Νέα «υπερηχητική» μέθοδος θεραπείας κατά του καρκίνου του εγκεφάλου

Καναδοί επιστήμονες έδειξαν ότι είναι εφικτό να χορηγηθούν με τη βοήθεια υπερήχων αντικαρκινικά φάρμακα απευθείας στον εγκέφαλο των ασθενών, εφαρμόζοντας για πρώτη φορά στον κόσμο μία θεραπεία που ξεπερνά το εμπόδιο του αιματο-εγκεφαλικού φραγμού στους καρκινοπαθείς. Η νέα μέθοδος μπορεί να φέρει επανάσταση στη θεραπεία των καρκίνων του εγκεφάλου, αλλά και των νευροεκφυλιστικών παθήσεων.

Η νέα τεχνική κατευθυνόμενων υπερήχων (Magnetic Resonance-guided Focused Ultrasound - MrgFUS) επιτρέπει την προσωρινή διάνοιξη των αιμοφόρων αγγείων σε συγκεκριμένη περιοχή του εγκεφάλου, έτσι ώστε να μπορέσει το φάρμακο μέσω της κυκλοφορίας του αίματος να φθάσει στα καρκινικά κύτταρα που υπάρχουν στον εγκέφαλο. Τέσσερις γυναίκες με αρχικό καρκίνο του μαστού, ο οποίος είχε κάνει μετάσταση στον εγκέφαλο, είδαν τους εγκεφαλικούς όγκους τους να συρρικνώνονται, όταν το αντικαρκινικό φάρμακο (Herceptin) χορηγήθηκε με τη νέα μέθοδο.

Ο αιματοεγκεφαλικός φραγμός είναι ένα κυτταρικό «τείχος» που εμποδίζει διάφορες ουσίες, όπως τοξίνες, ιούς και μικρόβια να εισδύουν στον εγκέφαλο μέσω του αίματος, ώστε να μην προξενήσουν ζημιά στους ευαίσθητους εγκεφαλικούς ιστούς. Όμως, στην περίπτωση των καρκίνων του εγκεφάλου ή νόσων όπως Αλτσχάιμερ και Πάρκινσον, αυτός ο φραγμός δυσκολεύει επίσης τη φαρμακευτική θεραπεία, καθώς λίγα φάρμακα (π.χ. αντικαταθλιπτικά) μπορούν να διασχίσουν το εμπόδιο.

Η νέα τεχνική με τη βοήθεια των εστιασμένων υπερήχων προκαλεί την ταλάντωση μικροσκοπικών φυσαλίδων μίας ουσίας που έχει προηγουμένως εισαχθεί στον ασθενή με τέτοιο τρόπο που τα κύτταρα του αιματοεγκεφαλικού φραγμού να απομακρύνονται μεταξύ τους, έτσι ώστε το αντικαρκινικό φάρμακο να μπορεί πλέον να περάσει προς τον εγκέφαλο. Πρόκειται για μία προσωρινή διαδικασία που επιτρέπει το άνοιγμα του φραγμού για λιγότερο από 24 ώρες.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον δρα Νιρ Λίπσμαν του Κέντρου Επιστημών Υγείας Sunnybrook και του Πανεπιστημίου του Τορόντο, οι οποίοι έκαναν την κλινική δοκιμή φάσης 1 και τη σχετική δημοσίευση στο ιατρικό περιοδικό «Science Translational Medicine», μετέφεραν με επιτυχία το μονοκλωνικό αντίσωμα trastuzumab (Herceptin) στον εγκέφαλο των τεσσάρων γυναικών με καρκίνο εγκεφάλου. Οι όγκοι τους μίκρυναν κατά 21% κατά μέσο όρο και καμία ασθενής δεν εμφάνισε σοβαρές παρενέργειες. Η θεραπεία αντισωμάτων βοηθά το ανοσοποιητικό σύστημα να καταπολεμά τον καρκίνο και εφαρμόζεται συχνά σε συνδυασμό με ακτινοθεραπεία και χημειοθεραπεία.

Όπως ανέφερε ο Λίπσμαν, «το Herceptin είναι μία τεράστια ουσία, συνεπώς εάν μπορούμε να περάσουμε αυτό στον εγκέφαλο, μπορούμε με ασφάλεια να υποθέσουμε ότι θα καταφέρουμε με τη βοήθεια των εστιασμένων υπερήχων κάτι ανάλογο και με άλλες ουσίες που είναι μεγάλες ή μικρότερες».