Έκκληση προς όλους τους πολίτες να είναι σε πλήρη ετοιμότητα και αυτοί που μένουν σε υπόγεια, ημιυπόγεια και ισόγεια, να φιλοξενηθούν σε συγγενείς και φίλους, εάν είναι δυνατόν, προκειμένου να προστατευτούν από τον μεσογειακό κυκλώνα Ιανό, που αναμένεται από την Πέμπτη 17 Σεπτεμβρίου 2020, έκανε με έκτακτη δήλωσή του μέσω ΕΡΤ, ο υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας και Διαχείρισης Κρίσεων, Νίκος Χαρδαλιάς, λίγη ώρα μετά τη σύσκεψη που συγκάλεσε με τους αρμόδιους παράγοντες. Ο υφυπουργός τόνισε ότι οι επιπτώσεις του «Ιανού», όπως έχει ονομαστεί ο κυκλώνας που αναμένεται, θα είναι παρεμφερείς με αυτές μιας ισχυρής κακοκαιρίας, όμως με ακόμα μεγαλύτερη ένταση, έκταση και διάρκεια.

Τόνισε ότι ενδέχεται να προκληθούν ζημιές και πλημμύρες, πτώσεις δένδρων, ακόμα και άνοδος της στάθμης της θάλασσας, γι αυτό και οι πολίτες πρέπει να είναι «σε απόλυτη επιφυλακή», ειδικά στις περιοχές που πρόκειται να πληγούν από τον κυκλώνα. Οι περιοχές αυτές είναι η Ζάκυνθος, η Κεφαλονιά, η Ιθάκη, η Μεσσηνία, η Ηλεία, η Αχαΐα, η Αρκαδία, η Αργολίδα, η Βοιωτία, η Αιτωλοακαρνανία, η Φωκίδα, η Αττική και η Εύβοια, ενώ το φαινόμενο θα πλήξει και άλλες περιοχές, όπως οι Κυκλάδες και πιθανόν η Κρήτη.

Ο υφυπουργός ανέφερε ότι όλος ο κρατικός μηχανισμός είναι σε επιφυλακή, ενώ κάθε έξι ώρες θα γίνεται σύσκεψη στο κέντρο επιχειρήσεων της Πολιτικής Προστασίας, προκειμένου να παρακολουθείται στενά η πορεία της κακοκαιρίας, καθώς ενδέχεται να υπάρξουν διαφοροποιήσεις στην κατεύθυνση του κύματος. Σε κάθε περίπτωση, ο κ. Χαρδαλιάς υπογράμμισε την ανάγκη να τηρούν οι πολίτες συγκεκριμένες οδηγίες για την προστασία τους τις οποίες ανέφερε αναλυτικά. Ολόκληρη η δήλωση του κ. Χαρδαλιά έχει ως εξής:

«Αγαπητοί μου συμπολίτες,

Τον τελευταίο καιρό τα ακραία καιρικά φαινόμενα γίνονται όλο και πιο συχνά και η επιτυχής αντιμετώπισή τους βασίζεται σε δύο πυλώνες: την προετοιμασία του κρατικού μηχανισμού και την ενημέρωση των πολιτών. Από αύριο Πέμπτη 17 Σεπτεμβρίου ένα βαθύ βαρομετρικό χαμηλό αναμένεται να πλήξει την χώρα μας, φαινόμενο που είναι γνωστό και αναφέρεται στη βιβλιογραφία ως μεσογειακός κυκλώνας. Οι μεσογειακοί κυκλώνες είναι θύελλες με κλειστή περιστροφική κυκλοφορία γύρω από το “μάτι”, το κέντρο δηλαδή του κυκλώνα. Δημιουργούνται με τον ίδιο τρόπο και μοιάζουν με τους τροπικούς κυκλώνες που βλέπουμε στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, αλλά είναι πιο ασθενείς, γενικά πιο βραχύβιοι και μικρότεροι σε μέγεθος από τους τροπικούς κυκλώνες. Οι μεσογειακοί κυκλώνες είναι σχετικά σπάνια φαινόμενα, τα οποία συναντούμε στον ελλαδικό χώρο από το 1995, αλλά δείχνουν τάση να ενταθούν και να γίνουν συχνότεροι στην περιοχή της Μεσογείου λόγω κλιματικής αλλαγής.

