IRIS: «Έκρηξη» πληρωμών και χρηστών το 2023 - Τι είναι και γιατί το επιλέγουν οι νέοι και οι επαγγελματίες

Τη νέα τάση στις πληρωμές πουν ονομάζεται ΙRIS προτιμούν οι νέοι ηλικίας 18-34 ετών κι αυτό γιατί το IRIS δίνει τη δυνατότητα σε καταναλωτές και ελεύθερους επαγγελματίες να πραγματοποιούν συναλλαγές έως 500 ευρώ χωρίς χρεώσεις. Μάλιστα οι προοπτικές περαιτέρω διείσδυσής της είναι αυξητικές, καθώς από την 1η Φεβρουαρίου οι ελεύθεροι επαγγελματίες θα είναι εγγεγραμμένοι υποχρεωτικά στην υπηρεσία.

Οι μεταφορές χρημάτων μεταξύ φίλων (IRIS P2P) αυξήθηκαν 251% σε σχέση με πέρυσι, οι μεταφορές μεταξύ επαγγελματιών (IRISP2Β) αυξήθηκαν 293% ενώ 69% ήταν η αύξηση των πληρωμών σε ηλεκτρονικά καταστήματα (IRIS eCommerce).

Το μέγεθος της ραγδαίας επέκτασης του IRIS στην ελληνική αγορά γίνεται πολύ πιο ξεκάθαρο αν συγκρίνουμε την πορεία του από το 2020. Έτσι οι μεταφορές μεταξύ φίλων έχουν αυξηθεί 2540%, αυτές μεταξύ επαγγελματιών 1125% και 373% οι πληρωμές στα ηλεκτρονικά καταστήματα.

Τα στοιχεία της ΔΙΑΣ ΑΕ δείχνουν ότι την τελευταία ημέρα του 2023, οι εγγεγραμμένοι χρήστες του IRIS P2P ανέρχονταν σε 2,2 εκατομμύρια αριθμός περισσότερες από 4 φορές μεγαλύτερος σε σχέση με το 2020. Μάλιστα το Δεκέμβριο εγγράφηκαν 102.000 νέοι χρήστες, αριθμός ρεκόρ ενώ σχεδόν 1,5 εκατομμύρια (70%) ανήκουν στην ηλικία μεταξύ 18-34 ετών.

Σημαντική εφαρμογή του IRIS αφορά στο ηλεκτρονικό εμπόριο και γνωρίσει εξίσου σημαντική αύξηση συναλλαγών. Το 2023 οι συναλλαγές μέσω του IRIS eCommerce αυξήθηκαν κατά 61% σε σχέση με το 2022 και πενταπλασιάστηκαν σε σχέση με το 2020.

Τι είναι το IRIS

Το IRIS είναι μια υπηρεσία πληρωμών (IRIS Online Payments), που υποστηρίζεται από την εταιρεία ΔΙΑΣ (μέτοχοι είναι η Τράπεζα της Ελλάδος και οι τράπεζες) και δίνει τη δυνατότητα για άμεσες μεταφορές χρημάτων μέσω κινητού τηλεφώνου εντός Ελλάδας. Η υπηρεσία προσφέρεται από τα πιστωτικά ιδρύματα Alpha Bank, Εθνική Τράπεζα, Eurobank, Τράπεζα Πειραιώς και Συνεταιριστική Τράπεζα Ηπείρου.

Η υπηρεσία υποστηρίζει πληρωμές χωρίς ο εντολέας να γνωρίζει τον αριθμό λογαριασμού του δικαιούχου (IBAN), αλλά με χρήση εναλλακτικού αναγνωριστικού στοιχείου (π.χ. αριθμός κινητού τηλεφώνου για πληρωμές προς ιδιώτες ή ΑΦΜ για πληρωμές προς εταιρίες και ελεύθερους επαγγελματίες).

Η άμεση πληρωμή ενεργοποιείται από τον εντολέα και ολοκληρώνεται σε σύντομο χρονικό διάστημα λίγων δευτερολέπτων, με αντίστοιχη ενημέρωση του δικαιούχου και του εντολέα για την επιτυχή ολοκλήρωσή της. Προκειμένου να χρησιμοποιήσουν την υπηρεσία, ο εντολέας και ο δικαιούχος πρέπει να εγγραφούν στην εφαρμογή της τράπεζας επιλογής τους. Μπορούν να εγγραφούν σε περισσότερες εφαρμογές για την μεταφορά χρημάτων, ωστόσο θα λαμβάνουν χρήματα σε λογαριασμό μιας μόνο τράπεζας.
Η υπηρεσία είναι διαθέσιμη από τον Ιούνιο του 2017 και εγκαινίασε μια νέα εποχή στα τραπεζικά εμβάσματα, καθώς ο συναλλασσόμενος δεν χρεώνεται για μεταφορές μεταξύ διαφορετικών τραπεζών, σε αντίθεση με τον παραδοσιακό τρόπο μεταφορών (έμβασμα στο γκισέ ή e-banking), στις οποίες υπάρχουν χρεώσεις.

Με την υπηρεσία IRIS μπορούν να γίνουν και πληρωμές στην ΑΑΔΕ.

Η υπηρεσία IRIS payments σας παρέχει τη δυνατότητα άμεσης αποστολής και παραλαβής χρημάτων μέσω κινητού τηλεφώνου. Η υπηρεσία λειτουργεί μεταξύ των συμμετεχουσών τραπεζών: Τράπεζα Πειραιώς – Εθνική Τράπεζα – Eurobank – Alpha Bank – Συνεταιριστική Τράπεζα Ηπείρου.

