Νίκος Ανδρουλάκης για Κώστα Σημίτη: Αποχαιρετούμε έναν ηγέτη που σφράγισε τη σύγχρονη Ελλάδα

Ο Κώστας Σημίτης, ο πρώην πρωθυπουργός που σημάδεψε ανεξίτηλα τη μεταπολιτευτική ιστορία της Ελλάδας, έφυγε από τη ζωή, αφήνοντας πίσω του μια σπουδαία πολιτική παρακαταθήκη. Με κεντρικό όραμα τον εκσυγχρονισμό της χώρας και την εδραίωσή της στην ευρωπαϊκή οικογένεια, ο Κώστας Σημίτης υπήρξε πρωτεργάτης καθοριστικών αλλαγών, όπως η ένταξη της Ελλάδας στο ευρώ και η προσχώρηση της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Στην κηδεία του, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, Νίκος Ανδρουλάκης, τον αποχαιρέτησε με λόγια βαθιάς συγκίνησης, τιμώντας την πολιτική του παρακαταθήκη και το προσωπικό του ήθος. «Ανήκεις στο Πάνθεον των μεγάλων Ευρωπαίων ηγετών», δήλωσε χαρακτηριστικά, αναγνωρίζοντας τη διεθνή του ακτινοβολία και το έργο που άφησε ως παρακαταθήκη για το μέλλον ο πρώην πρωθυπουργός.

«Η Πατρίδα μας τιμά σήμερα τον Πρωθυπουργό που έκανε πράξη την ισχυρή Ελλάδα στην Ευρώπη και σφράγισε ανεξίτηλα τη μεταπολιτευτική ιστορία του τόπου. Το ΠΑΣΟΚ αποχαιρετά τον δεύτερο Ιστορικό του Ηγέτη, μετά τον Ανδρέα Παπανδρέου. O πολιτικός κόσμος γίνεται φτωχότερος, καθώς έχασε μια σπουδαία προσωπικότητα διεθνούς εμβέλειας, που εμπλούτιζε δημιουργικά και με ορθό λόγο τον δημόσιο διάλογο», είπε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ στον επικήδειο που εκφώνησε.

Με προσωπικό τόνο και με την φράση «αγαπημένε μου Πρόεδρε» ο Νίκος Ανδρουλάκης θυμήθηκε στιγμές από το παρελθόν. «Με βαθιά συγκίνηση θυμάμαι το μικρό βιβλιαράκι, που μου δώρισες σε μια από τις πρώτες μας συζητήσεις. Μια έκδοση του Ομίλου Αλέξανδρου Παπαναστασίου, που είχες ιδρύσει με άλλους ανήσυχους δημοκράτες αγωνιστές στα χρόνια της νιότης σου. Με έκανες κοινωνό της πολιτικής σκέψης σου και των ιδανικών με τα οποία αγωνιζόσουν ενάντια στη συντήρηση και τη μοιρολατρία».

Ο Νίκος Ανδρουλάκης έπλεξε το εγκώμιο του εκλιπόντα πρώην πρωθυπουργού λέγοντας ότι «όποιος από εσάς διαβάσει εκείνο το κείμενο, θα αντιληφθεί ότι ο Κώστας Σημίτης δεν έδινε μάχες τακτικής. Είχε εντοπίσει από νωρίς τις ιστορικές ρίζες των παθογενειών του κράτους και είχε διαμορφώσει το πολιτικό όραμα για την υπέρβασή τους. Γι’ αυτό και ήταν διαρκής η πάλη του Προέδρου μας απέναντι στον πελατειασμό, τα στερεότυπα και τα κατεστημένα που καθήλωναν την κοινωνία και τη Δημοκρατία.

Με δημιουργικές ρήξεις, πολλές φορές κόντρα στο ρεύμα, έκανες πράξη την Ελλάδα της εθνικής αυτοπεποίθησης, της κοινωνικής δικαιοσύνης και της εξωστρέφειας. Γι’ αυτές τις αξίες αγωνίστηκες από τα μετεμφυλιακά χρόνια, τα χρόνια της χούντας αλλά και αργότερα στη μεταπολίτευση μέσα από το ΠΑΣΟΚ».

