταση ρύθμισης προς οφειλέτη.

Αν πρόταση εξασφαλίσει συναίνεση του οφειλέτη, πλειοψηφίας (ως προς αξία των σχετικών απαιτήσεων) των συμμετεχόντων πιστωτών που είναι χρηματοδοτικοί φορείς και τουλάχιστον του συμμετεχόντων πιστωτών ειδικό προνόμιο, υπογράφεται μεταξύ των συναινούντων πιστωτών και του οφειλέτη σύμβαση αναδιάρθρωσης (που δύναται να συναφθεί και ως πολλαπλές διμερείς συμφωνίες ταυτόσημο περιεχόμενο).

Ο οφειλέτης δύναται να ζητά να διατηρηθεί στο ακέραιο ενήμερη ή ήδη ρυθμισμένη και ενήμερη οφειλή του προς χρηματοδοτικό φορέα και να ρυθμιστούν οι υπόλοιπες οφειλές του βάσει πρότασης αναδιάρθρωσης που προκύπτει Προϋπόθεση για την εξαίρεση ενήμερης ή ήδη ρυθμισμένης και ενήμερης οφειλής από τη ρύθμιση που προκύπτει, είναι οι δόσεις του συνόλου των ενήμερων ή ρυθμισμένων και ενήμερων οφειλών του να μην αποκλίνουν σε ποσοστό μεγαλύτερο του δεκαπέντε τοις εκατό (15%) από που προκύπτει για αυτές από το υπολογιστικό εργαλείο που προβλέπει ο νόμος (Ν.4738, άρθρο 71 ).

Σε ό,τι αφορά την προθεσμία υπογραφής της σύμβασης αναδιάρθρωσης προβλέπεται ότι αν δεν υπογραφεί εντός 2 μηνών από την ημερομηνία οριστικής υποβολής της αίτησης, η διαδικασία θεωρείται περαιωθείσα ως άκαρπη.

Οι πιστωτές που είναι χρηματοδοτικοί φορείς έχουν τη δυνατότητα εντός της προθεσμίας να απορρίψουν την αίτηση του οφειλέτη και να μην καταθέσουν πρόταση ρύθμισης. Εάν στη δίμηνη προθεσμία από ημερομηνία οριστικής υποβολής αίτησης μεσολαβεί μήνας Αύγουστος το χρονικό διάστημα από έως 31 Αυγούστου δεν συνυπολογίζεται.

Από την οριστική υποβολή της αίτησης και μέχρι την με οποιονδήποτε τρόπο περάτωσης της διαδικασίας αναστέλλονται η λήψη αναγκαστικών μέτρων και η συνέχιση της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης επί απαιτήσεων, κινητών και ακινήτων κατά του οφειλέτη, καθώς και η ποινική δίωξη για τα αδικήματα του άρθρου 25 του ν. 1882/1990 (Α’ 43) και του άρθρου 1 του αν. 86/1967 (Α’ 136) αναφορικά τις οφειλές των οποίων ζητείται ρύθμιση.

Εάν συντρέξει περίπτωση αναστολής προθεσμίας για το χρονικό διάστημα από 1 έως 31 Αυγούστου, σύμφωνα με το άρθρο 16, το χρονικό διάστημα από έως 31 Αυγούστου συνυπολογίζεται στην αναστολή. Κατά χρονικό διάστημα της αναστολής ποινικής δίωξης αναστέλλεται η παραγραφή του αδικήματος, χωρίς να ισχύει χρονικός περιορισμός παρ. 2 του άρθρου 113 του Ποινικού Κώδικα.

Η αναστολή της παρούσας δεν καταλαμβάνει διενέργεια πλειστηριασμού, που έχει προγραμματισθεί 3 μήνες από ημερομηνία οριστικής υποβολής αίτησης από οφειλέτη, καθώς και οποιαδήποτε διαδικαστική ενέργεια προπαρασκευαστική της διενέργειας πλειστηριασμού από ενέγγυο πιστωτή (περιλαμβανομένης και της κατάσχεσης).

Η αναστολή παύει με την τυχόν κοινοποίηση προς τον οφειλέτη της απόφασης μη υποβολής πρότασης συμφωνίας αναδιάρθρωσης ή με την καθ’ οιονδήποτε τρόπο απόρριψη αίτησης.

Η τροπολογία

Πηγή: Ημερησία, capital