Αλλαγές στα ΕΠΑΛ: Θύελλα αντιδράσεων - "Καλωσήλθατε στο 1950"

Αλλαγές στα ΕΠΑΛ: Το νομοσχέδιο με τίτλο "Αναβάθμιση του Σχολείου και άλλες διατάξεις" βρίσκεται σε διαβούλευση. Οι αντιδράσεις έχουν προκύψει για τρία άρθρα που όμως καταγγέλλεται πως απειλούν την ύπαρξη της επαγγελματικής εκπαίδευσης.  Το άρθρο 51 θέτει ως ανώτατο ηλικιακό όριο εγγραφής μαθητών τα 17 έτη, επικαλούμενο λόγους που αφορούν την... ενδοσχολική βία. Έτσι όμως αποκλείονται όσοι μαθητές έχουν ξεπεράσει τα 17 χρόνια και θέλουν να γραφτούν στο επαγγελματικό Λύκειο. Πρόκειται για παιδιά που έχουν να αντιμετωπίσουν πολλά προβλήματα, που προέρχονται από δύσκολα περιβάλλοντα και παλεύουν να συντηρηθούν και να συντηρήσουν οικογένειες. "Καλωσήλθατε στο 1950" αναφέρει ανακοίνωση του ΣΥΡΙΖΑ Αιτωλοακαρνανίας, με στοιχεία για τους μαθητές που κινδυνεύουν να μείνουν εκτός στην περιοχή.

Επίσης στο άρθρο 52 αναφέρεται πώς "Στα ημερήσια ΕΠΑ.Λ. λειτουργούν οι Α’, Β’ και Γ’ τάξεις. Στην Α΄ τάξη εγγράφονται, χωρίς εξετάσεις, οι κάτοχοι απολυτηρίου γυμνασίου ή ισότιμου τίτλου έως δεκαεπτά (17) ετών. Στη Β’ τάξη εγγράφονται ή μετεγγράφονται αντιστοίχως οι προαγόμενοι από την Α’ τάξη του Γενικού ή του Επαγγελματικού Λυκείου καθώς και οι μαθητές της Β’ τάξης του Γενικού Λυκείου έως δεκαεπτά (17) ετών. Στη Γ΄ τάξη εγγράφονται οι προαγόμενοι από τη Β΄ τάξη του Ημερήσιου Επαγγελματικού Λυκείου. Οι προαγόμενοι από την Α΄ τάξη του Επαγγελματικού Λυκείου δικαιούνται να μετεγγραφούν στη Β’ τάξη του Γενικού Λυκείου". Εδώ καταγγέλλεται πως αποκλείονται οι μαθητές των νυχτερινών λυκείων, να εγγραφούν στα ΕΠΑΛ.

Αντιδράσεις από τους εκπαιδευτικούς

Πολλές είναι οι αντιδράσεις στον εκπαιδευτικό κόσμο, με τους καθηγητές να κάνουν λόγο για μία παρέμβαση με πολύ αρνητικό ταξικό πρόσημο, που αναγκαστικά θα σπρώξει πολλούς μαθητές στα ιδιωτικά ΙΕΚ, αφού τα δημόσια ΙΕΚ δεν έχουν πολλές δυνατότητες απορρόφησης. Ενδεικτικά:

Η ΕΛΜΕ Βοιωτίας αναφέρει μεταξύ άλλων: "Η συγκεκριμένη ρύθμιση, στερεί μορφωτικά δικαιώματα και εκπαιδευτική εξέλιξη από τους μαθητές, αφού δεν επιτρέπει: στους απόφοιτους των ΓΕΛ να εγγράφονται στη Β΄ τάξη των ημερήσιων ΕΠΑ.Λ., για απόκτηση πτυχίου, στους απόφοιτους των ΕΠΑ.Λ. να εγγραφούν για απόκτηση πτυχίου σε άλλο Τομέα από αυτόν που αποφοίτησαν και στους αποφοίτους των ΕΠΑ.Λ. να εγγραφούν για την απόκτηση δεύτερου πτυχίου Ειδικότητας στον ίδιο Τομέα".

