Museum of Broken Relationships: ένα διαφορετικό μουσείο που εκθέτει τα αντικείμενα των χωρισμένων
«Και βάφω τις κουρτίνες στο χρώωωμα που μισούσες». Πώς θα σας φαινόταν αν αντί να βάφαμε τις κουρτίνες του/της πρώην, τις βάζαμε σε ένα μουσείο;
Την ιδέα αυτή φαίνεται ότι είχε ο Dražen και η Olinka, ένα ζευγάρι στην Κροατία, που όταν χώρισαν, σκέφτηκαν να δημιουργήσουν ένα μουσείο και να στεγάσουν σε αυτό όλα εκείνα τα προσωπικά τους αντικείμενα που θύμιζαν την πρώην σχέση τους.
Η Olinka Vištica, παραγωγός ταινιών και ο Dražen Grubišić, γλύπτης, αρχικά αστειεύτηκαν μεταξύ τους γύρω από μια τέτοια ιδέα, όταν η ερωτική τους σχέση έληξε το 2003. Τρία χρόνια αργότερα όμως, αυτό που ξεκίνησε ως αστείο έγινε πραγματικότητα, με τους δυο καλλιτέχνες να ιδρύουν το Museum of Broken Relationhips, που θα μπορούσε σε ελεύθερη μετάφραση στα ελληνικά, να αποδοθεί ως «Μουσείο των Χωρισμών».
Πρόκειται για ένα μουσείο στο οποίο συγκεντρώνονται προσωπικά αντικείμενα που έχουν απομείνει από πρώην εραστές, συνοδευόμενα από σύντομες περιγραφές με τις ιστορίες που τα περιβάλλουν. Θα μπορούσε να το χαρακτηρίσει κανείς ως μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, ένα μουσείο που «φυλακίζει» στιγμές ανθρώπων καθιστώντας τες αναλλοίωτες στο χρόνο.
Τα πρώτα αντικείμενα ήταν βέβαια των ιδρυτών. Η συλλογή εμπλουτίστηκε με τη βοήθεια φίλων του ζευγαριού, καθώς τους ζήτησαν ορισμένα προσωπικά αντικείμενα που είχαν κρατήσει οι ίδιοι από πρώην. Η συλλογή παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 2006 στο Ζάγκρεμπ και μετά ξεκίνησε να «ταξιδεύει» σε διαφορετικές χώρες. Αργεντινή, Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Γερμανία, Τουρκία, Ηνωμένο Βασίλειο, ΗΠΑ και σε άλλες χώρες, συγκεντρώνοντας ταυτόχρονα νέα αντικείμενα από πρώην εραστές από όλο τον κόσμο.
Εν τέλει, το 2010 η Ολίνκα και ο Ντράζεν βρήκαν μόνιμο χώρο για να στεγάσουν το διαφορετικό αυτό μουσείο τους, νοικιάζοντας έναν χώρο 300 τ.μ. στην Άνω Πόλη του Ζάγκρεμπ.
Το 2011 το Museum of Broken Relationships έλαβε το βραβείο Κένεθ Χάντσον για το πιο καινοτόμο μουσείο της Ευρώπης. Η κριτική επιτροπή, παραχωρώντας το βραβείο, σημείωσε ότι το απονέμει σε «ένα μουσείο, πρόσωπο, έργο ή ομάδα ανθρώπων, που έχουν αποδείξει την πιο ασυνήθιστη τόλμη και ίσως, το πιο αμφιλεγόμενο επίτευγμα που προκαλεί τις κοινές αντιλήψεις για το ρόλο των μουσείων στην κοινωνία». Μέχρι σήμερα το Μουσείο των Χωρισμών παραμένει ένας από τους δημοφιλέστερους προορισμούς στην Κροατία.
