ΗΠΑ: Σχέδιο για εκεχειρία 6 εβδομάδων - Θετικό το Ισραήλ με προϋπόθεση η απελευθέρωση ομήρων

Οι διαπραγματεύσεις αρχίζουν ξανά σήμερα στο Κάιρο για την ενδεχόμενη κήρυξη ανακωχής κατά τη διάρκεια του ραμαζανιού στη Λωρίδα της Γάζας, όπου έγιναν χθες οι πρώτες αεροπορικές ρίψεις ανθρωπιστικής βοήθειας από τις αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις για τον άμαχο πληθυσμό που βρίσκεται στα πρόθυρα λιμοκτονίας.

Στην αιγυπτιακή πρωτεύουσα, αντιπροσωπεία της Χαμάς αναμένεται να δώσει «επίσημη απάντηση» στην πρόταση που καταρτίστηκε στα τέλη Ιανουαρίου από τις χώρες που μεσολαβούν —Κατάρ, Αίγυπτος, ΗΠΑ— και ισραηλινούς διαπραγματευτές, σύμφωνα με πηγή του Γαλλικού Πρακτορείου προσκείμενη στο παλαιστινιακό ισλαμιστικό κίνημα.

Η πρόταση προβλέπει ότι σε «πρώτη φάση» θα κηρυχθεί παύση των στρατιωτικών επιχειρήσεων για έξι εβδομάδες και θα αφεθούν ελεύθεροι 42 όμηροι που κρατούνται στη Λωρίδα της Γάζας, σε αντάλλαγμα για την αποφυλάκιση Παλαιστινίων κρατούμενων από το Ισραήλ.

Το Ισραήλ έχει «λίγο ως πολύ» αποδεχθεί τους όρους για να κηρυχθεί ανακωχή στη Λωρίδα της Γάζας, που σημαίνει ότι η μπάλα βρίσκεται «στο γήπεδο της Χαμάς», δήλωσε χθες Σάββατο αμερικανός αξιωματούχος σε δημοσιογράφους στην Ουάσιγκτον, υπό τον όρο να μην κατονομαστεί. Η κυβέρνηση του Ισραήλ δεν έχει επιβεβαιώσει την πληροφορία αυτή.

Την Παρασκευή, ο αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν επανέλαβε πως «ελπίζει» ότι θα κηρυχθεί ανακωχή ως το ραμαζάνι, ιερό μήνα για τους μουσουλμάνους, που φέτος ξεκινά το βράδυ της 10ης ή της 11ης Μαρτίου.

Σε σχεδόν πέντε μήνες, ο πόλεμος, έναυσμα του οποίου ήταν επίθεση άνευ προηγουμένου της Χαμάς στο νότιο Ισραήλ, έχει στοιχίσει τη ζωή σε 30.320 ανθρώπους στη Λωρίδα της Γάζας, στη μεγάλη πλειονότητά τους γυναίκες και παιδιά, σύμφωνα με τον πιο πρόσφατο απολογισμό του υπουργείου Υγείας του παλαιστινιακού ισλαμιστικού κινήματος.

Στον μικρό παραθαλάσσιο θύλακο η ανθρωπιστική κατάσταση είναι καταστροφική. Σύμφωνα με τον Γενς Λέρκε του Γραφείου Συντονισμού Ανθρωπιστικών Υποθέσεων (OCHA) του ΟΗΕ, τα 2,2 από τα 2,4 εκατ. κατοίκους του απειλούνται από «σχεδόν αναπόφευκτο» λιμό.

Το υπουργείο Υγείας της Χαμάς ανακοίνωσε πως 13 βρέφη πέθαναν από «υποσιτισμό και αφυδάτωση» τις τελευταίες ημέρες.

66 αμερικανικά «δέματα»

Εξαιτίας των μεγάλων δυσκολιών για την παράδοση ανθρωπιστικής βοήθειας οδικώς στον θύλακο, στον οποίο επιβάλλει πολιορκία το Ισραήλ από την 9η Οκτωβρίου, αρκετές χώρες ρίχνουν ποσότητες με αλεξίπτωτα, ιδίως η Ιορδανία μαζί με τη Γαλλία, η Ολλανδία με τη Βρετανία, η Αίγυπτος μαζί με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.