Οι επιπτώσεις του Ιανού, πρέπει να είμαστε ξεκάθαροι, θα είναι παρεμφερείς με αυτές μιας ισχυρής κακοκαιρίας, όμως με ακόμα μεγαλύτερη ένταση, έκταση και διάρκεια. Ενδέχεται να προκληθούν υλικές ζημιές από τους ισχυρούς ανέμους και από προσκρούσεις αντικειμένων που θα ίπτανται από τον άνεμο. Μπορεί να υπάρξουν βλάβες σε στέγες, υδρορροές, παράθυρα, αλλά και πτώσεις δέντρων ή στύλων της ΔΕΗ. Ενδέχεται οι ισχυρές βροχοπτώσεις να προκαλέσουν αιφνίδιες πλημμύρες σε αστικές περιοχές. Ενδέχεται να προκληθούν πλημμύρες σε παράκτιες περιοχές, λόγω της ανόδου της στάθμης της θάλασσας εξαιτίας του υψηλού βαρομετρικού που δημιουργείται καθώς ο κυκλώνας φθάνει στην ξηρά. Ενδέχεται να υπάρξουν πρόσκαιρες διακοπές στην ηλεκτροδότηση, στις τηλεπικοινωνίες, στην ύδρευση και στην αποχέτευση, εξαιτίας βλαβών στα αντίστοιχα δίκτυα.

Για όλα αυτά προετοιμαζόμαστε και καλούμε τους πολίτες της Ζακύνθου, της Κεφαλονιάς, της Ιθάκης, της Μεσσηνίας, της Ηλείας, της Αχαΐας, της Αρκαδίας, της Αργολίδας, της Βοιωτίας, της Αιτωλοακαρνανίας, της Φωκίδας, της Αττικής και της Εύβοιας να παραμείνουν σε απόλυτη επιφυλακή και να δώσουν έμφαση στις εξής 3 σημαντικές οδηγίες – επισημάνσεις – προειδοποιήσεις μας:

  • Όσοι βρίσκονται σε περιοχές που έχουν πλημμυρίσει στο παρελθόν ή βρίσκονται κοντά σε ποταμούς, χείμαρρους ή ακτές, αποφύγετε να μείνετε σε υπόγειους, ημιυπόγειους και ισόγειους χώρους. Εξετάστε το ενδεχόμενο για το διήμερο αυτής της κακοκαιρίας να μην παραμείνετε στα σπίτια σας και να φιλοξενηθείτε σε συγγενείς ή φίλους.
  • Αποφύγετε κάθε περιττή μετακίνηση κατά τη διάρκεια των έντονων καιρικών φαινομένων και ασφαλείστε τις πόρτες και τα παράθυρά σας ερμητικά, έχοντας πάντα υπόψη σε περίπτωση δημιουργίας χειμάρρων να μετακινηθείτε στα ψηλότερα σημεία του σπιτιού.
  • Μην διασχίζετε για κανένα λόγο χείμαρρους, ρέματα ή δρόμους που έχουν πλημμυρίσει, πεζοί ή με όχημα, εάν βρεθείτε στη θέση αυτή. Για κανένα λόγο.

Σε κάθε περίπτωση, παρακολουθείτε τις σχετικές ανακοινώσεις στα μέσα μαζικής ενημέρωσης και ακολουθείτε τις οδηγίες των αρχών.

Αγαπητοί μου συμπολίτες,

Ο μηχανισμός της Πολιτικής Προστασίας είναι έτοιμος. Παρακολουθεί διαρκώς τις εξελίξεις με επιχειρησιακές συσκέψεις των εμπλεκόμενων φορέων ανά 6ώρο και έχουν ενεργοποιηθεί όλα τα συντονιστικά τοπικά όργανα των Δήμων και τα συντονιστικά όργανα Πολιτικής Προστασίας των Περιφερειών για την αντιμετώπιση του κινδύνου.

