Η αυτοπυρπόληση μίας γυναίκας που δεν έγινε είδηση

Συγκλονίζει η ιστορία της 26χρονης εγκύου γυναίκας και μητέρας άλλων δυο παιδιών από το Αφγανιστάν, η οποία το πρωί της περασμένης Κυριακής 21 Φεβρουαρίου 2021, αυτοπυρπολήθηκε μέσα στη σκηνή που διέμενε, στον προσωρινό καταυλισμό του Καρά Τεπέ της Μυτιλήνης. Η γυναίκα, αναγνωρισμένη πρόσφυγας που είχε περάσει στη Μυτιλήνη με τα παιδιά της μόνη της, επρόκειτο να αναχωρήσει από τη Μυτιλήνη με προορισμό τη Γερμανία, της έγινε όμως την τελευταία στιγμή γνωστό ότι αυτό δεν μπορεί να γίνει άμεσα λόγω της προχωρημένης εγκυμοσύνης της.

Το πρωί της Κυριακής έβγαλε τα παιδιά της από τη σκηνή και αυτοπυρπολήθηκε διαμαρτυρόμενη. Με παρέμβαση υπαλλήλων του ΚΥΤ και άλλων αιτούντων άσυλο που διαμένουν εκεί η φωτιά σβήστηκε, η 26χρονη δε, μεταφέρθηκε με εγκαύματα στο νοσοκομείο Μυτιλήνης.

Το θέμα αναδεικνύει με άρθρο του στην ιστοσελίδα «Στο Νησί», ο Μιχάλης Μπάκας, ο οποίος επισημαίνει το γεγονός ότι η είδηση «δεν έφτασε την Αθήνα, πόσο μάλλον στα Ευρωπαϊκά ΜΜΕ», καθώς «το προσφυγικό δεν πουλάει πια». Ο ίδιος δίνει έμφαση στις άθλιες συνθήκες διαβίωσης των προσφύγων στους καταυλισμούς, καθώς και στην κλήση της γυναίκας σε απολογία, κάνοντας ιδιαίτερη αναφορά και αναδρομή στην αυτοπυρπόληση ως ύστατη πράξη αντίδρασης, την οποία «τη συναντάμε πολλές φορές σε βουδιστές μοναχούς, αλλά έχουμε και στην Ευρώπη τέτοια περιστατικά αυτοθυσίας».

Επίσης, στηλιτεύει τις ρατσιστικές αντιδράσεις στα social media, σημειώνοντας: «Και όμως ακόμα και σε αυτή την τραγική στιγμή δεν έπαψαν κάποια συμπατριώτες μας να χύσουν το δηλητήριο τους για αυτή και τους πρόσφυγες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Διαβάσαμε για μια ακόμη φορά τραγικά σχόλια. Ακόμα και σε αυτή της στιγμή κάποιοι δείχνουν πόσο άρρωστη μπορεί να γίνει μια κοινωνία όταν ωθείται σε αδιέξοδο ρατσιστικό μίσος».

Αναλυτικά το άρθρο

Η είδηση κυκλοφόρησε στο νησί αλλά δεν έφτασε στην Αθήνα, πόσο μάλλον στα Ευρωπαϊκά ΜΜΕ. Το προσφυγικό δεν πουλάει πια, αλλάξαν οι καιροί, ο Πατριάρχης, ο Πάπας και οι αστέρες των media έφυγαν, ο κόσμος κουράστηκε, η ακροδεξιά αλωνίζει και καθορίζει την ατζέντα στην Ελλάδα και την Ευρώπη, τα σύνορα προς την Ευρώπη έκλεισαν, στα θαλάσσια σύνορα τους πετάμε πίσω, κάποιες χιλιάδες πρόσφυγες εξακολουθούν να παραμένουν στα νησιά απελπισμένοι, χωρίς ελπίδα για το μέλλον.