Οι ΗΠΑ διεξήγαγαν χθες μια πρώτη τέτοια επιχείρηση: τρία στρατιωτικά αεροσκάφη προχώρησαν σε ρίψεις 66 «δεμάτων» με αλεξίπτωτα. Περιείχαν πάνω από 38.000 γεύματα. Η επιχείρηση έγινε από κοινού με την Ιορδανία, διευκρίνισε αξιωματικός του αμερικανικού στρατού.

Ο πόλεμος ξέσπασε μετά την άνευ προηγουμένου επίθεση της 7ης Οκτωβρίου του στρατιωτικού βραχίονα της Χαμάς στο νότιο Ισραήλ με ορμητήριο τον θύλακα, όπου το Κίνημα Ισλαμικής Αντίστασης ανέλαβε την εξουσία το 2007.

Στην επίθεση αυτή σκοτώθηκαν 1.160 άνθρωποι, στην πλειονότητά τους άμαχοι, σύμφωνα με καταμέτρηση του Γαλλικού Πρακτορείου βασισμένη σε επίσημα ισραηλινά δεδομένα.

Άλλοι περίπου 250 άνθρωποι απήχθησαν και οδηγήθηκαν στη Λωρίδα της Γάζας. Σύμφωνα με ισραηλινές πηγές, παραμένουν όμηροι στον παλαιστινιακό θύλακο 130 και πλέον —από τους οποίους όμως 31 θεωρείται πως είναι νεκροί— μετά την απελευθέρωση 105 και πλέον ομήρων, με αντάλλαγμα την αποφυλάκιση 240 Παλαιστινίων από το Ισραήλ, στα τέλη Νοεμβρίου, όταν κηρύχθηκε ανακωχή μιας εβδομάδας.

Σε αντίποινα για την επίθεση, το Ισραήλ ορκίστηκε να «εξαλείψει» τη Χαμάς, στην εξουσία στη Λωρίδα της Γάζας από το 2007, την οποία χαρακτηρίζει, όπως και οι ΗΠΑ και η ΕΕ, «τρομοκρατική» οργάνωση.

Έκτοτε, ο ισραηλινός στρατός σφυροκοπεί ασταμάτητα τη Λωρίδα της Γάζας και από την 27η Οκτωβρίου διεξάγει χερσαίες επιχειρήσεις, που άρχισαν στο βόρειο τμήμα του θυλάκου και προοδευτικά μεταφέρθηκαν στο νότιο.

Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου έχει διαμηνύσει πως ο επόμενος στόχος θα είναι η Ράφα, προκειμένου να νικηθεί το παλαιστινιακό ισλαμιστικό κίνημα στο κατ’ αυτόν «τελευταίο οχυρό» του.

Η προοπτική αυτή θορυβεί τη διεθνή κοινότητα, καθώς στην πόλη κατέφυγαν 1,5 εκατ. Παλαιστίνιοι, σχεδόν όλοι εσωτερικά εκτοπισμένοι —πολλοί πάνω από μια φορά—, που πλέον είναι παγιδευμένοι πάνω στα κλειστά σύνορα με την Αίγυπτο.

«Ανυπόστατες» κατηγορίες

Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ εξέφρασε χθες την «σοβαρή ανησυχία» του για τη διατροφική ανασφάλεια στη Λωρίδα της Γάζας και κάλεσε να υπάρξει απρόσκοπτη και «μεγάλης κλίμακας» διανομή ανθρωπιστικής βοήθειας.

Τα φορτία με τη βοήθεια, για τη διέλευση των οποίων απαιτείται πράσινο φως από τις αρχές του Ισραήλ, που επέβαλαν αποκλεισμό στη Λωρίδα της Γάζας όταν ανέλαβε την εξουσία εκεί η Χαμάς, φθάνουν μέσω Αιγύπτου στη Ράφα, όμως η ποσότητά της μοιάζει σταγόνα στον ωκεανό.

Η κατάσταση είναι πιο ανησυχητική στο βόρειο τμήμα της Λωρίδας της Γάζας, όπου οι βομβαρδισμοί, οι μάχες και οι λεηλασίες καθιστούν τη διανομή βοήθειας στην πράξη αδύνατη.

