«Καμπανάκι» Συνηγόρου Πολίτη: Τα αδέσποτα άλογα απειλούν τον Υμηττό και οι αρμόδιοι σιωπούν

Ο Συνήγορος του Πολίτη κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για το φαινόμενο των αλόγων που περιφέρονται ανεξέλεγκτα σε τμήματα του Υμηττού, στον Δήμο Κρωπίας, επισημαίνοντας τον κίνδυνο για την ασφάλεια των πολιτών αλλά και τον κίνδυνο για την υγεία των ίδιων των ζώων. Παρά τις επανειλημμένες εισηγήσεις της Ανεξάρτητης Αρχής προς τους αρμόδιους φορείς, δεν έχει μέχρι σήμερα ληφθεί ουσιαστικό μέτρο, με αποτέλεσμα η υπόθεση να φτάσει στη Δικαιοσύνη.

Η πρώτη παρέμβαση του Συνηγόρου του Πολίτη

Στα τέλη του 2024, η Αρχή του Συνηγόρου του Πολίτη δέχθηκε πλήθος καταγγελιών από κατοίκους της περιοχής που ανέφεραν ότι γκρουπ αλόγων, χωρίς καμία σήμανση ή ιδιοκτήτη, κινούνταν ανεξέλεγκτα σε δρόμους και μονοπάτια, θέτοντας σε κίνδυνο διερχόμενους οδηγούς και πεζούς. Στο πλαίσιο της διερεύνησης, η Αρχή απέστειλε επιστολές και τεκμηριωμένα έγγραφα προς όλους τους εμπλεκόμενους φορείς , υπουργεία Αγροτικής Ανάπτυξης, Εσωτερικών, Περιβάλλοντος, καθώς και την Περιφερειακή Ενότητα Ανατολικής Αττικής,  με αίτημα να υλοποιηθεί άμεσα σχέδιο περισυλλογής και περίθαλψης των ζώων. Παράλληλα, ο Συνήγορος συγκάλεσε συσκέψεις με την Τοπική Αυτοδιοίκηση και υπηρεσίες σε κεντρικό επίπεδο, προκειμένου να διαμορφωθεί ένα συντονισμένο πλαίσιο δράσης.

Ζητούμενα και προβληματισμοί

Σύμφωνα με την Ανεξάρτητη Αρχή, δύο κύρια ζητήματα καθιστούν το πρόβλημα επείγον:

• Δημόσια ασφάλεια

Τα άλογα που κινούνται στον δρόμο αυξάνουν τον κίνδυνο τροχαίων ατυχημάτων και συγκρούσεων με πεζούς. Οι κάτοικοι του Δήμου Κρωπίας καταγγέλλουν ότι έχουν ήδη σημειωθεί περιστατικά όπου διερχόμενοι οδηγοί αναγκάστηκαν να πραγματοποιήσουν απότομο ελιγμό για να αποφύγουν τα ζώα, ενώ ελλοχεύει ο κίνδυνος σύγκρουσης με πεζούς στα μονοπάτια όπου συχνάζουν εκδρομείς και περιπατητές.

• Ευημερία των ζώων

Τα άλογα στερούνται σταβλικής φροντίδας, καθαρής διατροφής και τακτικών κτηνιατρικών ελέγχων. Η έλλειψη εμβολιασμών και ιατρικής φροντίδας θέτει σε κίνδυνο την υγεία τους, ενώ ταυτόχρονα η ανεξέλεγκτη αναπαραγωγή επιτείνει το πρόβλημα. Χωρίς ταυτοποίηση, είναι αδύνατο να εντοπιστεί ο αρχικός ιδιοκτήτης ή να αποδοθούν ευθύνες.

Κατά την πρώτη φάση των ελέγχων, ο Συνήγορος του Πολίτη ζήτησε:

• Άμεση χρηματοδότηση για κάλυψη των αναγκών σίτισης, περίθαλψης και φιλοξενίας των αλόγων σε κατάλληλους στάβλους ή καταφύγια.
• Εφαρμογή των Κανονισμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την καταγραφή, ταυτοποίηση και ιχνηλάτηση των ιπποειδών, ώστε να αποφευχθεί στο μέλλον η εμφάνιση παρόμοιων φαινομένων.
• Νομοθετικές παρεμβάσεις, εφόσον απαιτηθούν, για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων των ζώων αλλά και της δημόσιας τάξης.
• Despite constant reminders and inclusion του ζητήματος στην Ετήσια Έκθεση 2024, καθώς και δελτία Τύπου που απηύθυναν κάλεσμα για άμεση αντιμετώπιση, οι συναρμόδιες υπηρεσίες δεν προχώρησαν σε συντονισμένη δράση.