Μια 26χρονη μητέρα δύο παιδιών, έγκυος στον όγδοο μήνα, αυτοπυρπολήθηκε «επειδή απορρίφθηκε η μετάβασή της στη Γερμανία» όπου ήλπιζε να πάει. Η 26χρονη, όπως διαβάζουμε στα ΜΜΕ, «έβγαλε τα παιδιά της από τη σκηνή και έβαλε φωτιά προκειμένου να αυτοπυροποληθεί». Ευτυχώς με την επέμβαση άλλων σώθηκε και γλίτωσε με λίγα εγκαύματα αλλά το δράμα της δεν τελείωσε εκεί καθώς κλήθηκε σε απολογία από την Εισαγγελία με την κατηγορία του εμπρησμού από πρόθεση. Ευτυχώς τελικά κρίθηκε ελεύθερη με μόνο περιοριστικό όρο την απαγόρευση εξόδου από τη χώρα.

Έγραφα και σε ένα παλιότερο σημείωμα ότι πριν λίγα χρόνια είχαμε ζητήσει παρέμβαση της Εισαγγελίας για τις άθλιες συνθήκες κράτησης στο λιμάνι της Μυτιλήνης. Εκεί, σε ερώτηση μας πώς θα αντιδρούσαν εάν πεθάνει κάποιο μωρό στο λιμάνι, η εισαγγελία μας απάντησε ότι θα έκανε αγωγή κατά της μητέρας για «έκθεση ανηλίκου σε κίνδυνο». Κάτι ανάλογο δυστυχώς έγινε στην περίπτωση ναυαγίου τον Νοέμβριο του 2020, όταν ένας 25χρονος πατέρας έχασε τον 6χρονο γιο του και τη σύζυγό σε ναυάγιο στα ανοιχτά της Σάμου και βρέθηκε κατηγορούμενος από την εισαγγελία.

Ω, τι κόσμος μπαμπά…

Η αυτοπυρπόληση ως ύστατη πράξη αντίδρασης τη συναντάμε πολλές φορές σε βουδιστές μοναχούς, αλλά έχουμε και στην Ευρώπη τέτοια περιστατικά αυτοθυσίας. Ο νεαρός τσέχος φοιτητής φιλοσοφίας Γιαν Πάλαχ έγινε παγκόσμιο σύμβολο αντίστασης, όταν έχασε τη ζωή του τον Γενάρη του 1969 αντιδρώντας με αυτό τον τρόπο, διαμαρτυρόμενος ενάντια στη της σοβιετική εισβολή που τον Αύγουστο του 1968 είχε συντρίψει το μεταρρυθμιστικό κίνημα της «Άνοιξης της Πράγας».

Εν μέσω χούντας, ο φοιτητής Κώστας Γεωργάκης, έδωσε τη ζωή του στον αντιδικτατορικό αγώνα όταν αυτοπυρπολήθηκε στη Γένοβα της Ιταλίας το 1970 σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τη δικτατορία στην Ελλάδα. Λίγο πριν εκπνεύσει ο Γιωργάκης φώναξε «Το έκανα για χάρη της Ελλάδας, ζήτω η δημοκρατία, όλοι οι Ιταλοί ας αναφωνήσουν : Ζήτω η ελεύθερη Ελλάδα».

Η αυτοπυρπόληση, που συχνά οδηγεί και στο θάνατο, αποτελεί την έσχατη έκφραση αντίδρασης για κάποιον που δεν βρίσκει άλλο τρόπο να βρει το δίκιο του.

Ας αναλογιστούμε πόσο απελπισμένη ήταν η νεαρή 26χρονη Αφγανή, που έφτασε σε αυτό το σημείο να κινδυνεύσει να χάσει τη ζωή της, καθώς βλέπει ότι θα γεννήσει το παιδί της σε μια σκηνή στο Καρά Τεπέ, στις λάσπες, στο κρύο και το αγιάζι.