Εχθές κληθήκαμε να αντιμετωπίσουμε 91 δασικές πυρκαγιές σε όλη τη χώρα, σήμερα παλεύουμε με πάνω από 80, αριθμοί ημερήσιων ενάρξεων που αποτελούν ρεκόρ δεκαετίας. Αύριο θα είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε ένα σπάνιο ακραίο καιρικό φαινόμενα, ένα Μεσογειακό Κυκλώνα, τον Ιανό. Μένουμε σε εγρήγορση, μένουμε σε επιφυλακή, ακολουθούμε τις οδηγίες. Καλή δύναμη σε όλους».

Που θα «χτυπήσει» ο Ιανός

Επιδείνωση θα παρουσιάσει ο καιρός από το απόγευμα της Πέμπτης 17 Σεπτεμβρίου, η οποία θα επηρεάσει σχεδόν όλη τη χώρα. Πιο αναλυτικά, έντονα φαινόμενα προβλέπονται:

  • Την Πέμπτη (17-09-2020) από το απόγευμα, στο νότιο Ιόνιο και την Πελοπόννησο κυρίως στα δυτικά τμήματα της.
  • Την Παρασκευή (18-09-2020) στο νότιο Ιόνιο, την Πελοπόννησο, τη Στερεά (συμπεριλαμβανομένης της Αττικής) και την Εύβοια. Από το απόγευμα στα δυτικά τα φαινόμενα θα εξασθενήσουν, ενώ το βράδυ θα επηρεαστούν οι δυτικές Κυκλάδες. Στην Πελοπόννησο και την ανατολική Στερεά τα φαινόμενα θα είναι πολύ ισχυρά.
  • Το Σάββατο (19-09-2020) τα έντονα φαινόμενα θα επηρεάσουν την ανατολική Πελοπόννησο και την ανατολική Στερεά, τις Κυκλάδες και πιθανόν την Κρήτη. Από το μεσημέρι στην ανατολική Στερεά και την ανατολική Πελοπόννησο βαθμιαία θα εξασθενήσουν.

Η καταιγίδα «Ιανός»

Η κακοκαιρία «Ιανός» – η πρώτη του φετινού φθινοπώρου – θα επηρεάσει τη χώρα μας από την Πέμπτη, εξαιτίας μιας ατμοσφαιρικής διαταραχής στην περιοχή της Κεντρικής Μεσογείου, η οποία αναμένεται βαθμιαία να ενισχυθεί σημαντικά, σύμφωνα με τα νεότερα προγνωστικά στοιχεία του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών(ΕΑΑ)/Meteo.gr, καθώς και με διαθέσιμα προγνωστικά μοντέλα άλλων φορέων.

Δορυφορική εικόνα του Ευρωπαϊκού μετεωρολογικού δορυφόρου “Meteosat-11” της Ευρωπαϊκής Οργάνωσης για την Εκμετάλλευση των Μετεωρολογικών Δορυφόρων (EUMETSAT) την Τετάρτη 16/09/2020 στις 08:55. τοπική ώρα, επεξεργασμένη από το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών / meteo.gr. Με κόκκινες αποχρώσεις οι κορυφές των νεφών με θερμοκρασίες κάτω από -50 βαθμούς Κελσίου.

Τα κύρια χαρακτηριστικά

Τα κύρια χαρακτηριστικά του «Ιανού», όπως βάφτισε την κακοκαιρία το meteo, θα είναι οι έντονες βροχοπτώσεις, ιδιαίτερα στο Ιόνιο και στα νότια ηπειρωτικά τμήματα της χώρας, οι καταιγίδες κατά τόπους και οι πολύ θυελλώδεις άνεμοι, ιδιαίτερα σε θαλάσσια τμήματα, όπου ενδέχεται να φτάσουν σε επίπεδα θύελλας.

Οι επιστήμονες του Αστεροσκοπείου επισημαίνουν ότι λόγω της αβεβαιότητας που παρουσιάζουν οι προγνώσεις κατά τις μεταβατικές εποχές και λόγω της παρούσας θέσης της ατμοσφαιρικής διαταραχής, καθώς βρίσκεται πάνω από θάλασσα, δεν είναι ακόμα σαφής η τροχιά που θα ακολουθήσει πάνω από τη χώρα μας.