Αναφορά στην Εισαγγελία και θέση της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Αθηνών

Όταν διαπιστώθηκε ότι οι κρατικοί φορείς έμεναν αδρανείς, ο Συνήγορος του Πολίτη προέβη στην αποστολή πλήρους φάκελου στοιχείων στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Αθηνών και στον Εισαγγελέα Προστασίας Ζώων. Στις 6 Φεβρουαρίου 2025, η Εισαγγελία Πρωτοδικών απέστειλε έγγραφο προς την Αντιπεριφερειάρχη Ανατολικής Αττικής, ζητώντας την άμεση λήψη μέτρων για την περισυλλογή των αλόγων, βάσει των ευρωπαϊκών κανονισμών.

«Η αδιαφορία που παρατηρείται μέχρι σήμερα εκθέτει όχι μόνο τους πολίτες σε κίνδυνο, αλλά και τα ίδια τα ζώα σε σκληρές συνθήκες διαβίωσης» τόνισε η Εισαγγελία, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για ταχεία και συντονισμένη παρέμβαση.

Τοπικές αντιδράσεις και πρωτοβουλίες

Κάτοικοι της ευρύτερης περιοχής Κρωπίας δηλώνουν καθημερινά τον φόβο τους για ατύχημα: «Έχουμε δει άλογα να διασχίζουν το οδόστρωμα χωρίς καμία σήμανση , γνωρίζουμε ότι θα συμβεί κάποιο σοβαρό δυστύχημα αν δεν υπάρξει αρωγή», αναφέρει κάτοικος που ζητάει την ανωνυμία του. Παράλληλα, ομάδες εθελοντών έχουν ξεκινήσει περιοδικές περιπολίες, προσφέροντας νερό και τροφή στα ζώα, μέχρι να βρεθεί μια μόνιμη λύση. Ωστόσο, η δράση τους δεν αντικαθιστά την ανάγκη κρατικής παρέμβασης.

Στο δημοτικό συμβούλιο Κρωπίας, η συζήτηση περιστράφηκε γύρω από την εξεύρεση οικονομικών πόρων για τη δημιουργία σταύλων ή καταφυγίου ζώων. Ο Δήμαρχος δήλωσε ότι έχει ζητηθεί επιπλέον χρηματοδότηση από ευρωπαϊκά προγράμματα, χωρίς όμως μέχρι σήμερα αποτέλεσμα. «Αν δεν ενισχυθούμε με τα κατάλληλα κονδύλια, δεν μπορούμε να συγκεντρώσουμε τα άλογα με τρόπο ασφαλή και ανθρώπινο», υπογράμμισε.

Τι μέλλει γενέσθαι

Η εκκρεμότητα παραμένει μέχρι η πολιτεία να υλοποιήσει συστηματικό σχέδιο περισυλλογής και φροντίδας:

• Περισυλλογή αλόγων σε συνεργασία Δήμου, Περιφέρειας και κτηνιατρικών υπηρεσιών.
• Αναζήτηση και μεταφορά σε εγκεκριμένους στάβλους ή καταφύγια.
• Τακτική σίτιση και ιατρική φροντίδα (εμβολιασμοί, ιατρικός έλεγχος).
• Ταυτοποίηση βάσει ευρωπαϊκών προδιαγραφών, ώστε να εντοπίζονται στο μέλλον οι ιδιοκτήτες τους ή, αν δεν υπάρχουν, να γίνεται διαρκής καταγραφή.

Έκκληση του Συνηγόρου

Ο Συνήγορος του Πολίτη επιμένει ότι η καθυστέρηση εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους: «Καλούμε τις αρμόδιες Αρχές να αναλάβουν τις ευθύνες τους και να εφαρμόσουν χωρίς άλλη καθυστέρηση τα ευρωπαϊκά πρωτόκολλα. Η προστασία της δημόσιας ασφάλειας και η ευζωία των ζώων πρέπει να διασφαλιστούν άμεσα», αναφέρεται στο τελευταίο δελτίο Τύπου της Αρχής.

Μέχρι να υπάρξει σαφές χρονοδιάγραμμα και χρηματοδότηση, τα άλογα θα συνεχίσουν να περιφέρονται στον Υμηττό, απειλώντας τόσο τη ζωή των κατοίκων όσο και τη δική τους. Για πληροφορίες ή καταγγελίες σχετικά με το πρόβλημα, οι πολίτες μπορούν να επικοινωνούν με τον Συνήγορο του Πολίτη στο 213 1306600.