Απευθυνόμενος σε πρώτο πρόσωπο στον εκλιπόντα ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ υπενθύμισε τις πολιτικές μάχες του Κώστα Σημίτη: «Συσπείρωσες μια μεγάλη κοινωνική πλειοψηφία γύρω από το πολιτικό όραμα του εκσυγχρονισμού. Δίνοντάς του όμως ξεκάθαρα προοδευτικό περιεχόμενο, όπως πιστοποιεί το έργο σου, πολύ πριν οι λέξεις χάσουν το πραγματικό τους νόημα.

Υποστήριζες ότι καμία μεταρρύθμιση δεν είναι πολιτικά ουδέτερη.

Ως «Αριστερός με σοσιαλδημοκρατικές ιδέες», όπως αυτοχαρακτηριζόσουν, πίστευες ότι η πραγματοποίηση του εκσυγχρονισμού δεν αποτελεί απλώς μια τεχνοκρατική διαδικασία, αλλά συνεπάγεται κινητοποίηση και κοινωνικό αγώνα.

Ο πολίτης σε αυτήν τη διαδικασία πρέπει να έχει ΑΞΙΑ και να είναι ΣΥΜΜΕΤΟΧΟΣ. Αλλιώς καμία μεταρρύθμιση δεν πρόκειται να αντέξει μακροπρόθεσμα.

Η σημασία των παραπάνω θέσεων καταδείχθηκε στη διάρκεια της οικονομικής κρίσης. Μια κρίση, βεβαίως, για την οποία έγκαιρα και με τόλμη είχες προειδοποιήσει από το βήμα της Βουλής το 2008».

Αναλυτικά ο επικήδειος του Νίκου Ανδρουλάκη για τον Κώστα Σημίτη:

Η Πατρίδα μας τιμά σήμερα τον Πρωθυπουργό που έκανε πράξη την ισχυρή Ελλάδα στην Ευρώπη και σφράγισε ανεξίτηλα τη μεταπολιτευτική ιστορία του τόπου.

Το ΠΑΣΟΚ αποχαιρετά τον δεύτερο Ιστορικό του Ηγέτη, μετά τον Ανδρέα Παπανδρέου.

O πολιτικός κόσμος της χώρας γίνεται φτωχότερος, καθώς έχασε μια σπουδαία προσωπικότητα διεθνούς εμβέλειας, που εμπλούτιζε δημιουργικά και με ορθό λόγο τον δημόσιο διάλογο.

Αγαπημένε μου Πρόεδρε,

Με βαθιά συγκίνηση θυμάμαι το μικρό βιβλιαράκι, που μου δώρισες σε μια από τις πρώτες μας συζητήσεις. Μια έκδοση του Ομίλου Αλέξανδρου Παπαναστασίου, που είχες ιδρύσει με άλλους ανήσυχους δημοκράτες αγωνιστές στα χρόνια της νιότης σου. Με έκανες κοινωνό της πολιτικής σκέψης σου και των ιδανικών με τα οποία αγωνιζόσουν ενάντια στη συντήρηση και τη μοιρολατρία.

Όποιος από εσάς διαβάσει εκείνο το κείμενο, θα αντιληφθεί ότι ο Κώστας Σημίτης δεν έδινε μάχες τακτικής. Είχε εντοπίσει από νωρίς τις ιστορικές ρίζες των παθογενειών του κράτους και είχε διαμορφώσει το πολιτικό όραμα για την υπέρβασή τους. Γι’ αυτό και ήταν διαρκής η πάλη του Προέδρου μας απέναντι στον πελατειασμό, τα στερεότυπα και τα κατεστημένα που καθήλωναν την κοινωνία και τη Δημοκρατία.

Με δημιουργικές ρήξεις, πολλές φορές κόντρα στο ρεύμα, έκανες πράξη την Ελλάδα της εθνικής αυτοπεποίθησης, της κοινωνικής δικαιοσύνης και της εξωστρέφειας. Γι’ αυτές τις αξίες αγωνίστηκες από τα μετεμφυλιακά χρόνια, τα χρόνια της χούντας αλλά και αργότερα στη μεταπολίτευση μέσα από το ΠΑΣΟΚ.

Συσπείρωσες μια μεγάλη κοινωνική πλειοψηφία γύρω από το πολιτικό όραμα του εκσυγχρονισμού. Δίνοντάς του όμως ξεκάθαρα προοδευτικό περιεχόμενο, όπως πιστοποιεί το έργο σου, πολύ πριν οι λέξεις χάσουν το πραγματικό τους νόημα.