Στον χάρτη που ακολουθεί παρουσιάζονται τα 4 επικρατέστερα σενάρια σχετικά με την τροχιά που θα ακολουθήσει το κέντρο του βαρομετρικού χαμηλού έως τις 03:00 τα ξημερώματα του Σαββάτου 19/09.

Επίσης δεν είναι ακόμα σαφές αν ο «Ιανός» θα αποκτήσει τροπικά χαρακτηριστικά και αν θα πληροί τις προϋποθέσεις, ώστε να χαρακτηριστεί Μεσογειακός Κυκλώνας (βαρομετρικό χαμηλό γνωστό ως Medicane από την ένωση των λέξεων Mediterranean και hurricanes), κάτι ωστόσο που δεν μπορεί να αποκλειστεί, επισημαίνει το meteo.

Οι οδηγίες της Πολιτικής Προστασίας για την κακοκαιρία

Η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας (www.civilprotection.gr) του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη έχει ενημερώσει τις αρμόδιες υπηρεσιακά εμπλεκόμενες κρατικές υπηρεσίες, καθώς και τις περιφέρειες και τους δήμους της χώρας ώστε να βρίσκονται σε αυξημένη ετοιμότητα πολιτικής προστασίας, προκειμένου να αντιμετωπίσουν άμεσα τις επιπτώσεις από την εκδήλωση των έντονων καιρικών φαινομένων.

Παράλληλα, η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας συνιστά στους πολίτες να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί, μεριμνώντας για τη λήψη μέτρων αυτοπροστασίας από κινδύνους που προέρχονται από την εκδήλωση των έντονων καιρικών φαινομένων.

Ειδικότερα, σε περιοχές όπου προβλέπεται η εκδήλωση έντονων βροχοπτώσεων, καταιγίδων ή θυελλωδών ανέμων:

• Να ασφαλίσουν αντικείμενα τα οποία αν παρασυρθούν από τα έντονα καιρικά φαινόμενα ενδέχεται να προκαλέσουν καταστροφές ή τραυματισμούς.
• Να βεβαιωθούν ότι τα λούκια και οι υδρορροές των κατοικιών δεν είναι φραγμένα και λειτουργούν κανονικά.
• Να αποφεύγουν να διασχίζουν χειμάρρους και ρέματα, πεζή ή με όχημα, κατά τη διάρκεια καταιγίδων και βροχοπτώσεων, αλλά και για αρκετές ώρες μετά το τέλος της εκδήλωσής τους.
• Να αποφεύγουν τις εργασίες υπαίθρου και δραστηριότητες σε θαλάσσιες και παράκτιες περιοχές κατά τη διάρκεια εκδήλωσης των έντονων καιρικών φαινομένων (κίνδυνος από πτώσεις κεραυνών).
• Να προφυλαχτούν αμέσως κατά τη διάρκεια μιας χαλαζόπτωσης. Να καταφύγουν σε κτίριο ή σε αυτοκίνητο και να μην εγκαταλείπουν τον ασφαλή χώρο, παρά μόνο όταν βεβαιωθούν ότι η καταιγίδα πέρασε. Η χαλαζόπτωση μπορεί να είναι πολύ επικίνδυνη και για τα ζώα.
• Να αποφύγουν τη διέλευση κάτω από μεγάλα δέντρα, κάτω από αναρτημένες πινακίδες και γενικά από περιοχές, όπου ελαφρά αντικείμενα (π.χ. γλάστρες, σπασμένα τζάμια κλπ.) μπορεί να αποκολληθούν και να πέσουν στο έδαφος (π.χ. κάτω από μπαλκόνια).
• Να ακολουθούν πιστά τις οδηγίες των κατά τόπους αρμοδίων φορέων, όπως Τροχαία κ.λπ.
Για πληροφορίες και ανακοινώσεις σχετικά με την επικρατούσα κατάσταση και τη βατότητα του οδικού δικτύου λόγω εισροής πλημμυρικών υδάτων σε αυτό οι πολίτες μπορούν να επισκεφθούν την ιστοσελίδα της ΕΛ.ΑΣ. www.astynomia.gr.

Για περισσότερες πληροφορίες και οδηγίες αυτοπροστασίας από τα έντονα καιρικά φαινόμενα, οι πολίτες μπορούν να επισκεφθούν την ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.civilprotection.gr.