Μια περιήγηση στο Museum of Broken Relationships
Κατά την επίσκεψή σου στο μουσείο, θα εισέλθεις σε έναν χώρο που χωρίζεται σε 3 μέρη. Πρώτα είναι το λεγόμενο «Υλικό μέρος» όπου υπάρχουν τα αντικείμενα της κάθε «διαλυμένης ιστορίας», φωτογραφίες, γράμματα κλπ., ενώ από δίπλα υπάρχει πάντα γραμμένη η ιστορία που θα διαβάσεις για να εντοπίσεις την αξία και την ιστορία κάθε αντικειμένου.
Στη συνέχεια είναι το «Εικονικό Διαδικτυακό μουσείο» όπου επιτρέπει σε επισκέπτες που θα κάνουν εγγραφή να γίνουν χορηγοί.
Τέλος, είναι το «Εξομολογητήριο», ένα διαδραστικό μέρος όπου όποιος επισκέπτεται τον χώρο, μπορεί να καταγράψει την εμπειρία του, τα μηνύματά του, εικόνες, κ.λπ. Το ξεχωριστό κι ενδιαφέρον κομμάτι του μουσείου έγκειται στο ότι τα αντικείμενα από μόνα τους είναι ένα αδιάφορο ίσως κομμάτι, όπως ένα τηλέφωνο, ένα πακέτο τσιγάρα, ένα παλτό, όταν όμως συνοδεύονται από μια ιστορία, αποκτούν πολύ μεγάλη αξία.
Οι επισκέπτες θα συναντήσουν αρκουδάκια όπως ο Σνούπι, που έλαβε για δώρο γενεθλίων μία κοπέλα στα 17 της από το μέλλοντα σύζυγό της ο οποίος μετά από 30 χρόνια κι αφότου δημιούργησαν την οικογένειά τους, την εγκατέλειψε λέγοντάς της απλά ότι δεν την αγάπησε ποτέ.
Ο κόσμος που έρχεται στο μουσείο θα δει επίσης τοστιέρες κι άλλα είδη οικιακής χρήσης, όπως μία που την έδωσε μια γυναίκα στο μουσείο με σκοπό να γίνει έκθεμα, αφού χώρισε με τον τέως σύζυγό της και μετακόμισε αλλού. «Πώς θα μπορείς τώρα να κάνεις ακόμα και τοστ χωρίς εμένα, άραγε;», ήταν η άμεση εκδίκησή της.
Οι επισκέπτες θα παρατηρήσουν επίσης ένα τσεκούρι που χρησιμοποιήθηκε από μια γυναίκα για να διαλύσει μετά τον χωρισμό τα έπιπλα του πρώην της!
Αλλά και ένα παιχνίδι ενός κατοικίδιου, ακολουθούμενο από το σχόλιο: «Ο σκύλος σου είχε περισσότερο ενδιαφέροντα πράγματα να αφήσει απ’ ότι εσύ όταν χωρίσαμε».
Ορισμένοι λένε ότι ο χωρισμός είναι ένας μικρός θάνατος. Κάποιοι διαγράφουν κάθε ίχνος από μια ερωτική ιστορία που πέρασε, συμπεριλαμβάνοντας οτιδήποτε υλικό τη συνοδεύει. Κάποιοι άλλοι πάλι συνηθίζουν να φυλάσσουν τις στιγμές του παρελθόντος, γενικώς ή σε ορισμένο χώρο, σε ένα κουτί αναμνήσεων για παράδειγμα, κάπου που η πρόσβαση είναι περιορισμένη και μυστική.
Ίσως αυτές οι παράξενες και διαφορετικές συμπεριφορές των ανθρώπων απέναντι σε ένα σημαντικό προσωπικό γεγονός να φωτίζουν και την ευρηματικότητα της ιδέας να φτιαχτεί ένα μουσείο γύρω από όλο αυτό. Γιατί, τελικά, τι άλλο κάνει ένα μουσείο παρά να καταγράφει και να εκθέτει τα συναισθήματα και τα πάθη των ανθρώπων...
