Καρκίνος του πνεύμονα: Ελπίδες από έρευνα για θεραπευτικό εμβόλιο στην Ελλάδα– Ποιους ασθενείς αφορά

Οδηγούμαστε σε μονοπάτια, όπου κάθε ασθενής θα παίρνει τελείως διαφορετική θεραπεία από έναν άλλο ασθενή με το ίδιο νόσημα και ακριβώς εκεί στηρίζουμε τις ελπίδες μας, για πολύ καλή αποτελεσματικότητα. Τα αποτελέσματα μέχρι στιγμής είναι πολύ αισιόδοξα, αλλά κανείς δεν πρέπει να δίνει ελπίδες και να ενθουσιάζεται, μέχρι να βγουν τα τελικά αποτελέσματα.

Τα παραπάνω δηλώνει σε συνέντευξη που παραχωρεί στο Πρακτορείο FM και στην Τάνια Μαντουβάλου, αναφορικά με την κλινική μελέτη που ξεκίνησε και στην χώρα μας για το θεραπευτικό εμβόλιο καρκίνου πνεύμονα, ο καθηγητής Παθολογίας Ογκολογίας της Ιατρικής Σχολής Αθηνών, διευθυντής της Γ' Παθολογικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, στο «Σωτηρία», Κωσταντίνος Συρίγος.

«Πρόκειται για μια διεθνή πολυκεντρική μελέτη, η οποία θα περιλαμβάνει περισσότερους από 600 ασθενείς, και έχει ξεκινήσει τους τελευταίους τέσσερις μήνες, διαδοχικά σε πάνω από 20 χώρες, μεταξύ των οποίων και στην Ελλάδα. Εδώ, η μελέτη έχει ανοίξει στο κέντρο μας, αλλά θα ανοίξει και σε άλλα 3 κέντρα. Είναι μία μελέτη, η οποία είναι πάρα πολύ ενδιαφέρουσα, όχι μόνο γιατί αξιοποιεί την mrna τεχνολογία, αλλά και επειδή είναι μία μελέτη, όπου η θεραπεία είναι πολύ εξατομικευμένη. Από το δικό μας κέντρο μέχρι στιγμής έχουν τυχαιοποιηθεί, δηλαδή έχουν βρεθεί υποψήφιοι για να μπουν 14 και από αυτούς έχουν ήδη θετική ανταπόκριση για να μπουν, πέντε».

Ποια είναι τα κριτήρια ένταξης στη μελέτη

Αξίζει να διευκρινιστεί ότι το συγκεκριμένο εμβόλιο είναι θεραπευτικό και όχι προληπτικό, απλά χρησιμοποιείται η λέξη εμβόλιο, γιατί όπως λέει ο κ. Συρίγος αφορά στον ίδιο μηχανισμό: «Δηλαδή ενεργοποιεί το ανοσοποιητικό σύστημα και τα λεμφοκύτταρα του οργανισμού να σκοτώσουν τα καρκινικά κύτταρα. Αλλά δεν χορηγείται προληπτικά, ώστε να μην αναπτύξει κάποιος καρκίνο. Το εμβόλιο γίνεται σε ασθενή που έχει ήδη καρκίνο, προκειμένου να σκοτώσει τα καρκινικά κύτταρα και να τον θεραπεύσει, όχι μόνο βραχυπρόθεσμα, αλλά και μακροπρόθεσμα, αφού θα δημιουργεί ανοσολογική μνήμη για να μην επανέλθει ο καρκίνος».

Ποια είναι τα κριτήρια ένταξης στη μελέτη, ερωτάται ο καθηγητής Συρίγος: «Είναι για ασθενείς με μη μικροκυτταρικό καρκίνο πνεύμονα. Θα πρέπει να υπάρχει αρκετά μεγάλο ιστολογικό κομμάτι, (βιοψία δηλαδή) για να μπορούμε να δουλέψουμε και να το επεξεργαστούμε. Ο ασθενής για να ενταχθεί στη μελέτη θα πρέπει να μην έχει πάρει άλλη ενδοφλέβια θεραπεία πριν. Και επίσης, θα πρέπει να μην έχει εγκεφαλικές μεταστάσεις. Ή αν έχει εγκεφαλικές μεταστάσεις, αυτές θα πρέπει πρώτα να έχουν θεραπευτεί.

Σε σχέση με το χειρουργείο αυτή τη στιγμή το εμβόλιο αξιολογείται σε προχωρημένα στάδια, δηλαδή σε στάδια που υπάρχουν ήδη μεταστάσεις, άρα σε ασθενείς που δεν έχουν ένδειξη για χειρουργείο. Αν κάποιος ασθενής στο παρελθόν έχει κάνει χειρουργείο, στη συνέχεια παρουσιάστηκε υποτροπή του καρκίνου του και έκανε μεταστάσεις, ναι αυτός ο άρρωστος μπορεί να μπει στη μελέτη».

1 στους 4 επιβιώνει από μη μικρο κυτταρικό καρκίνο πνεύμονα

 Τι δρόμους ανοίγει αυτό το εμβόλιο, είναι το επόμενο ερώτημα που τίθεται στον καθηγητή.

«Πέραν του μεγάλου επιστημονικού ενδιαφέροντος που έχει, λόγω της καινούργιας τεχνολογίας, η οποία θεωρητικά όπως την έχουμε μελετήσει, θα μπορούσε να εφαρμοστεί σε κάθε μορφή καρκίνου, αλλάζει τελείως η φυσική ιστορία του νοσήματος, αν η μελέτη βγει θετική. Δηλαδή το νόσημα του μη μικροκυτταρικού καρκίνου του πνεύμονα θα είναι ένα νόσημα, το οποίο πλέον δεν θα είναι θανατηφόρο. Το εμβόλιο αυτό χρησιμοποιείται σε μελέτες σε διάφορους όγκους, μεταξύ των οποίων είναι το μελάνωμα και το γλοιοβλάστωμα (σσ εγκεφαλικός όγκος). Σε αυτούς τους όγκους έχουν προχωρήσει περισσότερο οι μελέτες, μέχρι στιγμής».

Σύμφωνα με το κ. Συρίγο το θεραπευτικό εμβόλιο που αυτή τη στιγμή δοκιμάζεται, πρόκειται επί της ουσίας για εξατομικευμένη ανοσοθεραπεία που δημιουργείται από τον κακοήθη ιστό του ασθενή και του χορηγείται μετά από ειδική επεξεργασία. Δεν χορηγείται άπαξ, αλλά γίνονται επαναλαμβανόμενες θεραπείες ανά 20 μέρες, ο αριθμός των οποίων εξαρτάται από την κάθε περίπτωση. Σε τακτά χρονικά διαστήματα γίνεται έλεγχος για την αποτελεσματικότητα του. Αξίζει να αναφερθεί ότι στην Ελλάδα κάθε χρόνο διαγιγνώσκονται περί τις 7.500 νέες περιπτώσεις μη μικρο κυτταρικού καρκίνου πνεύμονα, εκ των οποίων ένα 40% σε μεταστατικό στάδιο, ενώ μόνο ένα ποσοστό 25% ζει πάνω από πέντε χρόνια, δηλαδή θεωρείται δυνητικά ιαθέν.