Η Α' ΕΛΜΕ Θεσσαλονίκης, αναφέρει: "Η ΝΔ υλοποιεί στην πράξη τις κατευθύνσεις των ΣΕΒ – ΕΕ – ΟΟΣΑ για στροφή στην κατάρτιση, ενισχύει την ιδιωτική εκπαίδευση και τη φθηνή εργασία για το κεφάλαιο. Οι ισχυρισμοί της περί «αποσυμφόρησης των, ήδη κορεσμένων, ημερησίων ΕΠΑΛ» και για «αποτελεσματικότερη πρόληψη φαινόμενων ενδοσχολικής βίας και εκφοβισμού» είναι αυθαίρετοι και δεν στηρίζονται σε καμία επιστημονική μελέτη . Πόσο μάλλον που στην Ελλάδα, σήμερα, συστεγάζονται Λύκεια, Γυμνάσια, Δημοτικά και Νηπιαγωγεία, όπου οι ηλικιακές διαφορές του μαθητικού δυναμικού αποτελούν πράγματι σοβαρό πρόβλημα".

"Οι συνέπειες δεν αφορούν μόνο εγγραφές και μεταγραφές μαθητών από ΓΕΛ σε ημερήσια ΕΠΑΛ. Αφορούν εργαζόμενους μαθητές μαζί με μεταναστόπουλα και προσφυγόπουλα που υποχρεώνονται να εγκαταλείψουν την τυπική εκπαίδευση, μαθητές – ακόμη και μικρότερων ηλικιών – που μπαίνουν στη διαδικασία των διαρκών μετακινήσεων και της εγκατάλειψης των ειδικοτήτων που επέλεξαν (λόγω και της μη αντιστοιχίας παντού τομέων – ειδικοτήτων ημερησίων και εσπερινών ΕΠΑΛ).

Αφορούν εργαζόμενους που θέλουν να φοιτήσουν στα ημερήσια ΕΠΑΛ και οι οποίοι είναι μεγαλύτερης ηλικίας που δουλεύουν απόγευμα (ένα μεγάλο τμήμα σε delivery – επισιτισμό). Γι αυτούς εντείνεται το δίλημα σπουδές ή δουλειά, ενώ κάποιοι θα εξαναγκαστούν σε αναζήτηση νέας εργασίας το πρωί (στις υπάρχουσες συνθήκες κρίσης)".

Η ΕΛΤΕΕ Α' ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ παραθέτει το κείμενο του νόμου "1) “…με σκοπό την αποτελεσματικότερη πρόληψη φαινόμενων ενδοσχολικής βίας και εκφοβισμού, τα οποία παρατηρούνται ιδίως μεταξύ ενηλίκων και ανηλίκων μαθητών” και 2) “Παράλληλα επιχειρείται η σταδιακή αποσυμφόρηση, από σκοπιάς μαθητικού δυναμικού, των ημερήσιων ΕΠΑ.Λ., με γνώμονα τη συνολική βελτίωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας διά του εξορθολογισμού της αριθμητικής σχέσης εκπαιδευτικού και μαθητή”. Και σημειώνει:

"Είναι προφανές ότι κάθε Υπουργός μπορεί να καταθέτει νομοσχέδια με τα οποία να προωθεί την πολιτική του. Στην αιτιολογική έκθεση αρκεί να διευκρινίσει τις επιλογές του με πολιτικούς όρους. Αν όμως προβάλλει επιστημονικά κριτήρια, αυτά πρέπει να είναι αληθή και σε κάθε περίπτωση ελέγχονται: Στην προκειμένη περίπτωση αναφέρονται ότι δήθεν υπήρξαν φαινόμενα ενδοσχολικής βίας ιδίως μεταξύ ενηλίκων και ανηλίκων μαθητών σε ημερήσια ΕΠΑ.Λ. Αυτό αποτελεί την επίσημη θέση του Υπουργείου; Πότε και πού συγκεκριμένα συνέβη αυτό; Εδώ το Υπουργείο οφείλει εξηγήσεις! Οφείλει να ανακοινώσει επίσημα συγκεκριμένα στοιχεία για το δήθεν φαινόμενο. Χωρίς στοιχεία, και μόνο η αναφορά αυτή αποτελεί κατασυκοφάντηση των ΕΠΑ.Λ. αποτρέποντας του γονείς των μαθητών να γράψουν τα παιδιά τους στα ΕΠΑ.Λ. γιατί “ποιος ξέρει τι μπορεί να τους κάνουν οι ενήλικες” αφού το λέει και η Υπουργός!".