Με την υπηρεσία IRIS Payments του Eurobank Mobile App στέλνετε χρήματα σε οποιονδήποτε δωρεάν, χωρίς να γνωρίζετε τον αριθμό λογαριασμού του. Αρκεί να ξέρετε τον αριθμό κινητού του. Λαμβάνει τα χρήματα, ακόμη κι αν δεν έχει λογαριασμό Eurobank.

Πώς μπορώ να εγγραφώ στην υπηρεσία;

Μπορείτε να εγγραφείτε για προσωπική χρήση με αναγνωριστικό στοιχείο τον αριθμό του κινητού σας τηλεφώνου, επιλέγοντας τον τραπεζικό λογαριασμό στον οποίο επιθυμείτε να δέχεστε πληρωμές:

• μέσω του winbank app, επιλέγετε «IRIS payments – Διαχείριση Υπηρεσίας» από το menu «ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ»
• μέσω του winbank web banking, εγγράφεστε από την επιλογή «ΑΓΟΡΕΣ & ΑΙΤΗΣΕΙΣ» και στη συνέχεια «Διαχείριση IRIS payments με αριθμό κινητού ή ΑΦΜ».

Τα οφέλη για καταναλωτές και επαγγελματίες

Οι καταναλωτές και οι επαγγελματίες μπορούν να πραγματοποιούν μέσω της διατραπεζικής υπηρεσίας IRIS μεταφορές χρημάτων με τη χρήση αριθμού κινητού ή και μιας επαφής από τον τηλεφωνικό κατάλογο που είναι αποθηκευμένη στο τηλέφωνο.

Οι καταναλωτές, εφόσον έχουν ενεργοποιήσει την υπηρεσία IRIS στο mobile banking, μπορούν να κάνουν τις πληρωμές τους μέσα σε δευτερόλεπτα πληκτρολογώντας τον ΑΦΜ ή το κινητό τηλέφωνο του επαγγελματία, στοιχεία τα οποία μπορούν για λόγους διευκόλυνσης να παρέχονται υπό μορφή QR Code προς σάρωση.

Τα οφέλη από τη χρήση του συστήματος αυτού είναι ότι:

• Ο καταθέτης δεν χρειάζεται να γνωρίζει ο καταθέτης τον αριθμό λογαριασμού παρά μόνο το κινητό τηλέφωνο ή τον ΑΦΜ του δικαιούχου.
• Μέσα σε λίγα  δευτερόλεπτα ολοκληρώνεται η διαδικασία και ο δικαιούχος της πληρωμής ενημερώνεται άμεσα για την ολοκλήρωση της συναλλαγής.
• Δεν πληρώνει προμήθεια στην τράπεζα για τη μεταφορά.
• Σύμφωνα με το ευρωπαϊκό σχήμα SEPA Instant Credit Transfe η μεταφορά είναι ασφαλής.
• Η συγκεκριμένη υπηρεσία διασφαλίζει άμεση πληρωμή του εμπόρου απευθείας από τον τραπεζικό λογαριασμό του καταναλωτή, χωρίς τη μεσολάβηση κάρτας. 

Ποιες είναι οι υποχρεώσεις των επιχειρήσεων

Κομβική για την ανάπτυξη της καινοτόμου υπηρεσίας είναι η αποδοχή του IRIS ως μέσο πληρωμής εκ μέρους των εμπόρων, Πράγματι, ο αριθμός των e-shops που χρησιμοποιούν το IRIS commerce αυξήθηκε το 2023 19 φορές σε σχέση με το 2020.

Πολύ πριν γίνει υποχρεωτικό βάσει του νόμου που ψηφίστηκε τον Δεκέμβριο μετά από εισήγηση του Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας & Οικονομικών, το IRIS για τους επαγγελματίες είχε καταγράψει δυναμικούς ρυθμούς εξάπλωσης.

Το 2023 οι εγγεγραμμένοι επαγγελματίες στην υπηρεσία IRIS P2B (person to business) ξεπέρασαν τους 155.000 -αριθμός τριπλάσιος σε σύγκριση με το 2020. Τον Δεκέμβριο -μετά και τις εξαγγελίες του ΥΠΕΘΟ- σημειώθηκε ο μεγαλύτερος αριθμός νέων εγγραφών σε μηνιαία βάση (30.000).

Σύμφωνα νέο φορολογικό νόμο, οι  ελεύθεροι επαγγελματίες, οι  έμποροι και αυτοαπασχολούμενοι θα πρέπει να κάνουν και να αποδέχονται στιγμιαίες πληρωμές χωρίς κάρτα, με απευθείας μεταφορά χρημάτων στον λογαριασμό του δικαιούχου μέσω κινητού (smartphone), του tablet ή του υπολογιστή του πελάτη/καταναλωτή.

Για να συμβεί αυτό, ο επαγγελματίας θα πρέπει μέσω e-banking ή στην εφαρμογή της τράπεζας στο κινητό του να δηλώσει τον επαγγελματικό του λογαριασμό, για να μπαίνουν σε αυτόν τα χρήματα που εισπράττει.  Με τον ίδιο τρόπο θα πρέπει να έχει δηλώσει και ο καταναλωτής την υπηρεσία από ποιον λογαριασμό του θα φεύγουν τα χρήματα που θέλει να μεταφέρει ή να πληρώσει.

Στα φυσικά καταστήματα ή γραφεία, ο καταναλωτής μπαίνει στην τραπεζική εφαρμογή από το smartphone και καταχωρεί ΑΦΜ, κινητό ή email του επαγγελματία ή της επιχείρησης την οποία πρέπει να πληρώσει.

Διαφορετικά η επιχείρηση μπορεί  να έχει αναρτήσει έναν κωδικό QR για να τον σκανάρει ο πελάτη.