Κωστής Χατζηδάκης: Τα πέντε μέτρα για τη σύγχρονη διαχείριση των απορριμάτων
Τα πέντε μέτρα στρατηγικής του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, για τη σύγχρονη διαχείριση απορριμμάτων παρουσίασε ο αρμόδιος υπουργός, Κωστής Χατζηδάκης κατά την ετήσια Γενική Συνέλευση του Συνδέσμου Βιομηχανιών και Επιχειρήσεων Ανακύκλωσης και Ενεργειακής Αξιοποίησης Αποβλήτων (ΣΕΠΑΝ).
Όπως ανέφερε ο κ. Χατζηδάκης «ο στόχος είναι να μειωθούν οι ποσότητες των απορριμμάτων που οδηγούνται σε ταφή στο 10% έως το 2030, από το απογοητευτικό 80% στο οποίο βρισκόμαστε σήμερα». Ειδικότερα, ο κ. Χατζηδάκης, παρουσίασε τις πρωτοβουλίες στρατηγικής του υπουργείου:
1. Απλοποίηση - Ενίσχυση της περιβαλλοντικής εισφοράς
Στόχος είναι η περιβαλλοντική εισφορά (τέλος ταφής) να λειτουργήσει αποτρεπτικά για την ταφή των απορριμμάτων που οδηγούνται σε ΧΥΤΑ-ΧΥΤΥ. Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, το τέλος ταφής θα πηγαίνει στο Πράσινο Ταμείο και θα κατανέμεται κατά 50% σε δράσεις διαχείρισης απορριμμάτων και προστασίας του περιβάλλοντος (π.χ. αναπλάσεις, πράσινα σημεία κλπ), 10% για έρευνα και τεχνολογία στη διαχείριση απορριμμάτων και 40% για επιβράβευση στους δήμους που τα πηγαίνουν καλά στην ανακύκλωση.
2. Ενίσχυση Ανακύκλωσης - Αναβάθμιση των Κέντρων Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ), ώστε να γνωστοποιούνται τα ποσοστά ανακύκλωσης ανά δήμο και να μπορούν (τα ΚΔΑΥ) να δέχονται τις αυξημένες ποσότητες αποβλήτων που θα προκύψουν με την ενίσχυση της διακριτής συλλογής και της ανακύκλωσης.
3. Δημιουργία εθνικού δικτύου Μονάδων Επεξεργασίας Αποβλήτων (ΜΕΑ). Σήμερα λειτουργούν μόλις 6 μονάδες. Ως τα τέλη του 2023 προβλέπεται η δημιουργία 28 ακόμη μονάδων, ενώ εντατικοποιούνται οι διαδικασίες για τη δημοπράτηση 17 εντός του 2020 σε όλη την Ελλάδα.
4. Δημιουργία Εθνικού Δικτύου Μονάδων Επεξεργασίας Βιοαποβλήτων (ΜΕΒΑ) - Διαλογή στην πηγή. Έως τα τέλη του 2023 προβλέπεται να έχουν δημοπρατηθεί 31 μονάδες (ΜΕΒΑ), ενώ σήμερα λειτουργούν μόλις 4
5. Ενεργειακή αξιοποίηση υπολειμμάτων - μονάδες ανάκτησης ενέργειας. Στόχος είναι η αποτροπή της ταφής των απορριμμάτων, το υπουργείο ενισχύει την παραγωγή και αξιοποίηση των δευτερογενών εναλλακτικών καυσίμων από τα υπολείμματα των ΜΕΑ και των ΚΔΑΥ, δηλαδή των υλικών που δεν μπορούν να ανακυκλωθούν.
«Τετραετής στρατηγικός σχεδιασμός, ήδη με απτές αποδείξεις»
Ο κ. Χατζηδάκης, κατά την παρουσίαση των πέντε αυτών μέτρων - αξόνων για την ολοκληρωμένη διαχείριση απορριμμάτων, μίλησε για τον τετραετή στρατηγικό σχεδιασμό του υπουργείου, καθώς και τις δράσεις που έχουν ήδη αναληφθεί, αναφορικά με:
1) την απόσυρση των πλαστικών μιας χρήσης και
2) την άμεση αντιμετώπιση των έντονων προβλημάτων περιοχών της χώρας με τα απορρίμματα, όπως στο Αίγιο, τη Λευκάδα, την Κέρκυρα.
Παράλληλα, αναφέρθηκε στην επιτυχή αντιμετώπιση πολλών περιπτώσεων Χώρων Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Απορριμμάτων (ΧΑΔΑ).
Σύμφωνα με το ΥΠΕΝ, σήμερα υπάρχουν ακόμα 18 ενεργοί ΧΑΔΑ και 23 μη αποκατεστημένοι και στόχος είναι μέχρι το τέλος του 2022 να έχει πάψει η ανεξέλεγκτη διάθεση απορριμμάτων και να έχουν αποκατασταθεί οι παράνομες χωματερές.
Επίσης, στη στρατηγική του υπουργείου περιλαμβάνεται - σε συνεργασία με συναρμόδια υπουργεία - η εντός των επόμενων μηνών ανάπτυξη του Εθνικού Σχεδίου για τις Πράσινες Δημόσιες Συμβάσεις. Αφορά σε ένα σχέδιο το οποίο θα εισάγει πράσινα και κυκλικά κριτήρια στις προμήθειες και τις υπηρεσίες του Δημοσίου, οι οποίες συνιστούν περίπου το 10% του ΑΕΠ.
Ο κ. Χατζηδάκης δήλωσε πως «για εμάς η κυκλική οικονομία δεν είναι απλά ένα σύνθημα που το χρησιμοποιούμε γιατί είναι της μόδας. Αντιθέτως, δείχνουμε στην πράξη ότι τη θεωρούμε μια προσέγγιση που είναι κλειδί για τη βιώσιμη ανάπτυξη στη χώρα μας.
Θέλουμε να πάψουμε να είμαστε ουραγοί σε αυτά τα ζητήματα. Όχι μόνο λόγω των προστίμων που μας επιβάλλονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αλλά πολύ περισσότερο διότι η κυκλική οικονομία μπορεί να μας βοηθήσει να πετύχουμε τους στόχους μας για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, την προσέλκυση νέων επενδύσεων και θέσεων εργασίας, και την αναβάθμιση της ελληνικής παραγωγής.
Διότι η ορθή διαχείριση των προϊόντων και των αποβλήτων τους είναι φυσικά θέμα πολιτισμού, είναι θέμα προστασίας της ποιότητας της ζωής μας και του περιβάλλοντος. Παράλληλα, όμως, είναι και θέμα οικονομικό, διότι, αν εφαρμόσουμε τις αρχές της κυκλικής οικονομίας, τα απορρίμματα, από βαρίδι που είναι σήμερα, μπορούν να γίνουν πολύτιμοι πόροι.
Είμαστε, λοιπόν, αποφασισμένοι να πορευτούμε γρήγορα και αποτελεσματικά. Ώστε μέχρι το τέλος της θητείας αυτής της κυβέρνησης να έχουν ανέβει σημαντικά τα ποσοστά της ανακύκλωσης και της ενεργειακής αξιοποίησης στην Ελλάδα. Βλέπουμε τον ΣΕΠΑΝ ως σύμμαχο σε αυτή την προσπάθεια και οι πόρτες του υπουργείου μας είναι ανοιχτές. Διότι πιστεύω ότι στα θέματα της πράσινης ανάπτυξης και της προστασίας της ποιότητας ζωής μας, στεκόμαστε όλοι από την ίδια πλευρά» είπε ο κ. Χατζηδάκης.