Και όμως ακόμα και σε αυτή την τραγική στιγμή δεν έπαψαν κάποια συμπατριώτες μας να χύσουν το δηλητήριο τους για αυτή και τους πρόσφυγες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Διαβάσαμε για μια ακόμη φορά τραγικά σχόλια. Ακόμα και σε αυτή της στιγμή κάποιοι δείχνουν πόσο άρρωστη μπορεί να γίνει μια κοινωνία όταν ωθείται σε αδιέξοδο ρατσιστικό μίσος.

«Σιγά θα ξεσκιστή το καλσόν, δύο ώρες μέσα, σάντουιτς και καφε κερασμένο από το κράτος», «εκβιασμός στο έπακρον, μάνα που δεν σκέφτηκε το παιδί της δεν είναι μάνα» «η επιλογή ήταν δική της, το έκανε επειδή το γούσταρε δεν την έβαλε κανένας με το ζόρι να το κάνει» «26χρονη έγκυος με δύο παιδία… ε ρε τι επιδόματα γλύτωσε η Γερμανία».Όλα αυτά για μια απελπισμένη έγκυο μάνα.

Ένα χρόνος πέρασε άλλωστε από τον Μάρτη του 2020 όταν συμπολίτες μας εμπόδιζαν βάρκα με πρόσφυγες, μεταξύ αυτών γυναίκες και παιδιά, να αποβιβαστεί στη Θερμή της Λέσβου, εκεί που μεταξύ άλλων ύβρεων χωρίς καμία αντίδραση της αστυνομίας κάποιοι φώναζαν «δεν τις έβαλα εγώ να γκαστρωθούν, δεν μας νοιάζει για τα μωρά τους».

Ω, τι κόσμος μπαμπά..

Και εάν δεν μπορούμε να τους καταλάβουμε, και εάν δεν μπορούμε να σεβαστούμε την ελπίδα τους για ένα καλύτερο μέλλον για αυτούς και τα παιδιά τους, τουλάχιστον ας σεβαστούμε την απελπισία τους, τον πόνο τους, όταν χάνουν τους ανθρώπους τους, όταν πεθαίνουν.

Ο χρόνος θα περάσει αλλά η ανθρωπιά ή η απανθρωπιά κάποιων θα μείνει ανεξίτηλη.

Ας κλείσουμε με ένα τραγούδι του Κώστα Μουρσελά, που θα μπορούσε να γραφτεί για την 26 αφγανή, αλλά γράφτηκε πριν 47 χρόνια.

Ω τι κόσμος μπαμπά

Σε τι κόσμο, μπαμπά, μ’ έχεις φέρει να ζήσω,

δε μου κάνει, μαμά, επιστρέφεται πίσω,

σε τι κόσμο, μπαμπά, μ’ έχεις φέρει να ζήσω,

με στενεύουν λουριά, πώς να τον συνηθίσω.

Τόσος κόπος γιατί, τόσο αίμα και δάκρυ

να μπορούσα με κάτι να τον κάνω καπνό,

όλα τέλειωσαν πια, όλα πήγαν χαμένα,

ένα μένει σ’ εμένα, να του βάλω φωτιά.

Ω! τι κόσμος μπαμπά, ποιοι τον σκάρτεψαν τόσο

να `ναι όλα στραβά, τον πουλώ όσο όσο,

κάνε κάτι μπαμπά, δεν αντέχω, θα φύγω,

είναι κρίμα μαμά, άλλαξέ τον και λίγο.

Τόσος κόπος γιατί, τόσο αίμα και δάκρυ

να μπορούσα με κάτι να τον κάνω καπνό,

όλα τέλειωσαν πια, όλα πήγαν χαμένα,

ένα μένει σ’ εμένα, να του βάλω φωτιά.

Στίχοι του Κώστα Μουρσελά για το τραγούδι «Ω τι κόσμος μπαμπά» που ερμήνευσε ο Γιάννης Καλατζής το 1974 σε σύνθεση του Βασίλη Δημητρίου