Υποστήριζες ότι καμία μεταρρύθμιση δεν είναι πολιτικά ουδέτερη.

Ως «Αριστερός με σοσιαλδημοκρατικές ιδέες», όπως αυτοχαρακτηριζόσουν, πίστευες ότι η πραγματοποίηση του εκσυγχρονισμού δεν αποτελεί απλώς μια τεχνοκρατική διαδικασία, αλλά συνεπάγεται κινητοποίηση και κοινωνικό αγώνα.

Ο πολίτης σε αυτήν τη διαδικασία πρέπει να έχει ΑΞΙΑ και να είναι ΣΥΜΜΕΤΟΧΟΣ. Αλλιώς καμία μεταρρύθμιση δεν πρόκειται να αντέξει μακροπρόθεσμα.

Η σημασία των παραπάνω θέσεων καταδείχθηκε στη διάρκεια της οικονομικής κρίσης. Μια κρίση, βεβαίως, για την οποία έγκαιρα και με τόλμη είχες προειδοποιήσει από το βήμα της Βουλής το 2008.

Το έργο των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ την περίοδο 1996-2004 συνδέθηκε με μια από τις πιο δημιουργικές περιόδους της σύγχρονης Ελλάδας.

Ο Κώστας Σημίτης υπήρξε ο καταλληλότερος ηγέτης, σε μια εποχή ραγδαίων μεταβολών και τεράστιων προκλήσεων:

Η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση είχε εισέλθει σε ανεπίστρεπτη πορεία, ενώ η εντεινόμενη παγκοσμιοποίηση απαιτούσε επεξεργασμένο σχέδιο από τα εθνικά κράτη, ώστε να μη βυθιστούν οι κοινωνίες τους στην παρακμή.

Ο πολιτικός, που έλεγε λίγα αλλά σχεδίαζε και έπραττε πολλά, ένωσε εκείνη την εποχή τα χέρια με τον ελληνικό λαό στο δρόμο της σύγκλισης με τις πιο ανεπτυγμένες οικονομίες της Ευρώπης. Τα επιτεύγματα της κυβέρνησής του είναι εθνικά, είναι σταθμοί στην ιστορία του τόπου.

Η είσοδος της Ελλάδας στο ευρώ και η ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση με άλυτο το Κυπριακό.

Θέλω πραγματικά σήμερα να αναλογιστεί ο ελληνισμός ποιες θα ήταν οι επιπτώσεις εις βάρος μας με τις τουρκικές επιδιώξεις για διχοτόμηση του νησιού, αν ο διορατικός αυτός Ηγέτης δεν είχε σχεδιάσει και ολοκληρώσει αυτήν τη μεγάλη εθνική επιτυχία.

Ο Κώστας Σημίτης, λοιπόν, ήταν συνδιαμορφωτής της Ιστορίας, όχι επικοινωνιακό παρακολούθημά της. Ισότιμος συνομιλητής των ισχυρότερων ηγετών, που κέρδιζε με την αξιοπιστία και τον ρεαλισμό του.

Εξέφραζε διακριτή άποψη στη βάση των δικών του “πιστεύω”, όπως έκανε αγωνιζόμενος για μια αυτοδύναμη «Ευρώπη των λαών», ακόμα και αντιτασσόμενος στην αμερικανική εισβολή στο Ιράκ, κάτι που κάποιοι έχουν ξεχάσει σήμερα.

Το 2004 άφησε την Ελλάδα πιο αισιόδοξη και ισχυρή από ποτέ.

Η επιτυχημένη προετοιμασία των Ολυμπιακών Αγώνων ήταν απόδειξη ότι η χώρα, όταν διαθέτει ηγεσία με σχέδιο, μπορεί να αναδείξει τον καλύτερό της εαυτό.

Η σημαντικότερη όμως παρακαταθήκη που αφήνει, είναι το όραμά του για διαρκή κοινωνική σύγκλιση με τις πιο ανεπτυγμένες ευρωπαϊκές χώρες.

Πίστευε βαθιά ότι η Ελλάδα δεν είναι καταδικασμένη στην υστέρηση.