Παράδοση βοήθειας στην πόλη της Γάζας μετατράπηκε σε τραγωδία την Πέμπτη, όταν εκατοντάδες απελπισμένοι άνθρωποι όρμησαν στα φορτηγά που τη μετέφεραν.

Αυτόπτες μάρτυρες και η Χαμάς ανέφεραν πως ισραηλινοί στρατιώτες άνοιξαν πυρ εναντίον του πλήθους. Εκπρόσωπος του στρατού του Ισραήλ αναγνώρισε πως υπήρξαν, κατ’ αυτόν «περιορισμένα», πυρά εναντίον του πλήθους από στρατιώτες του που «απειλούνταν», διαβεβαιώνοντας ότι στην πλειονότητά τους οι νεκροί ποδοπατήθηκαν εξαιτίας του πανικού ή «παρασύρθηκαν» από φορτηγά.

Κατά τον πιο πρόσφατο απολογισμό του υπουργείου Υγείας της Χαμάς, τουλάχιστον 118 άνθρωποι σκοτώθηκαν και άλλοι 760 τραυματίστηκαν.

Ομάδα του ΟΗΕ, η οποία επισκέφθηκε τραυματίες στο νοσοκομείο Ας Σίφα, στην πόλη της Γάζας, είδε «μεγάλο αριθμό τραυματιών από σφαίρες».

«Το να λέγεται ότι επιτεθήκαμε στην οχηματοπομπή ή ότι πυροβολήσαμε εσκεμμένα αμάχους είναι ανυπόστατο», είπε χθες ο εκπρόσωπος του ισραηλινού στρατού Ντανιέλ Χαγκαρί.

Η διεθνής κοινότητα θέλει να διενεργηθεί έρευνα και επιμένει να ζητεί άμεση κατάπαυση του πυρός.

«Όλος ο κόσμος πεινάει»

Οι ρίψεις βοήθειας από τον αέρα, ή ενδεχόμενες παραδόσεις διά θαλάσσης, άλλη επιλογή που ανέφερε πως εξετάζει η κυβέρνηση των ΗΠΑ, «δεν μπορούν να υποκαταστήσουν την απαραίτητη είσοδο βοήθειας από όσες περισσότερες χερσαίες οδούς είναι δυνατόν», σημείωσε χθες ανώτερος αμερικανός αξιωματούχος.

Το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα (ΠΕΠ) κάνει λόγο για «επείγουσα ανάγκη» να φθάσει βοήθεια σε «όλους» όσοι βρίσκοναι σε κατάσταση επισιτιστικής κρίσης στον θύλακο.

«Θα επιμείνουμε να λέμε στο Ισραήλ πως πρέπει να διευκολυνθεί η είσοδος περισσότερων φορτηγών και να αυξηθούν οι οδοί πρόσβασης στη Γάζα», είπε προχθές ο αμερικανός πρόερδρος Μπάιντεν.

«Λάβαμε δυο σάκους αλεύρι από τη βοήθεια που παραδόθηκε την ημέρα που έγινε η σφαγή, την Πέμπτη», ανέφερε ο Χισάμ Αμπού Έιντ, 28χρονος κάτοικος της συνοικίας Ζαϊτούν. «Δεν φτάνουν. Όλος ο κόσμος πεινάει. Η βοήθεια έρχεται σπάνια και δεν είναι αρκετή».

Παράλληλα, ο ισραηλινός πρωθυπουργός Νετανιάχου συνεχίζει να δέχεται πιέσεις από συγγενείς ομήρων να κλείσει συμφωνία για να αφεθούν ελεύθεροι. Χθες, χιλιάδες διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν στην Ιερουσαλήμ, όπου ολοκληρώθηκε τετραήμερη πορεία συγγενών τους, κατοίκων κιμπούτς στα σύνορα με τη Λωρίδα της Γάζας.

«Θέλουμε να γυρίσουν σπίτια τους», να γυρίσουν «ζωντανοί», είπε διαδηλώτρια. «Δεν αντέχουμε να περιμένουμε άλλο».