Φυματίωση: Εμβόλιο μπαίνει στην τελική φάση κλινικών δοκιμών

Φυματίωση: Η Wellcome και το Ίδρυμα Bill & Melinda Gates ανακοίνωσαν στις 28 Ιουνίου τη χρηματοδότηση για την προώθηση ενός υποψηφίου εμβολίου κατά της φυματίωσης, με την ονομασία M72/AS01E (M72), σε κλινική δοκιμή Φάσης ΙΙΙ.

Εάν αποδειχθεί αποτελεσματικό, το M72 θα μπορούσε ενδεχομένως να γίνει το πρώτο νέο εμβόλιο κατά της ενεργής νόσου που θα βγει στην αγορά τα τελευταία 100 χρόνια.

Το 2021, υπολογίζεται ότι 10,6 εκατομμύρια άνθρωποι αρρώστησαν από φυματίωση και 1,6 εκατομμύρια πέθαναν - περίπου 4.300 άτομα την ημέρα. Η ασθένεια επηρεάζει κυρίως άτομα σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος.

Τα άτομα που διατρέχουν τον υψηλότερο κίνδυνο ζουν συχνά στη φτώχεια, με κακές συνθήκες διαβίωσης και εργασίας και υποσιτισμό. Έως και το ¼ του παγκόσμιου πληθυσμού πιστεύεται ότι έχει λανθάνουσα φυματίωση, μια κατάσταση κατά την οποία ένα άτομο έχει μολυνθεί από το βακτήριο που προκαλεί φυματίωση αλλά δεν έχει κανένα σύμπτωμα. Ωστόσο κινδυνεύει να εξελιχθεί σε ενεργό φυματίωση.

Όπως γράφουν τα dikaiologitika και το ρεπορτάζ της Βασιλικής Μιχοπούλου, για την υποστήριξη της κλινικής δοκιμής Φάσης ΙΙΙ M72, η οποία θα κοστίσει περίπου 550 εκατομμύρια δολάρια, η Wellcome θα χορηγήσει έως και 150 εκατομμύρια δολάρια και το Ίδρυμα Gates θα καλύψει το υπόλοιπο ποσό, περίπου 400 εκατομμύρια δολάρια.

Το μοναδικό εμβόλιο κατά της φυματίωσης που χρησιμοποιείται σήμερα, ο βάκιλος Calmette-Guérin (BCG), χορηγήθηκε για πρώτη φορά σε ανθρώπους το 1921.

Βοηθά στην προστασία των μωρών και των μικρών παιδιών από σοβαρές μορφές φυματίωσης, αλλά προσφέρει περιορισμένη προστασία έναντι της πνευμονικής φυματίωσης (όταν το βακτήριο M. tuberculosis επιτίθεται πρωτίστως στους πνεύμονες) σε εφήβους και ενήλικες.

«Με τα κρούσματα φυματίωσης και τους θανάτους να αυξάνονται, η ανάγκη για νέα εργαλεία δεν ήταν ποτέ πιο επείγουσα», δήλωσε σε σχετικό δελτίο τύπου του Ιδρύματος Ιδρύματος Bill & Melinda Gates, ο Μπιλ Γκέιτς.

«Μεγαλύτερη επένδυση σε ασφαλή και αποτελεσματικά εμβόλια κατά της φυματίωσης μαζί με μια σειρά νέων διαγνωστικών και θεραπειών θα μπορούσε να μεταμορφώσει την αντιμετώπιση της φυματίωσης για εκατομμύρια ανθρώπους, σώζοντας ζωές και μειώνοντας το βάρος αυτής της καταστροφικής και δαπανηρής ασθένειας».

Σε 25 χρόνια, ένα εμβόλιο με τουλάχιστον 50% αποτελεσματικότητα θα μπορούσε να αποτρέψει έως και 76 εκατομμύρια νέα κρούσματα φυματίωσης και 8,5 εκατομμύρια θανάτους, να μειώσει την ανάγκη για 42 εκατομμύρια αντιβιοτικά και να εξοικονομήσει 41,5 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ από το καταστροφικό κόστος των νοικοκυριών που σχετίζεται με τη φυματίωση, ειδικά για τους φτωχότερους και πιο ευάλωτους ανθρώπους του κόσμου, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ).

Η κλινική δοκιμή Φάσης ΙΙΙ θα αξιολογήσει την αποτελεσματικότητα του υποψηφίου εμβολίου στην πρόληψη της εξέλιξης της νόσου από λανθάνουσα λοίμωξη σε πνευμονική φυματίωση.

Στη δοκιμή θα συμμετάσχουν περίπου 26.000 άτομα, συμπεριλαμβανομένων ατόμων που ζουν με HIV αλλά χωρίς φυματίωση, σε περισσότερες από 50 περιοχές στην Αφρική και στη Νοτιοανατολική Ασία. Πρόσθετες λεπτομέρειες σχετικά με το σχέδιο της δοκιμής και τους συμμετέχοντες θα ανακοινωθούν τους επόμενους μήνες.

Το υποψήφιο εμβόλιο M72, ένα από τα 17 υποψήφια εμβόλια κατά της φυματίωσης που βρίσκονται επί του παρόντος στα σκαριά, βρίσκεται σε ανάπτυξη από τις αρχές της δεκαετίας του 2000.