Ας φανταστούμε πώς θα ήταν η πατρίδα μας χωρίς τα μεγάλα έργα υποδομών όπως η γέφυρα Ρίου-Αντιρρίου, η Εγνατία Οδός, το Μετρό, η Αττική Οδός, το αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος» και άλλα πολλά.

Σταθερές του προτεραιότητες ήταν το ισχυρό κοινωνικό κράτος, η στήριξη του κόσμου της εργασίας και η συνετή δημοσιονομική πολιτική.

Έδωσε πνοή στα δημόσια πανεπιστήμια όλης της χώρας.

Στήριξε τη δημόσια υγεία με 11 νέα νοσοκομεία και εφάρμοσε μόνιμες κοινωνικές παρεμβάσεις, όπως το ΕΚΑΣ και η Βοήθεια στο Σπίτι.

Προήγαγε τον θεσμικό εκσυγχρονισμό του κράτους και της Δημόσιας Διοίκησης, με τη συνταγματική κατοχύρωση των ανεξάρτητων αρχών, την ίδρυση των ΚΕΠ και την προώθηση πλήθους μεταρρυθμίσεων που βελτίωσαν τη ζωή των πολιτών.

Γιατί εν τέλει ο πραγματικός προοδευτικός εκσυγχρονισμός είναι ολόπλευρος. Δεν σημαίνει μόνο οικονομική πρόοδο. Σημαίνει ταυτόχρονα ενίσχυση των θεσμών και σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αναβάθμιση και όχι υποβάθμιση του κράτους δίκαιου.

Σημαίνει διαφάνεια και υπευθυνότητα στη λήψη των αποφάσεων, δίκαιο μέρισμα από την ανάπτυξη και όχι διεύρυνση των κοινωνικών ανισοτήτων.

Πραγματικός εκσυγχρονισμός σημαίνει ένα δικαιότερο φορολογικό σύστημα που στηρίζει τον κόσμο της εργασίας.

Αξιοποίηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων για την περιφερειακή ανάπτυξη και όχι για την πελατειακή νομή τους από ισχυρά συμφέροντα.

Αυτή είναι η πολιτική παρακαταθήκη του Κώστα Σημίτη, η οποία αποτελεί διαρκές κοινωνικό ζητούμενο και πολιτική πυξίδα του Κινήματός μας.

Αγαπημένε μας Πρόεδρε,

Πορεύτηκες με ένα σπάνιο πολιτικό ήθος στη δημόσια παρουσία σου. Πάντα παρών στις μεγάλες μάχες της Παράταξής μας. Η ακεραιότητα, η θεσμικότητα και η μεθοδικότητά σου έγραψαν ιστορία. Ανήκεις πλέον στο Πάνθεον των μεγάλων Ευρωπαίων ηγετών.

Σε μια εποχή που το διεθνές δίκαιο, η φιλελεύθερη δημοκρατία και η κοινωνική συνοχή απειλούνται, σοσιαλδημοκράτες πολιτικοί, όπως εσύ, αποτελούν φάρους για όλους εμάς που μοιραζόμαστε τις ίδιες πολιτικές πεποιθήσεις.

Αλλά και στην προσωπική σου ζωή υπήρξες υπόδειγμα σεμνότητας και απλότητας. Πάντοτε διακριτικά, χωρίς τυμπανοκρουσίες και ηθικολογίες. Ήσουν το πολιτικό αντίδοτο στην αλαζονεία της εξουσίας.

Μας έδειξες ότι πολλά που φαίνονται ανέφικτα, είναι στο χέρι μας να τα πετύχουμε. Ότι ένας διαφορετικός δρόμος απέναντι στη συντήρηση, είναι εφικτός: Αυτόν τον προοδευτικό πατριωτισμό υπηρέτησες σε όλη σου τη διαδρομή.

Σήμερα η Ελλάδα υποκλίνεται σε έναν από τους μεγαλύτερους Ηγέτες της σύγχρονης Ιστορίας της.

Αιωνία σου η μνήμη αγαπημένε μας Πρόεδρε.

Εκφράζω τα ειλικρινή μου συλλυπητήρια στις πολυαγαπημένες σου κόρες, Φιόνα και Μαριλένα, και στη συνοδοιπόρο της ζωής σου, Δάφνη Σημίτη.