Καθηγητές του 2ου ΕΠΑΛ ΑΓΙΑΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ αναφέρουν: "Η προσέγγιση της έννοιας της βίας με ποσοτικά χαρακτηριστικά (την ηλικία) είναι καινοφανής και καθ’όλα αντιεπιστημονική, μιας και πρόκειται για ένα καθαρά κοινωνικό φαινόμενο. (...) Η σημερινή κοινωνική πραγματικότητα δεν θέτει κανένα ηλικιακό περιορισμό ούτε για την απόκτηση δεύτερο πτυχίου ούτε για την παρακολούθηση μεταπτυχιακών προγραμμάτων, ενώ με το παρόν νομοσχέδιο τίθεται περιορισμός στην απόκτηση των βασικών μαθησιακών γνώσεων και δεξιοτήτων".

Πολιτικές αντιδράσεις

"Επιδερμικό πολυνομοσχέδιο "σκούπα" χαρακτηρίζει μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η βουλευτής Δράμας και τομεάρχης Παιδείας του Κινήματος Αλλαγής, Χαρά Κεφαλίδου, το νομοσχέδιο. Η κ. Κεφαλίδου επικρίνει την ηγεσία του υπουργείου, ότι αν και εδώ και έξι μήνες επεξεργάζεται τις λεπτομέρειες τής εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης, δημοσιοποίησε το νομοσχέδιο σε λάθος χρονική στιγμή, εν μέσω πανδημίας και χωρίς να έχει προηγηθεί διάλογος. "Μιλάμε για το Λύκειο και οι προβλέψεις για επαγγελματική εκπαίδευση εξαντλούνται στη ρύθμιση ηλικιακών περιορισμών! Είναι απορίας άξιο γιατί το υπουργείο Παιδείας αντιμετωπίζει την τεχνική εκπαίδευση ως φτωχό ανεπιθύμητο συγγενή, όταν την ίδια ώρα σε όλη την υπόλοιπη Ευρώπη πρωταγωνιστεί". Παράλληλα, επέμεινε στην ανάγκη δημιουργίας Πρότυπων και Πειραματικών ΕΠΑΛ σε όλες τις Περιφέρειες της Ελλάδας.

Ανακοινώσεις έχουν εκδοθεί από τον ΣΥΡΙΖΑ. Ενδεικτικά ο ΣΥΡΙΖΑ Αιτωλοακαρνανίας αναφέρει: "Νομοσχέδιο που περιλαμβάνει διατάξεις αντιδραστικές, βαθιά νεοφιλελεύθερες που θα γυρίσουν την εκπαίδευση στον καιρό των μνημονίων και ακόμη πιο πίσω, με αναχρονιστικές διατάξεις βγαλμένες από το «πειθαρχικό» οπλοστάσιο προ του 1980. Ουσιαστικά, επαναφέρει τις πιο συντηρητικές ρυθμίσεις που τόση ζημιά επισώρευσαν στην εκπαίδευση πριν καταργηθούν από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. (...)  Θεσπίζουν ηλικιακό όριο εγγραφής στα ΕΠΑΛ τα 17 έτη αποκλείοντας από τη δημόσια εκπαίδευση το 1/3 των μαθητών επιδιώκοντας να δημιουργήσουν πελατεία στα ιδιωτικά εκπαιδευτήρια. Μόνο στο Νομό Αιτωλοακαρνανίας αναμένεται να μείνουν έξω από τη Δημόσια Εκπαίδευση πάνω από 350 μαθητές! Είναι η δεύτερη επιχείρηση διάλυσης των ΕΠΑΛ. Για όσους δεν θυμούνται (ή κάνουν πως δεν θυμούνται) η πρώτη προσπάθεια, το 2013, με υπουργό Διοικητικής Μεταρρύθμισης τον κύριο Κυριάκο Μητσοτάκη, κατάργησε 3 τομείς και 15 ειδικότητες, έδιωξε 20.000 μαθητές από το σχολείο και έθεσε σε διαθεσιμότητα 2.000 εκπαιδευτικούς. Την πρώτη φορά το έγκλημα διήρκεσε 1,5 χρόνο. Η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ αποκατέστησε τη δικαιοσύνη και έστησε και πάλι την Επαγγελματική Εκπαίδευση στα πόδια της με το πρόγραμμα «μια νέα αρχή για τα ΕΠΑΛ», την εναλλακτική ενισχυτική διδασκαλία, τη στελέχωση με ψυχολόγους κ.α. με τους μαθητές των ΕΠΑΛ να αυξάνονται κατά 16% από το 2016 έως το 2019".